Uwagi o spadku podaży pracy w Polsce

• Autorzy: Katarzyna Saczuk

Warianty tytułu

On the labour force decline in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Projekcje ludnościowe dla Polski wskazują na nieuchronny spadek liczby ludności i przyśpieszenie procesu starzenia populacji, a także zmniejszanie się potencjalnych zasobów pracy i ich starzenie się. Jak pokazano, nieunikniony jest w związku z tym również spadek i starzenie się podaży pracy - niepewność dotyczy tylko tempa i skali tych zmian. W artykule dyskutowane jest lepsze wykorzystanie malejących zasobów pracy oraz potencjalne rezerwy podaży pracy wynikające z relatywnie niskiej aktywności zawodowej w Polsce. Za pomocą rachunków symulacyjnych dokonano również oceny wpływu wzrostu aktywności zawodowej różnych grup ludności według płci i wieku na przyszłą liczbę aktywnych zawodowo. Pokazano, że brak jakichkolwiek działań w kierunku aktywizacji osób pozostających poza rynkiem pracy (stała aktywność według wieku i płci na poziomie z 2018 r.), oznacza zmniejszenie się zasobu pracy o 15% w ciągu następnych 20 lat, o 24% do roku 2050 i o 33% do 2070 r. oraz spadek współczynnika aktywności zawodowej o 10 pkt. proc. w perspektywie następnych trzech dekad. Gdyby aktywność według wieku i płci w Polsce mogła wzrosnąć do najwyższych poziomów obserwowanych w krajach Unii Europejskiej w 2018 r., współczynnik aktywności ogółem byłby o 15 pkt. proc. wyższy niż faktycznie odnotowany w 2018 r. i nie obniżyłby się do odnotowanego poziomu do 2070 r. pomimo niekorzystnych (i nieuchronnych) zmian wielkości i struktury wieku populacji. Faktyczne rezerwy podaży pracy w 2018 r. wynosiły prawie 5 mln osób (29% liczby aktywnych zawodowo). Właściwe rozpoznanie powodów pozostawania biernym zawodowo, zróżnicowanych według płci i wieku, może dostarczać wskazówek co do koniecznych instrumentów polityki społecznej, które umożliwiłyby ich wykorzystanie.(abstrakt oryginalny)

EN

Demographic projections for Poland point at an inevitable decrease in the population and an acceleration of the ageing process, as well as a potential labour force decline and its ageing. It was demonstrated that this also implies the decline and ageing of the labour force - there is uncertainty over the pace and the scale of the changes. The article discusses better use of the declining labour force and its potential reserves coming from the relatively low labour force participation in Poland. It also offers a simulation assessment of the impact of an increase in the labour force participation of various age and sex groups on the future size of the popu- lation of the economically active. It was demonstrated that the lack of actions towards activi- sation of people remaining outside the labour market (i.e. constant labour force participation by age and sex at the 2018 level) results in the decline in the labour force by 15% within the next 20 years, by 24% until 2050 and by 33% until 2070 and the decline in the total labour force participation rate by 10 percentage points within the next three decades. If, however, the labour force participation in Poland in age and sex groups could reach the highest levels observed in the EU in 2018, the total labour force participation rate would be 15 points higher, and it would not decrease to its observed 2018 level by the year 2070, despite the adverse (and inevitable) changes in the population size and age structure. The reserves of the labour force in 2018 amounted to almost 5m people (29% of the population of the economically active). The right diagnosis of the reasons for their economic inactivity, recognising the differences in motivation stemming from age and sex can provide useful hints on the necessary social policy tools which could enable its proper utilisation(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Aktywność zawodowa ludności; Starzenie się społeczeństw; Podaż pracy

EN

Activity rate of population; Ageing of the population; Labour supply

• Czasopismo: Studia Demograficzne
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 1(177)
• Strony: 125--148

