Modelowanie popytu na pracę w Polsce

• Autorzy: Kamila Radlińska , Krzysztof Jaros , Agnieszka Jakubowska , Anna Rosa

Warianty tytułu

Modelling Labour Demand in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem badania omawianego w artykule jest skonstruowanie długookresowego modelu popytu na pracę w Polsce, w którym zmiennymi objaśniającymi są przeciętne wynagrodzenie brutto i wartość dodana brutto. Dodatkowy cel stanowi identyfikacja zjawiska przechowywania pracy. Przyjęto podejście produkcyjne; wykorzystano model autoregresyjny z opóźnieniami rozłożonymi i mechanizmem korekty błędu ARDL-ECM. Parametry modelu oszacowano na podstawie danych kwartalnych o przeciętnej liczbie zatrudnionych, przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu brutto oraz wartości dodanej brutto za okres od I kwartału 2002 r. do IV kwartału 2018 r. Źródłem danych były publikacje Głównego Urzędu Statystycznego. Zaproponowany model szacowania popytu na pracę dotyczy zrealizowanego popytu na pracę. W analizowanym okresie obserwowano istnienie długookresowego związku pomiędzy przeciętnym zatrudnieniem, przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem brutto i wartością dodaną brutto. Zatrudnienie zmniejszało się wraz ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia, a zwiększało się wraz ze wzrostem produkcji. Na rynku pracy odnotowano także krótkookresowe odchylenia pomiędzy wartością faktycznego zatrudnienia a zatrudnieniem wyznaczonym przez model, co wskazuje na zjawisko przechowywania pracy, jednak ze względu na niewystarczającą liczbę obserwacji trudno jest jednoznacznie je potwierdzić. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the paper is to construct a long-term model of labour demand in Poland, in which the explanatory variables are the average gross salary and gross value added. Additionally, the authors attempt to detect labour hoarding. The study adopted the production approach, which used autoregressive distributed lag model with an ARDL-ECM error correction mechanism. The model parametres were estimated on the basis of quarterly data on the average number of persons employed, the average monthly gross salary and gross value added, all of which related to the period from the first quarter of 2002 to the fourth quarter of 2018. The data used in the study came from Statistics Poland publications. The proposed approach estimated the actual demand for labour. In the analysed period, a long-term relationship between the average employment, the average monthly gross salary and gross value added was observed. Employment was decreasing as the average salary was growing, and its increase was connected with the production growth. Moreover, short-term deviations of the value of the actual employment from the value of employment estimated by the model were observed on the labour market, which indicates labour hoarding could have been taking place. However, due to an insufficient number of observations, the occurrence of this phenomenon could not be fully confirmed. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Popyt na pracę; Zatrudnienie; Równowaga długookresowa; Modelowanie pracy

EN

Labour demand; Employment; Long-term balance; Job crafting

• Czasopismo: Wiadomości Statystyczne
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 11
• Strony: 7--23

