Wpływ reguł fiskalnych na strukturę wydatków

• Autorzy: Marta Postuła , Anna Kawarska

Warianty tytułu

The Impact of Fiscal Rules on Changing the Structure of Public Expenditure in the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Uzasadnienie teoretyczne: Światowy kryzys gospodarczy zapoczątkowany w latach 2007-2008 w wielu krajach przerodził się w fazy kryzysu na rynkach finansowych oraz kryzysu ekonomicznego i w finansach publicznych. Z jego skutkami niektórzy mierzą się do dziś. Do narzędzi, które mogłyby w przyszłości pomóc przewidzieć zjawisko nadchodzącego kryzysu i złagodzić jego skutki dla gospodarki, mających wpływ na stabilność finansów publicznych, zalicza się m.in. reguły fiskalne. Są one instrumentem służącym dyscyplinowaniu polityki fiskalnej, mającym za zadanie zapewnienie równowagi finansów publicznych w długim okresie. Stosowane reguły fiskalne mogą przybierać formę reguł numerycznych lub proceduralnych. Reguły fiskalne (szczególnie reguły proceduralne) mają też na celu wzmacnianie stopnia przejrzystości finansów publicznych i usprawnianie zarządzania. Obecnie powszechnie stosowanym narzędziem oceniającym jakość krajowych reguł fiskalnych stosowanych w państwach członkowskich Unii Europejskiej jest Indeks Reguł Fiskalnych, zdefiniowany i stosowany przez Komisję Europejską.

Cel artykułu: Ocena wpływu stosowanych reguł fiskalnych w krajach Unii Europejskiej na strukturę wydatków publicznych.

Metody badawcze: Analizy teoretyczne i empiryczne (ekonometryczne) w zakresie badanych zmiennych, takich jak wartości Indeksu Reguł Fiskalnych oraz struktury wydatków publicznych zgodnie z klasyfikacją COFOG w poszczególnych krajach członkowskich w latach 2001-2017.

Główne wnioski: Przeprowadzone analizy wykazały, że reguły fiskalne stosowane przez rządy poszczególnych krajów członkowskich Unii Europejskiej mają bezpośredni wpływ na strukturę wydatków państwowych. (abstrakt oryginalny)

EN

Theoretical background: The global economic crisis which started in 2007-2008 affected many countries and transformed into the phases of the crisis in the financial, economic and public finance markets. Some effects have been measured to this day. Tools that could predict the phenomenon of the coming crisis in the future, mitigate its effects on the economy, as well as those that affect the sustainability of public finances include, among others, fiscal rules. Fiscal rules are an instrument serving to discipline the implemented fiscal policy and aimed at ensuring the balance of public finances over a long period of time. Applied fiscal rules may take the form of numerical rules or procedural rules. Fiscal rules (especially procedural rules) are also aimed at strengthening the degree of transparency of public finances and improving management. Currently, the commonly used tool for determining and assessing the quality of national fiscal rules used in the EU Member States is the index of fiscal rules, defined and used by the European Commission.

Purpose of the article: Assessment of the impact of the applied fiscal rules in the European Union countries on the structure of public expenditure.

Research methods: Theoretical and empirical (econometric) analyses of the variables examined, such as values of the index of fiscal rules and the structure of public expenditure in accordance with the COFOG classification in individual Member States in 2001-2017.

Main findings: The conducted analyses showed that the fiscal rules applied by the governments of individual EU Member States have a direct impact on the structure of state expenditure.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wydatki publiczne; Reguły fiskalne

EN

Public expenditures; Fiscal rules

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia
• Rocznik: 2020
• Tom: 54
• Numer: nr 4
• Strony: 111--124

