PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2020 | 49 Humanistyka jutra | 35--50
Tytuł artykułu

Przyszłość nauk humanistycznych w perspektywie metafilozoficznej

Autorzy
Warianty tytułu
The Future of the Humanities in a Metaphilosophical Perspective
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Reflektując nad stanem dzisiejszej humanistyki, łatwo można zauważyć, że jest on pochodną istotnych przemian, które dokonują się obecnie w nauce jako takiej. Te zaś z kolei stanowią naturalną konsekwencję globalnych tendencji we współczesnym świecie, z których decydujące znaczenie wydaje się mieć gwałtowny rozwój technologii i jej radykalna ekspansja we wszystkich dziedzinach życia, a także dominacja ideologii wolnorynkowej (Kwiek, 2010: 17-21). Aby uniknąć jednak zbytniego zawężenia perspektywy, które z góry zaciemniałoby nam ogląd, zanim pochylimy się nad dolą nauk humanistycznych, konieczne jest zdanie sprawy z historyczności nauki i usytuowanie humanistyki na szerszym planie czasowym jako jednego z rozgałęzień dziejowego procesu dojrzewania europejskiego systemu wiedzy i edukacji. (fragment tekstu)
EN
The purpose of this paper is to ponder upon the future of the humanities from a metaphilosophical perspective inspired by G.W.F. Hegel's philosophy of the history of philosophy. The need for this reflection follows from the crisis that the humanities are facing today due to global changes in higher education, caused by the domination of the capitalist economy and the dramatic development of technology. The author assumes that the essence of the humanities is determined by the formation of self-understanding (Bildung) and proposes to consider this issue from a broader historical point of view and apart from the institutional context of human sciences, namely in the light of the history of philosophy, understood according to the Hegelian approach as the development of selfknowledge. The paper extensively discusses Hegel's philosophy of the history of philosophy, as well as subsequent metaphilosophical positions inspired by Hegel's thought (especially that of August Cieszkowski and Martin Heidegger). As a result, the question about the future of the humanities is transformed into a postulate of reflection on the primacy of technoscientific thinking in the modern world. In line with the Hegelian view of knowledge development - attributing autoperformative function to self-cognition - this kind of reflection is a potential remedy for the crisis currently diagnosed in the humanities. (original abstract)
Słowa kluczowe
Twórcy
  • Uniwersyet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Bibliografia
  • Bauman, Z., Donskis, L. (2013). Moral Blindness. The Loss of Sensitivity in Liquid Modernity. Cambridge: Polity
  • Biesta, G. (2002). Bildung and modernity: The future of bildung in a world of difference. Studies in Philosophy and Education, 21, 343-351. DOI: https://doi.org/10.1023/A:1019874106870.
  • Cieszkowski, A. (1972). Prolegomena do historiozofii, Bóg i palingeneza oraz mniejsze pisma filozoficzne z lat 1838-1842. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Hegel, G.W.F. (1964). Wykłady o estetyce, t. 1, tłum. J. Grabowski, A. Landman. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Hegel, G.W.F. (1969). Zasady filozofii prawa, tłum. A. Landman. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Hegel, G.W.F. (1994). Wykłady z historii filozofii, t. 1, tłum. Ś.F. Nowicki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Hegel, G.W.F. (1996). Wykłady z historii filozofii, t. 2, tłum. Ś.F. Nowicki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Hegel, G.W.F. (2002). Wykłady z historii filozofii, t. 3, tłum. Ś.F. Nowicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Heidegger, M. (1977). Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane, tłum. K. Michalski, K. Pomian, M.J. Siemek, J. Tischner, K. Wolicki. Warszawa: Czytelnik.
  • Heidegger, M. (1997). Drogi lasu, tłum. J. Gierasimiuk, R. Marszałek, J. Mizera, J. Sidorek, K. Wolicki. Warszawa: Fundacja Aletheia.
  • Heidegger, M. (1999). Ku rzeczy myślenia, tłum. K. Michalski, J. Mizera, C. Wodziński. Warszawa: Fundacja Aletheia.
  • Husserl, E. (1999). Kryzys nauk europejskich i fenomenologia transcendentalna, tłum. S. Walczewska. Toruń: Rolewski.
  • Jaeschke, W. (1995). Die Geschichtlichkeit der Geschichte. Hegel-Jahrbuch, 1995, 363-373.
  • Januszkiewicz, M. (2009). Czy mamy dziś kryzys humanistyki? Znak, 653. http:// www.miesiecznik.znak.com.pl/6532009michal-januszkiewiczczy-mamy-dzis-kryzys-humanistyki, dostęp: 28.09.2020.
  • Krajewska, A. (2012). Przemiany misji i funkcji uniwersytetu. Studia Ecologiae et Bioethicae UKSW, 10, 89-107.
  • Kwiek, M. (2010). Transformacje uniwersytetu. Zmiany instytucjonalne i ewolucje polityki edukacyjnej w Europie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
  • Leško, V. (2017). Filozofia dziejów filozofii. Silne i słabe modele, tłum. B. Szubert, D. Bęben. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  • Löwith, K. (2001). Od Hegla do Nietzschego. Rewolucyjny przełom w myśli XIX wieku, tłum. S. Gromadzki. Warszawa: KR.
  • Marks, K. (1966). Różnice między demokrytejską a epikurejską filozofią przyrody, tłum. I. Krońska. Warszawa: Książka i Wiedza.
  • Marks, K. (1981). Dzieła wybrane, t. 1, tłum. L. Kołakowski, K. Błeszyński. Warszawa: Książka i Wiedza.
  • Nowak, L. (1998). Byt i myśl, t. 1. Poznań: Zysk i S-ka.
  • Nuzzo, A. (2003). Hegel's method for a history of philosophy: The Berlin introductions to the lectures on the history of philosophy (1819-1831). W: D.A. Duquette (red.), Hegel's History of Philosophy. New Interpretations (s. 19-34). New York: State University of New York Press.
  • Renthe-Fink, L. (1964). Geschichtlichkeit. Ihr terminologischer und begrifflicher Ursprung bei Hegel, Haym, Dilthey und Yorck. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.
  • Sauerland, K. (2008). Idea uniwersytetu: aktualność tradycji Humboldta? Przegląd pedagogiczny, 1, 29-37.
  • Vattimo, G. (2011). Poza interpretacją. Znaczenie hermeneutyki dla filozofii, tłum. K. Kasia. Kraków: Universitas.
  • Woźniczka, M. (red.), (2011). Metafilozofia - nieporozumienie czy szansa filozofii? Kraków: Scriptum.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171605915

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.