Eksperckie prognozy skutków trendów turystycznych w świetle oceny ex post studentów polskich uczelni

• Autorzy: Wiesław Alejziak , Bartosz Szczechowicz

Warianty tytułu

Expert Forecasts of the Impacts of Tourism Trends: Assessment by Polish University Students

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu - rozwiniętym w kilku pytaniach badawczych - jest ustalenie, czy student turystycznych kierunków kształcenia może być skuteczny w rozpoznawaniu trendów obecnych w sferze turystyki. Dla realizacji celu: 1) zidentyfikowano 10 trendów (wraz z ich 47 skutkami) dotyczących przemian zachodzących w ostatnich latach w sferze turystyki - przyjętych przez ekspertów European Travel Commission oraz European Tourism Action Group; 2) trendy te oraz zidentyfikowane przez ekspertów skutki poddano krytycznej ocenie studentów, połączonej z daną im możliwością uzupełnienia listy eksperckiej o inne (własne) skutki; 3) porównano oceny i wskazania studentów z aktualnymi trendami, identyfikowanymi w innych badaniach i raportach. Badania zrealizowano wśród studentów kierunku turystyka i rekreacja w Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie oraz w Szkole Głównej Turystyki i Hotelarstwa Vistula w Warszawie w latach akademickich 2017/2018 i 2018/2019 na próbie 95 osób. Zaprezentowano też wyniki badań, którymi objęto w sumie 113 studentów, 17 wykładowców oraz 76 pracowników biur podróży, przeprowadzonych wcześniej (ale nigdzie nieopublikowanych) w dwóch innych ośrodkach akademickich (Rzeszów, Kielce). W sumie - w ramach wszystkich opisanych w pracy badań - zebrano opinie od 301 osób. W rezultacie ustalono, że studenci jako zbiorowość są wystarczająco dobrymi obserwatorami zmian zachodzących na rynku turystycznym, aby - wykorzystując wiedzę uzyskaną w trakcie studiów oraz charakterystyczną dla tej grupy kreatywność i wyobraźnię, a także znając problematykę prognozowania i metod scenariuszowych - celnie uzupełniać sugestie specjalistów. To z kolei prowadzi do wniosku, że studenci mogą być wartościowymi uczestnikami badań mających charakter burzy mózgów. (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of the article was to establish whether a tourism student can effectively recognize tourism trends, and to achieve this aim the following research tasks were accomplished: 1) the authors identified 10 trends (and 47 impacts), concerning the transformations that have occurred in tourism in recent years and have been recognized by specialists from the European Travel Commission and the European Tourism Action Group; 2) these trends and their impacts underwent a critical evaluation by students who were given the opportunity to add other impacts (their own) to the specialist list; 3) students' evaluations were compared to current trends identified in other academic work. The research was conducted on 95 tourism and recreation students at the University of Physical Education in Kraków and the Vistula School of Hospitality in Warsaw (formerly: Warsaw School of Tourism and Hospitality Management), in 2017/2018 and 2018/2019. The article has also presented the results of earlier research (unpublished) at two other academic centres (Rzeszow and Kielce) on 113 students, 17 lecturers and 76 travel agency employees. Together the results described in this article present the opinions of 301 respondents. It was established that students, as a group, are sufficiently effective observers of changes in the tourism market to make an appropriate contribution and, consequently, are valuable participants at brainstorming sessions. They use what they have learned during their university study, are familiar with forecasting and scenario methods, as well as taking advantage of the imagination and creativity typical of such students. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Rynek turystyczny; Trendy konsumenckie; Innowacje; Metoda foresight; Metody ekspertowe; Studenci

EN

Tourism; Tourism market; Consumer trends; Innovations; Foresight method; Expert methods; Students