Twórcy

autor

Kamila Radlińska

• Politechnika Koszalińska

autor

Krzysztof Jaros

• Constans Spółka Doradztwa Podatkowego Sp. z o.o., Koszalin

autor

Agnieszka Jakubowska

• Politechnika Koszalińska

autor

Anna Rosa

• Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

Bibliografia

• Addison, J. T., Portugal, P., Varejao, J. (2014). Labor demand research: Toward a better match between better theory and better data. Labour Economics, 30, 4-11. DOI: 10.1016 /j.labeco.2014.06.002.
• Asphjell, M. K., Letterie, W., Nilsen, O. A., Pfann, G. A. (2014). Sequentiality versus simultaneity: Interrelated factor demand. Review of Economics and Statistics, 96(5), 986-998. DOI: 10.1162 /REST_a_00411.
• Bartosik, K. (2011). Popyt na pracę w Polsce w warunkach spowolnienia gospodarczego. Studia Ekonomiczne, 3, 229-250. Pobrane z: http://www.inepan.pl/pliki/studia_ekonomiczne/Studia %202011%203%2001A.Bartosik.pdf .
• Basu, S., Fernald, J. (2001). Why Is Productivity Procyclical? Why Do We Care? W: Ch. R. Hulten, E. R. Dean, M. J. Harper (Eds.), New Developments in Productivity Analysis (s. 225-302). Chicago: University of Chicago Press. DOI: 10.7208/chicago/9780226360645.003.0007.
• Bentolila, S., Saint-Paul, G. (1992). The macroeconomic impact of flexible labor contracts with an application to Spain. European Economic Review, 36(5), 1013-1047. DOI: 10.1016/0014 -2921(92)90043-V.
• Blanchard, O. (2005). Designing Labor Market Institutions. W: J. E. Restrepo, A. Tokman R. (Eds.), Labor Markets and Institutions (s. 367-381). Santiago: Central Bank of Chile. Pobrane z: https://si2.bcentral.cl/public/pdf/banca-central/pdf/v8/367_381_Blanchard.pdf .
• Choi, C.-Y., Mark, N., Sul, D. (2004). Unbiased estimation of the half-life to PPP convergence in panel data (NBER Working Paper No. 10614). DOI: 10.3386/w10614.
• Christiano, L. J., Fitzgerald, T. J. (2003). The band pass filter. International Economic Review, 44(2), 435-465. DOI: 10.1111/1468-2354.t01-1-00076.
• Collewet, M., Sauermann, J. (2017). Working hours and productivity. Labour Economics, 47, 96- 106. DOI: 10.1016/j.labeco.2017.03.006.
• Drożdż, A., Sztaudynger, J. J. (2009). Modelowanie popytu na pracę. Wiadomości Statystyczne, 54(8), 39-47.
• Eurostat. (2020) [baza danych]. Activity rate by age. From 15 to 64 years. Pobrane z: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tepsr_wc160/default/table?lang=en .
• Evans, A. E. (2019). Average labour productivity dynamics over the business cycle. Empirical Economics, 59(4), 1833-1863. DOI: 10.1007/s00181-019-01699-0.
• Ghouse, G., Khan, S. A., Rehman, A. U. (2018). ARDL model as a remedy for spurious regression: problems, performance and prospectus (MPRA Paper No. 83973). Pobrane z: https://mpra.ub.uni- muenchen.de/83973/1/MPRA_paper_83973.pdf .
• Goraus-Tańska, K., Towalewska, M. (2019). Zróżnicowanie wynagrodzeń w Polsce ze względu na formę zatrudnienia. Ekonomista, (5), 515-541.
• Górecki, B. R. (2017). Podstawowy kurs nowoczesnej ekonometrii. Warszawa: Key Text. Pobrane z: https://docplayer.pl/137130-Brunon-r-gorecki-podstawowy-kurs- nowoczesnej-ekonometrii.html .
• GUS. (2005). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej IV kwartał 2004 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia- koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-iv-kwartal-2004- r-,1,1.html .
• GUS. (2006a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2000- 2005. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary- tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki-narodowe/rachunki-kwartalne-produktu- krajowego-brutto-w-latach-2000-2005,6,1.html .
• GUS. (2006b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2005 r. Warszawa: GłównyUrząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia- koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-gospodarcenarodowej-i-iv-kwartal-2005- r-,1,2.html .
• GUS. (2007a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2000- 2006. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary- tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki-narodowe/rachunki-kwartalne-produktu- krajowego-brutto-w-latach-2000-2006,6,2.html .
• GUS. (2007b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej I-IV kwartał 2006 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni- wynagrodzenia-koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-i-iv- kwartal-2006-r-,1,3.html .
• GUS. (2008a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2003-2007. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki- narodowe/rachunki-kwartalne-produktu-krajowego-brutto-w-latach-2003-2007,6,3.html .
• GUS. (2008b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej I-IV kwartał 2007 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary- tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/zatrudnienie-i- wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-i-iv-kwartal-2007-r-,1,4.html .
• GUS. (2009a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2004-2008. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki- narodowe/kwartalne-rachunki-narodowe/rachunki-kwartalne-produktu-krajowego-brutto-w- latach-2004-2008,6,4.html .
• GUS. (2009b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2008 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia- koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-i-iv-kwartal-2008- r-,1,5.html .
• GUS. (2010a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2005- 2009. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary- tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki-narodowe/rachunki-kwartalne-produktu- krajowego-brutto-w-latach-2005-2009,6,5.html .
• GUS. (2010b). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto. Zasady metodologiczne. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki- narodowe/rachunki-kwartalne-produktu-krajowego-brutto-zasady-metodologiczne,5,1.html .
• GUS. (2010c). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2009 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek- pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w- gospodarce-narodowej-i-iv-kwartal-2009-r-,1,6.html .
• GUS. (2011a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2006-2010. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki- narodowe/rachunki-kwartalne-produktu-krajowego-brutto-w-latach-2006-2010,6,6.html .