Twórcy

autor

Marta Postuła

• Uniwersytet Warszawski

autor

Anna Kawarska

• Ministerstwo Finansów

Bibliografia

• Ayuso-i-Casals, J., Gonzalez Hernandez, D., Moulin, L., & Turrini, A. (2009). Beyond the SGP: Features and Effects of EU National-Level Fiscal Rules. W: J. Ayuso-i-Casals, S. Deroose, E. Flores, L. Moulin (eds.), Policy Instruments for Sound Fiscal Policies: Fiscal Rules and Institution (s. 204-220). London: Palgrave Macmillan. doi:10.1057/9780230271791_10
• Begg, I. (2017). Fiscal and other rules in EU economic governance: helpful, largely irrelevant or unenforceable? National Institute Economic Review, (239). doi:10.1177/002795011723900110
• Budina, N., Kinda, T., & Schaechter, A. (2012). Fiscal Rules at Glance: Country Details from a New Dataset. IMF Working Paper, WP/12/273. doi:10.5089/9781616359102.001
• Działo J. (2016a). Ewolucja narodowych reguł fiskalnych w krajach Unii Europejskiej w ookresie 2004-2014. Myśl Ekonomiczna i Polityczna, 2(53), 45-65.
• Działo, J. (2016b). Indeks reguł fiskalnych jako miara jakości reguł fiskalnych w Unii Europejskiej. Studia Prawno-Ekonomiczne, 99, 214-215.
• Fiscal Rules Database. Pobrane z: http://ec.europa.eu/economy_finance/db indicators/fiscal_governance/index en.htm
• Franek, S. (2010). Reguły fiskalne w przemianach instytucjonalnych finansów publicznych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, (646), 65-77.
• Franek, S., & Postuła, M. (2019). Pomiar siły instrumentów fiskalnych oraz ich skuteczność w poprawie stabilności finansów publicznych w krajach Unii Europejskiej. Materiały i Studia NBP, (334). Pobrane z: www.nbp.pl/publikacje/materialy_i_studia/ms334.pdf
• Hallerberg, M., Strauch, R., & von Hagen, J. (2007). The design of fiscal rules and forms of governance in European Union countries. European Journal of Political Economy, 23(2), 338-359. doi:10.1016/j.ejpoleco.2006.11.005
• Kantorowicz, J. (2012). Reguły fiskalne - co się sprawdza. Analiza FOR, (3).
• Kopits, G., & Symanski, S. (1998). Fiscal policy rules. IMF Occasional Paper (Wahsington), (162). doi:10.5089/9781557757043.084
• Kumar, M., Schaechter, A., & Baldacci, A. (2009). Fiscal Rules - Anchoring Expectations for Sustainable Public Finances. IMF Occasional Paper, (12 November).
• Maciocha, K. (2017). Reguły fiskalne a kryzys zadłużeniowy w krajach Unii Europejskiej. Nauki o Finansach. Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 1(30), 42-53. doi:10.15611/nof.2017.1.03
• Malinowska-Misiąg, E. (2016). Nadzór fiskalny w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej. Analizy BAS, 3(47). Pobrane z: www.bas.sejm.gov.pl/analizy.php
• Marchewka-Bartkowiak, K. (2012). Reguły fiskalne w warunkach kryzysu finansów publicznych. Ekonomia i Prawo, 10(3), 47-59. doi:10.12775/EiP.2012.023
• OECD. (2017). Classification of the Functions of Government (COFOG). W: Government at a Glance 2017. Paris: OECD Publishing.
• Owsiak, S. (2017). Finanse publiczne - współczesne ujęcie. Warszawa: PWN.
• Paluszak, G. (2010). Reguły fiskalne rządów na poszczególnych poziomach władzy w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, (238), 54-68.
• Poterba, J.M. (1996). Do Budget Rules Work? NBER Working Paper no. 5550. National Bureau of Economic Research, Cambridge, MA.
• Próchnicki, L. (2013). Reguły fiskalne a stabilność fiskalna krajów Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 1(32), 27-50.
• Reuter, W.H. (2017). When and why do countries break their national fiscal rules? Working Paper. German Council of Economic Experts, Wiesbaden, Germany, Working Paper 01/2017.
• Schick, A. (2010). Post-Crisis Fiscal Rules: Stabilising Public Finance while Responding to Economic Aftershocks. OECD Journal on Budgeting. doi:10.1787/budget-10-5km7rqpkqts1
• Spychała, J. (2015). Wydatkowe reguły fiskalne jako instrument dyscyplinujący finanse publiczne. Współczesne Problemy Ekonomiczne, (11), 227-236. doi:10.18276/wpe.2015.11-21
• Sutherland, D., Price, R., & Joumard, I. (2005). Fiscal rules for sub-central level of governments: design and impact. OECD Economics Department Working Paper 2005/465. doi:10.2139/ssrn.870443
• Wyplosz, C. (2002). Fiscal Policy: Institutions versus Rules. CEPR Discussion Papers, No. 3238, Centre for Economic Policy Research, Geneva. doi:10.3386/w17884
• Wyplosz, C. (2012). Fiscal Rules: Theoretical Issues and Historical Experiences. NBER Working Paper No. w17884.
• Dyrektywa Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 roku w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich (Dz.Urz. UE L 306/41, 23.11.2011).
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 472/2013 z dnia 21 maja 2013 roku w sprawie wzmocnienia nadzoru gospodarczego i budżetowego nad państwami członkowskimi należącymi do strefy euro dotkniętymi lub zagrożonymi poważnymi trudnościami w odniesieniu do ich stabilności finansowej (Dz.Urz. UE L 140/1, 7.05.2013).
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 473/2013 z dnia 21 maja 2013 roku w sprawie wspólnych przepisów dotyczących monitorowania i oceny projektów planów budżetowych oraz zapewnienia korekty nadmiernego deficytu w państwach członkowskich należących do strefy euro (Dz.Urz. UE L 140/11, 27.0.2013).
• Rozporządzenie Rady nr 1466/97/WE z dnia 7 lipca 1997 roku w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych (Dz.Urz. UE L 209, 2.08.1997).

Identyfikatory

DOI

10.17951/h.2020.54.4.111-124