• Czasopismo: Turyzm
• Rocznik: 2020
• Tom: 30
• Numer: z. 2
• Strony: 55--74

Twórcy

autor

Wiesław Alejziak

• Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

autor

Bartosz Szczechowicz

• Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Bibliografia

• Alejziak, B. (2014). Kwalifikacje i kompetencje pracowników turystyki. Próba diagnozy turystycznego rynku pracy. Folia Turistica, 32, 117-144.
• Alejziak, W. (2012). Sekwencyjna analiza trendów turystycznych (SATT) jako instrument diagnozowania zmian w popycie turystycznym. Ekonomiczne Problemy Usług, 82, 27-42.
• Alejziak, W., Szczechowicz, B. (2019). Globalizacja a rozwój turystyki - implikacje dla planowania i polityki turystycznej. W: Uwarunkowania i plany rozwoju turystyki. Tom XXII: Planowanie i polityka turystyczna (s. 9-27). Poznań: Uniwersytet A. Mickiewicza, Bogucki - Wydawnictwo Naukowe.
• Amadeus (2020). Future traveller tribes 2020. Pobrane z: http://www.amadeus.com/travellertribes (25.03.2020).
• Bednarska, M. (2013). Kierunek kształcenia a planowana kariera zawodowa - studium empiryczne kierunków związanych z turystyką. E-mentor, 4 (51). Pobrane z: http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/51/id/1039 (25.03.2020).
• Borodako, K. (2008). Foresight w turystyce. Bariery wykorzystania i rozwoju. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Buchta, K., Skiert, M., Sikora, J. (2012). Przedsiębiorczość jako element przygotowania zawodowego studentów turystyki i rekreacji. Ekonomiczne Problemy Turystyki, 20, 59-73.
• Chomątowska, B., Żarczyńska-Dobiesz, A. (2014). Pokolenie "Z" na rynku pracy - wyzwania dla zarządzania zasobami ludzkimi. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 350, 405-415. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2014.350.36
• Coathup, D. (1999). Dominant actors in international tourism. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 11 (2/3), 69-72. DOI: https://doi.org/10.1108/09596119910250689
• Cole, S. (2007). Dare to dream: Bringing futures into planning. Journal of the American Planning Association, 67 (4), 372-383. DOI: https://doi.org/10.1080/01944360108976246
• CREST (2019). The case for responsible travel: Trends & statistics 2019. Pobrane z: https://www.responsibletravel.org/docs/CaseforResponsibleTravel_2019_Web.pdf (22.03.2020).
• CTD (2018). All change? The first report of the commission on travel demand the future of travel demand and the implications for policy and planning. Pobrane z: http://www.demand.ac.uk/wp-content/uploads/2018/04/FutureTravel_report_final.pdf (20.02.2020).
• Długosz, Z., Biały, Sz. (2011). Studia w zakresie turystyki na tle szkolnictwa wyższego w kraju. Przedsiębiorczość - Edukacja, 7, 346-360.
• van der Duim, R., Ren, C., Jóhannesson, G.T. (2013). Ordering, materiality, and multiplicity: Enacting Actor-Network Theory in tourism. Tourism Studies, 11, 1-18. DOI: https://doi.org/10.1177/1468797613476397
• EC (2009). Mapping foresight. Revealing how Europe and other world regions navigate into the future. Bruksela: European Commission. Pobrane z: http://www.forschungsnetzwerk.at/downloadpub/2009_efmn_mappingForesight_EU.pdf (21.02.2020).
• ETC (2006). Tourism trends for Europe. Pobrane z: http://www.etc-corporate.org/resources/uploads/ETC_Tourism_Trends_for_Europe_09-2006_ENG.pdf (10.02.2020).
• ETC, ETAG (2003). Tourism trends for Europe. Pobrane z: http://www.etc-corporate.org/images/uploads/Diptych ETC-ETAG.pdf (6.10.2010).
• EU (2017). Management and content provision for ICT and tourism business support portal. Pobrane z: https://ec.europa.eu/growth/content/management-and-content-provision-ict-and-tourism-business-support-portal_en (6.12.2018).
• Expedia (2017). Millennial traveller report: Why millennials will shape the next 20 years of travel. Pobrane z: https://travelblog.expedia.com.sg/wp-content/uploads/2017/03/Expedia-Future-Foundation-Report-Jan-2017-FINAL.pdf (10.05.2018).
• Future Foundation (2009). Travel and tourism in 2020 prepared by the future foundation: The key drivers. Pobrane z: http://www.foresightfordevelopment.org/sobipro/55/822-travel-and-tourism-in-2020-prepared-by-the-future-foundation-the-key-drivers (17.04.2011).
• Gałek, K. (2011). Wpływ megatrendów cywilizacyjnych na rozwój współczesnego rynku turystycznego (ze szczególnym uwzględnieniem trendów ekonomicznych i politycznych). Praca magisterska. Promotor: W. Alejziak. Rzeszów: Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.
• Geerts W. (red.) (2018). Megatrends shaping the future of travel 2018. Londyn: Euromonitor International.
• Głąbiński, Z. (2010). Przygotowanie absolwentów kierunków i specjalności turystycznych do pracy w gospodarce turystycznej a oczekiwania rynku. W: S. Tanaś (red.), Nauka i dydaktyka w turystyce i rekreacji (s. 257-262). Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