• GUS. (2011b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2010 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek- pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w- gospodarce-narodowej-i-iv-kwartal-2010-r-,1,7.html .
• GUS. (2012a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2007-2011. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki- narodowe/rachunki-kwartalne-produktu-krajowego-brutto-w-latach-2007-2011,6,7.html .
• GUS. (2012b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2011 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek- pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w- gospodarce-narodowej-i-iv-kwartal-2011-r-,1,8.html .
• GUS. (2013a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2008-2012. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki- narodowe/rachunki-kwartalne-produktu-krajowego-brutto-w-latach-2008-2012,6,8.html .
• GUS. (2013b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2012 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek- pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w- gospodarce-narodowej-i-iv-kwartal-2012-r-,1,9.html .
• GUS. (2014). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2013 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni- wynagrodzenia-koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-w-2013- r-,1,13.html .
• GUS. (2015a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2009- 2014. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary- tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki-narodowe/rachunki-kwartalne-produktu- krajowego-brutto-w-latach-2009-2014,6,9.html .
• GUS. (2015b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2014 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia- koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-w-2014-r-,1,17.html .
• GUS. (2016a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2010-2015. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary- tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki-narodowe/rachunki-kwartalne-produktu- krajowego-brutto-w-latach-010-2015,6,10.html .
• GUS. (2016b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2015 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia- koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-w-2015-roku,1,21.html .
• GUS. (2017a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2012-2016. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary- tematyczne/rachunkinarodowe/kwartalne-rachunki-narodowe/rachunki-kwartalne-produktu- krajowego-brutto-w-latach-2012-2016,6,11.html .
• GUS. (2017b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2016 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni- wynagrodzenia-koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-w-2016- r-,1,25.html .
• GUS. (2018). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2017 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary- tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/zatrudnienie-i- wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-w-2017-roku,1,29.html .
• GUS. (2019a). Rachunki kwartalne produktu krajowego brutto w latach 2014-2018. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki- narodowe/kwartalne-rachunki-narodowe/rachunki-kwartalne-produktu-krajowego-brutto-w- latach-2014-2018,6,13.html .
• GUS. (2019b). Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2018 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia- koszty-pracy/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-w-2018-roku,1,33.html .
• Haefke, C., Sonntag, M., Van Rens, T. (2013). Wage rigidity and job creation. Journal of Monetary Economics, 60(8), 887-899. DOI: 10.1016/j.jmoneco.2013.09.003.
• Hahn, F. R. (2004). Long-run homogeneity of labour demand. Panel evidence from OECD countries. Applied Economics, 36(11), 1199-1203. DOI: 10.1080/0003684042000247370.
• Hamermesh, D. S. (1996). Labor demand. Princeton: Princeton University Press. Hodrick, R. J., Prescott, E. C. (1997). Postwar U.S. Business Cycles: An Empirical Investigation. Journal of Money, Credit, and Banking, 29(1). DOI: 10.2307/2953682.
• Hylleberg, S. (1995). Tests for seasonal unit roots general to specific or specific to general? Journal of Econometrics, 69(1), 5-25. DOI: 10.1016/0304-4076(94)01660-R.
• Lichter, A., Peichl, A., Siegloch, S. (2015). The own-wage elasticity of labor demand: A meta- -regression analysis. European Economic Review, 80, 94-119. DOI: 10.1016/j.euroecorev.2015.08.007.
• Lucas, R. E. (1970). Capacity, Overtime, and Empirical Production Functions. The American Economic Review, 60 (2), 23-27.
• Nilsson, R., Gyomai, G. (2011). Cycle Extraction: A Comparison of the Phase- Average Trend Method, the Hodrick-Prescott and Christiano-Fitzgerald Filters (OECD Statistics Working Papers 2011/04). DOI: 10.1787/5kg9srt7f8g0-en.
• Oi, W. Y. (1962). Labor as a quasi-fixed factor. Journal of Political Economy, 70(6), 538-555. DOI: 10.1086/258715.
• Radlińska, K. (2018). Sezonowe uwarunkowania działalności przedsiębiorstw w Polsce. Marketing i Zarządzanie, 51(1), 349-359. DOI: 10.18276/miz.2018.51-34.
• Romer, D. (2018). Macroeconomic theory. Berkeley: University of California. Pobrane z: https://www.econ.berkeley.edu/course/fall-2018-economics-202a-%E2%80%93-macroeconomic- theory .
• Skrzypczyński, P. (2010). Metody spektralne w analizie cyklu koniunkturalnego gospodarki polskiej. Warszawa: Narodowy Bank Polski. Pobrane z: https://www.nbp.pl/publikacje/materialy_i_studia/ms252.pdf .
• Stansbury, A. M., Summers, L. H. (2017). Productivity and Pay: Is the link broken? (NBER Working Papers No. 24165). National Bureau of Economic Research. DOI: 10.3386/w24165.
• Strzelecki, P., Wyszyński, R., Saczuk, K. (2009). Zjawisko chomikowania pracy w polskich przedsiębiorstwach po okresie transformacji. Bank i Kredyt, 40(6), 77-104. Pobrane z: https://bankikredyt.nbp.pl/content/2009/06/bik_06_2009_04_art.pdf .
• Varejao, J., Portugal, P. (2007). Employment Dynamics and the Structure of Labor Adjustment Costs. Journal of Labor Economics, 25(1), 137-165. DOI: 10.1086/509825.
• Vella, M. (2018). Employment and labour hoarding: a production function approach. Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 23(46), 230-246. DOI: 10.1108/JEFAS-07-2017 - 0079.
• Wilthagen, T., Tros, F. (2004). The concept of 'flexicurity': a new approach to regulating employment and labour markets. Transfer: European Review of Labour and Research, 10(2), 166-186. DOI: 10.1177/102425890401000204

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0014.5011