The Comparative Analysis of the Prediction Effectiveness of Selected Discriminant Analysis Models

• Autorzy: Wojciech Lichota

Warianty tytułu

Skuteczność predykcji wybranych modeli analizy dyskryminacyjnej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The main aim of the article was to verify the effectiveness of prediction of selected models of discriminant analysis on the example of a sample of 40 enterprises. The data of enterprises was obtained from the EMIS database and in the case of enterprises continuing their operations it concerned the year 2017, while in the case of bankrupt enterprises it was the data from the year before bankruptcy. The article presents models of discriminant analysis, which are classified as early warning systems about the risk of enterprise bankruptcy. The results allow to assess the financial situation of the company. Based on the results of a sample of forty companies, including ten for which an application for bankruptcy was filed, it was found that most of the discriminant models used in the article properly reflected the good or threatened financial condition of the company. The authors conclude that discriminatory models facilitate decision making but the models do not have 100% effectiveness. (original abstract)

Celem artykułu była weryfikacja skuteczności predykcji wybranych modeli analizy dyskryminacyjnej na przykładzie próby 40 przedsiębiorstw. Dane przedsiębiorstw pochodziły z bazy danych EMIS i w przypadku przedsiębiorstw kontynuujących działalność dotyczyły 2017 roku, natomiast w przypadku przedsiębiorstw upadłych były to dane na rok przed upadłością. W artykule zaprezentowano modele analizy dyskryminacyjnej, które są zaliczane do systemów wczesnego ostrzegania o zagrożeniu upadłością przedsiębiorstwa. Otrzymane wyniki pozwalają na ocenę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, a więc mogą wpływać na racjonalizację zarządzania przedsiębiorstwami i ich kontroli np. przez rady nadzorcze, biegłych rewidentów czy też sądy gospodarcze. Na podstawie wyników z próby czterdziestu przedsiębiorstw, w tym dziesięciu, dla których został złożony wniosek o upadłość, stwierdzono, że większość zastosowanych w artykule modeli dyskryminacyjnych właściwie odwzorowała dobrą lub zagrożoną kondycję finansową przedsiębiorstwa. Przeprowadzone badania wskazały, że modele dyskryminacyjne ułatwiają podejmowanie decyzji, niemniej należy mieć na uwadze, że nie odznaczają się one stuprocentową skutecznością. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Discriminant analysis; Financial situation; Enterprise finance

PL

Analiza dyskryminacyjna; Sytuacja finansowa; Finanse przedsiębiorstwa

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Rocznik: 2020
• Tom: 48
• Numer: nr 4
• Strony: 27--36

