Wybrane pozostałości osadnictwa związane z zasiedlaniem Arktyki na przykładzie Svalbardu

• Autorzy: Piotr Dolnicki

Warianty tytułu

Selected Remnants of Settlement Related to the Settlement of the Arctic on the Example of Svalbard

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono wybrane przykłady pozostałości osadnictwa na Svalbardzie w kontekście odkrywania tego archipelagu oraz jego następstw, które dały początek współczesnej sieci osadniczej na tych ziemiach. Ważnym aspektem pracy jest opisanie współczesnej sieci osadniczej w kontekście działalności wielorybników, traperów oraz kompani górniczych. W pracy przedstawiono również wpływ wprowadzenia przepisów Traktatu Spitsbergeńskiego na powstawanie jednostek osadniczych - tychże osiedli. Prezentowany materiał jest zbiorem informacji możliwych do wykorzystania przez nauczycieli realizujących obowiązującą podstawę programową, która wprowadza do szkół podstawowych zagadnienia dotyczące północnych i południowych obszarów okołobiegunowych.(abstrakt oryginalny)

EN

In the paper there is presented a historical sketch of discovery of Svalbard and its consequences, which caused the beginning of settlement on this archipelago. The important aspect of the work is presentation of contemporary settlement web in the context of activity of whalers, trappers and mining companies. In the paper there are also shown consequences of introduction of Spitsbergen Treaty, influencing origination of settlement units. Presented material is a set of information possible to be used by the teachers implementing core curriculum, which enforce to the primary schools problems of northern and southern subpolar regions.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Badania naukowe; Sieć osadnicza; Osadnictwo

EN

Scientific research; Settlement network; Colonization

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica
• Rocznik: 2020
• Tom: 14
• Strony: 192--202

Twórcy

autor

Piotr Dolnicki

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Bibliografia

• Amundsen, B. (1994). Svalbardboka. Oslo: Mitra.
• Arlov, T.B. (1989). A short history of Svalbard. Oslo: Norsk Polarinstitutt Nr 4.
• Birkenmajer, K. (1987). Lodospady szmaragdowe. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Catford, K.E. (2002). The industrial archaeology of Spitsbergen. Industrial Archaeology Review, 24/1.
• Chochorowski, J. (1999). Problemy dendrochronologii rosyjskich stacji łowieckich na Spitsbergenie. Kraków: Uniwersytet Jagielloński - Instytut Archeologii.
• Dolnicki, P. (2018.) Tradycje i zakres polskich badań polarnych na przykładzie działalności Polskiej Stacji Polarnej na Spitsbergenie. Studia Geographica, 12, 104-114.
• Długosz, Z. (2001). Historia odkryć geograficznych i poznania Ziemi. Warszawa: PWN.
• Encyklopedia Geograficzna Świata (1997). T. V. Europa. Kraków: Opres.
• Gabzdyl, W. (1994). Geologia złóż węgla. Warszawa: Polska Agencja Ekologiczna.
• Gawor, Ł., Dolnicki, P. (2005). Atrakcje geoturystyczne Spitsbergenu. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Górnictwo, 269, 179-188.
• Gawor, Ł., Dolnicki, P. (2010). Zabytki techniki górniczej i obiekty dziedzictwa kulturowego Spitsbergenu (Svalbard, Arktyka). Przegląd Górniczy, 7-8, 74-77.
• Gawor Ł., Dolnicki P. (2011). Abandoned mining sites as geotourist attractions of Isfjorden area (Svalbard). In: Altbergbaukolloquium 3. bis 5. November 2011, Meier G., Sroka A., Lobel K.H., Klapperich H., Tondera D., Busch W., Hardygóra M., Madziarz M., (eds.). Essen: VGE Verlag, s. 239-247.
• Hagen, J., Liestøl, O., Roland E. (1993). Glacier Atlas of Svalbard and Jan mayen. Oslo: Torild Jørgensen.
• Hisdal, V. (1998). Svalbard. Nature and history. Oslo: Norsk Polarinstitut Nr 12.
• Jania, J. (1997). Glacjologia. Warszawa: PWN.
• Krawczyk, A. (1987). Zagadnienia Normańskiego Svalbardu. XIV Sympozjum Polarne, Lublin 1987, s. 223-228.
• Marsz, A., Styczyńska A. (2007). Klimat rejonu Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie stan, zmiany i przyczyny. Gdynia: Wydawnictwo Akademii Morskiej.
• Mityk, J. (1975). Geografia fizyczna części świata (zarys fizjograficzny). Warszawa: PWN.
• Nowosielski, L. (2001). Spitsbergen - Svalbard (maszynopis). Hornsund.
• Schmitt, E. (2001). Umweltwirkungen des Bergbaus auf Spitzbergen. Geographische Rundschau, 53, H. 9.
• Starkow, S. (1987). Ruskoje articzeskojemorjepławnije i pochody na Szpicbjergen. Materiały XIV Sympozjum Polarnego. Lublin.
• Store Norske Spitsbergen Kulkompanie. Coal mining - the basis for Norwegian presence. Longyearbyen, 2000.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.24917/20845456.14.13