Twórcy

autor

Katarzyna Saczuk

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Abramowska-Kmon, A., Kotowska, I. E. (2018). Praca a opieka w warunkach zmian struktur demograficznych Europy Środkowo-Wschodniej. W: Wyzwania ekonomiczne dla Europy Środkowo-Wschodniej, M. Strojny (red.). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
• Abramowska-Kmon, A., Kotowska, I. E., Łątkowski, W., Szweda-Lewandowska, Z. (2019). Stan zdrowia i otrzymywanie opieki wśród osób starszych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. W: Europa Środkowo-Wschodnia wobec globalnych trendów: gospodarka, społeczeństwo i biznes, M. Strojny (red.). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
• Chmielewska, I., Dobroczek, G., Panuciak, A. (2018). Obywatele Ukrainy pracujący w Polsce - raport z badania. Badanie zrealizowane w 2017 r. Warszawa: Departament Statystyki, NBP.
• Czapiński, J., Panek, T. (red.). (2015). Diagnoza Społeczna. Warunki i jakość życia Polaków, "Contemporary Economics", Vol. 9, issue 4.
• Eurostat. (2019). Europop 2015, last update 03.07.2019, extracted in 10.09.2019 from epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/population/data/database.
• GUS. (2019a). Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004-2018, Informacje sygnalne, 15 listopada.
• GUS. (2019b). Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej. Warszawa: GUS.
• Górny, A., Kaczmarczyk, P., Szulecka, M., Bitner, M., Okólski, M., Siedlecka, U., Stefańczyk, A. (2018). Imigranci w Polsce w kontekście uproszczonej procedury zatrudniania cudzoziemców. Raport z projektu "Stworzenie koncepcji narzędzia służącego ocenie jakości usług Publicznych Służb Zatrudnienia szczebla lokalnego, regionalnego oraz centralnego w zakresie uproszczonego systemu dopuszczenia do pracy cudzoziemców oraz jego wdrożenie", finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach PROGRAMU OPERACYJNEGO WIEDZA EDUKACJA ROZWÓJ 20142020, numer projektu: POWR.02.04.00-00-0027/15.
• Jaroszewicz, M. (2018). Migracje z Ukrainy do Polski. Stabilizacja trendu. Warszawa: Ośrodek Studiów Wschodnich.
• Kotowska, I. E. (2019). Uwagi o urodzeniach i niskiej dzietności w Polsce oraz polityce rodzinnej wspierającej prokreację, "Studia Demograficzne", 2 (176), s. 11-29.
• Lewandowski, P., Rutkowski, J. (red.). (2017). Starzenie się ludności, rynek pracy i finanse publiczne w Polsce. Materiały na konferencję Instytutu Badań Strukturalnych pt. "Starzenie się ludności, rynek pracy i finanse publiczne w Polsce", z 9 marca 2017 r. w Warszawie, Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce.
• NBP. (2016). Badanie ankietowe rynku pracy. Raport 2016. Warszawa: Instytut Ekonomiczny, NBP.
• Pokolenia 50+ w Polsce i w Europie: aktywność, stan zdrowia, warunki pracy, relacje międzypokoleniowe i wykluczenie (2019). Raport podsumowujący wyniki badań 7. rundy badania "SHARE: 50+ w Europie". Warszawa: MRPiPS-SGH.
• Roszkowska, S., Saczuk, K., Skibińska, M., Strzelecki, P., Wyszyński, R. (2017). Kwartalny raport o rynku pracy w I kw. 2017 r. Warszawa: Wydział Gospodarstw Domowych i Rynku Pracy, Departament Analiz Ekonomicznych, NBP.
• Strzelecki, P. (2018). Zmiany demograficzne w Europie Środkowo-Wschodniej a perspektywy wzrostu gospodarczego. W: Wyzwania ekonomiczne dla Europy Środkowo-Wschodniej, M. Strojny (red.). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
• ZUS. (2019). Cudzoziemcy w polskim systemie ubezpieczeń społecznych. Warszawa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.33119/SD.2020.1.6