Twórcy

autor

Wojciech Lichota

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Altman, E. I. (1968). Financial ratios: Discriminant analysis and the prediction of corporate bankruptcy. The Journal of Finance, 23(4), 589-609. DOI: 10.2307/2978933.
• Appenzeller, D., Szarzec, K. (2004). Prognozowanie zagrożenia upadłością polskich spółek publicznych. Rynek Terminowy, 1, 120-128.
• Balina, R. (2012). Skuteczność wybranych modeli dyskryminacyjnych na przykładzie branży robót budowlanych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 689, 231-238.
• Bombiak, E. (2010). Modele dyskryminacyjne jako metoda oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Zeszyty Naukowe Akademii Podlaskiej w Siedlcach. Seria: Administracja i Zarządzanie, 13(86), 141-152.
• Gajdka, J., Stos, D. (1996). Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej w ocenie kondycji finansowej przedsiębiorstw. In: R. Borowiecki (ed.). Restrukturyzacja w procesie przekształceń i rozwoju przedsiębiorstw (pp. 56-65). Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej. ISBN 8390155028.
• Gajdka, J., Stos, D. (2003). Ocena kondycji finansowej polskich spółek publicznych w okresie 1998-2001. Zarządzanie finansami: mierzenie wyników i wycena przedsiębiorstw. Vol. 1 (pp. 149-162). Szczecin: Uniwersytet Szczeciński. ISBN 8389142112.
• Gołębiowski, G., Tłaczała, A. (2005). Analiza ekonomiczno-finansowa w ujęciu praktycznym. Warszawa: Difin. ISBN 8372515646.
• Hadasik, D. (1998). Upadłość przedsiębiorstw w Polsce i metody jej prognozowania. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
• Hamrol, M., Chodakowski, J. (2008). Prognozowanie zagrożenia finansowego przedsiębiorstwa. Wartość predykcyjna polskich modeli analizy dyskryminacyjnej. Badania Operacyjne i Decyzje, 3, 17-32.
• Hamrol, M., Czajka, B., Piechocki, M. (2004). Upadłość przedsiębiorstwa - model analizy dyskryminacyjnej. Przegląd Organizacji, 6, 35-39.
• Hołda, A. (2001). Prognozowanie bankructwa jednostki w warunkach gospodarki polskiej z wykorzystaniem funkcji dyskryminacyjnej ZH. Rachunkowość, 5, 17-32.
• Jagiełło, R. (2013). Analiza dyskryminacyjna i regresja logistyczna w procesie oceny zdolności kredytowej przedsiębiorstw. Warszawa: Narodowy Bank Polski. Departament Edukacji i Wydawnictw.
• Kisielińska, J., Waszkowski, A. (2010). Polskie modele do prognozowania bankructwa przedsiębiorstw i ich weryfikacja. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 82, 17-31.
• Kitowski, J. (2011). Bariery wiarygodnego stosowania metod dyskryminacyjnych do oceny kondycji finansowej przedsiębiorstw. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 639, 71-80.
• Kitowski, J. (2013). Sposoby ujmowania kryterium uwarunkowań działalności w metodach oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 59, 155-166.
• Korol, T. (2005). Modele prognozowania upadłości przedsiębiorstw - analiza porównawcza wyników sztucznych sieci neuronowych z tradycyjną analizą dyskryminacyjną. Bank i Kredyt, 6, 10-17.
• Korol, T. (2010). Systemy ostrzegania przedsiębiorstw przed ryzykiem upadłości. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business. ISBN 9788375267358.
• Korol, T., Prusak, B. (2005). Upadłość przedsiębiorstw a wykorzystanie sztucznej inteligencji. Warszawa: CeDeWu. ISBN 8360089000.
• Mączyńska, E. (1994). Ocena kondycji przedsiębiorstwa. Życie Gospodarcze, 38, 42-45.
• Mączyńska, E., Zawadzki, M. (2006). Dyskryminacyjne modele predykcji bankructwa przedsiębiorstw. Ekonomista, 2, 205-235.
• Maślanka, T. (2008). Przepływy pieniężne w zarządzaniu finansami przedsiębiorstw. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck. ISBN 9788325502393.
• Pitera, R. (2018). Ocena wiarygodności wybranych modeli wczesnego ostrzegania w badaniu kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 514, 342-354.
• Prusak, B. (2004). Ocena zagrożenia upadłością produkcyjnych spółek kapitałowych w Polsce w latach 1998-2002. In: D. Appenzeller (ed.). Upadłość przedsiębiorstw w Polsce w latach 1990-2003: teoria i praktyka (pp. 165-179). Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej. ISBN 8374170387.
• Prusak, B. (2005). Nowoczesne metody prognozowania zagrożenia finansowego przedsiębiorstw. Warszawa: Difin. ISBN 8372515247.
• Rolbiecki, R. (2011). Jak oceniać kondycję finansową firm transportowych [online, accessed: 2020-09-15]. Retrieved from: https://mojafirma.infor.pl/moto/logistyka/transport/499066,6,Jak-oceniac-kondycje- -finansowa-firm-transportowych.html.
• Spychała, M. (2013). Zastosowanie analizy wskaźnikowej oraz modeli wczesnego ostrzegania w prognozowaniu upadłości przedsiębiorstw na przykładzie spółek Irena S.A. i Krosno S.A. Zarządzanie i Finanse, 1(4), 467-483.
• Tymoszuk, M. (2013). Skuteczność modeli prognozowania upadłości przedsiębiorstw a upływ czasu - porównanie popularnych polskich modeli wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej z modelem zbudowanym przez autorkę. In: A. Adamska, E. Mączyńska (eds.). Upadłości, bankructwa i naprawa przedsiębiorstw: wybrane zagadnienia (pp. 193-210). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. ISBN 9788373787988.
• Wajda, P. (2009). Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej w ocenie ryzyka upadłości przedsiębiorstw. Przegląd Corporate Governance, 1, 29-35.
• Wędzki, D. (2005). Wielowymiarowa analiza bankructwa na przykładzie budownictwa. Badania Operacyjne i Decyzje, 2, 59-81.
• Zarzecki, D. (2000). O metodach oceny zagrożenia bankructwem i możliwościach ich wykorzystania. In: W. Tarczyński (ed.). Rynek kapitałowy: skuteczne inwestowanie (pp. 361-376). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Żelazowska-Przewłoka, A. (2012). Prognozowanie zagrożenia sytuacji ekonomicznej wybranych przedsiębiorstw agrobiznesu w województwie świętokrzyskim w latach 2004-2010. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 14(4), 221-230.
• Zielińska-Sitkiewicz, M. (2012). Zastosowanie metod wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej do oceny kondycji firm deweloperskich. Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych, 13(3), 288-301.

Identyfikatory

DOI

10.25944/znmwse.2020.04.2736