• Gołembski, G. (2016). Nowe formy kształcenia w obszarze turystyki. Folia Turistica, 41, 63-80. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0010.4004
• Grabiński, T., Wydymus, S., Zeliaś, A. (1993). Metody prognozowania rozwoju społeczno-gospodarczego. Wyd. II, poprawione i uzupełnione. Kraków: Akademia Ekonomiczna.
• Hajdas, M., Szabela-Pasierbińska, E. (2016). Metody przewidywania trendów w makrootoczeniu. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 459, 232-244. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2016.459.22
• Harwath HTL (2015). Tourism megatrends - 10 things you need to know about the future of tourism. Pobrane z: http://corporate.cms-horwathhtl.com/wp-content/uploads/sites/2/2015/12/Tourism-Mega-Trends4.pdf (10.06.2016).
• Inskeep, E. (1991). Tourism planning - an integrated and sustainable development approach. New York: Van Nostrand Reinhold.
• KPMG, Movat (2013). Future State 2030: The global megatrends shaping governments. Toronto: KPMG and Mowat Centre.
• Kruczek, Z. (1998). Kształcenie dla potrzeb turystyki w regionie małopolskim. Folia Turistica, 8, 5-16.
• Kusiak, M. (2011). Wpływ megatrendów technologicznych i ekologicznych na funkcjonowanie rynku turystycznego. Praca magisterska. Promotor W. Alejziak. Warszawa: Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Warszawie.
• Łubkowska, W., Nadobnik, J., Tarnowski, M., Nowak, M.A. (2017). Samoocena wiedzy, umiejętności zawodowych i kompetencji społecznych studentów podstawą ewaluacji programu studiów kierunku turystyka i rekreacja. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, XVI (4), 145-161. DOI: https://doi.org/10.16926/kf.2017.16.43
• Mazars (2018). Artificial intelligence: A game changer in the hospitality industry. Pobrane z: https://www.mazars.pl/content/download/945503/49214764/version//file/Mazars_2018_AI_in_Hospitality_Study.pdf (10.01.2019).
• Muszyński, J., (2006). Społeczeństwo informacyjne. Szkice politologiczne. Toruń: Adam Marszałek.
• Naisbitt, J. (1982). Megatrends. Ten new directions transforming our lives. Nowy Jork: Fortuna Publications.
• Nordin, S. (2005). Tourism of tomorrow: Travel trends and forces change. Pobrane z: http://www.turism.se/media/Undersokningar av varde/Tourism of tomorrow.pdf (20.05.2018).
• OECD (2018). Analysing megatrends to better shape the future of tour-ism. Pobrane z: https://www.oecd-ilibrary.org/industry-and-services/analysing-megatrends-to-better-shape-the-future-of-tourism_d465eb68-en (12.09.2019)
• OECD (2020). Tourism trends and policies 2020. Paris: OECD. Pobrane z: https://www.oecd.org/cfe/tourism/oecd-tourism-trends-and-policies-20767773.htm (20.03.2020). DOI: https://doi.org/10.1787/6b47b985-en
• Ozimek, I., Rutkiewicz, A. (2011). Interdyscyplinarność studiów na kierunku turystyka i rekreacja - przykład Międzywydziałowego Studium Turystki i Rekreacji SGGW w Warszawie. Studia i Materiały CEPL w Rogowie, 13 (3/28), 28-33.
• Pearce, P.L. (2005). The role of relationships in the tourist experience. W: W.F. Theobold (red.), Global tourism (s. 103-122). Wydanie 3. Burlington: Elsevier. DOI: https://doi.org/10.1016/B978-0-7506-7789-9.50012-1
• Penc, J. (1997). Strategie zarządzania. Perspektywiczne myślenie, systemowe działanie. Warszawa: Agencja Wydawnicza Placet.
• Pichura, M. (2011). Wpływ megatrendów demograficznych i społeczno-kulturowych na rozwój współczesnego rynku turystycznego. Praca magisterska. Promotor: W. Alejziak. Rzeszów: Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.
• Scott, D., Gössling, S. (2015). What could the next 40 years hold for global tourism? Tourism Recreation Research, 40 (3), 269-285. DOI: https://doi.org/10.1080/02508281.2015.1075739
• Skiert, M., Buchta, K. (2014). Jakość kształcenia na kierunku turystyka i rekreacja w świetle oczekiwań rynku turystycznego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 353, 145-154. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2014.353.13
• Szymańska, E. (2009). Oczekiwania rynku turystycznego w zakresie kształcenia kadr. Economy and Management, 1, 133-140.
• Tokarz-Kocik, A. (2016). Kształcenie kadr dla potrzeb obsługi ruchu turystycznego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Turystyki, 2 (34), 377-385. DOI: https://doi.org/10.18276/ept.2016.2.34-31
• UNWTO (2011). Tourism towards 2030 global overview. Pobrane z: https://www.globalwellnesssummit.com/wp-content/uploads/Industry-Research/Global/2011_UNWTO_Tourism_Towards_2030.pdf (23.03.2018).
• Wodejko, S. (red.) (2006). Gospodarka turystyczna a grupy interesu (2006). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
• WT&TC, Bloomberg (2019). World, transformed: Megatrends and their implications for travel & tourism. London, UK: World Travel & Tourism Council, Bloomberg Media Group.
• Yiannakis, A., Gibson, H. (1992). Roles tourists play. Annals of Tourism Research, 19, 287-303. DOI: https://doi.org/10.1016/0160-7383(92)90082-Z

Identyfikatory

DOI

10.18778/0867-5856.30.2.07