Kredyt moralny i jego rola w kształtowaniu procesów społecznych i gospodarczych

• Autorzy: Roman Maria Lusawa

Warianty tytułu

Moral Credit and Its Role in Shaping Social and Economic Processes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono pojęcie kredytu moralnego, które wprowadzone do polskiej myśli ekonomicznej przez Stanisława Pszczółkowskiego, wybitnego, ekonomistę II RP. Jest ono jednym z kluczowych pojęć stworzonej przez niego koncepcji ekonomii energetycznej. Materiał i metody: Krytyczna analiza koncepcji kredytu moralnego zawartej w pracy St. Pszczółkowskiego "Zarys Ekonomii" (1936) w oparciu o przegląd literatury problemu. Wyniki: W pracy przedstawiono Istotę kredytu moralnego, będąca polskim dorobkiem ekonomii energetycznej, wyprzedzającej o 40 lat dorobek amerykański. Następnie wyeksponowano korporacyjny charakter instytucji zwracając uwagę na źródła praw korporacji do przejmowania zobowiązań moralnych swych członków. Następnie rozpatrzono zagadnienia z tym związane: Kredyt moralny wobec różnych korporacji i związany z tym konflikt interesów, Kredyt moralny wobec korporacji obcych. Wnioski: Kredyt moralny jest wysoce efektywną instytucją ekonomiczną, Wzmacniając więzi społeczne, wpływa na poziom bezpieczeństwa społecznego w trzech jego aspektach: 1/ bezpieczeństwa socjalnego gdyż sprzyja wspieraniu słabszych 2/ bezpieczeństwa wspólnotowego i 3/ bezpieczeństwa rozwojowego. Ponadto jest ważnym elementem samowychowania człowieka. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the concept of moral credit one of the key notions of the concept of energy-based economics which was introduced by Stanisław Pszczółkowski, an outstanding economist from the era of the Second Polish Republic. Material and methods. Critical analysis of such concept contained in Stanisław Pszczółkowski's "Outline of Economics" (1936) based on the problem literature review. Results. The study presents the essence of moral credit, which is the Polish achievement of the energy-based economics, 40 years ahead of American researchers' achievements in this field. Subsequently, the corporate nature of the institution was exposed with the attention being paid to the sources of the corporation's rights to take over its members' moral obligations. It was followed by reflections on the related issues. Conclusions. Moral credit is a highly effective economic institution which influences the level of social security in: social security; community security and developmental security, and is an important element of man's self-education. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kredyt; Ekonomia instytucjonalna; Ład społeczno-gospodarczy; Procesy społeczne; Historia myśli ekonomicznej

EN

Credit; Institutional economics; Social-economic order; Social process; History of economic thought

• Czasopismo: Rozprawy Społeczne
• Rocznik: 2020
• Tom: 14
• Numer: nr 4
• Strony: 49--63

Twórcy

autor

Roman Maria Lusawa

• Europejska Uczelnia Informatyczno-Ekonomiczna w Warszawie

Bibliografia

• Akademia Nauk ZSRR (1966) Ekonomia Polityczna Podręcznik, Warszawa, Książka i Wiedza.
• Berson J.O. (1936) Kreml na biało, Warszawa, Towarzystwo Wydawnicze "Rój".
• Benedykt XVI (2009) Caritas in veritate, Libreria Editrice Vaticana.
• Bilska B., Grzesińska W., Tomaszewska M., Rudziński M. 2014, Marnotrawstwo żywności jako przykład nieefektywnego zarządzania w gospodarstwach domowych, Roczniki Naukowe Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu tom XVII zeszyt 4.
• Binswanger M., (2010), Tretmühlen des Glücks. Wir haben immer mehr und werden nicht glücklicher. Was kőnnen wir tun? Freiburg-Basel-Wien, Herder.
• Binswanger M., (2012), Sinnlose Wettbewerbe Warum wir immer mahr Unsin produzieren, Freiburg-Basel-Wien, Herder.
• Cialdini R. 1996, Wywieranie wpływu na ludzi teoria i praktyka, Gdańsk ,Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Charymska E., (2015), Człowiek w obliczu wyzwań współczesności, Rozprawy Społeczne Tom IX, nr 2, s. 5-13.
• Dobija Mieczysław 2004: Zgodność płacy z wartością pracy jako zasada równowagi ekonomicznej, Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Polityka społeczno-ekonomiczna, Zeszyt nr 4, Uniwersytet Rzeszowski, Katedra Teorii Ekonomii, Rzeszów, s. 27-43.
• Dobija Mieczysław 2009: Stała ekonomiczna jako miernik naturalnego potencjału wzrostu. MBA nr 6, s. 42-53].
• Domański M.A., (2013), Przestępczość zorganizowana w RP po 1989 roku, Securitologia Nr 2, s. 85-95.
• Filipiak, O. (2018). Nowe trendy w konsumpcji we współczesnym społeczeństwie. Refleksja Socjologiczna, Tom XII, nr 4, s. 22-27.
• Franciszek (2015) Encyklika Laudato Si' Poświęcona trosce o wspólny dom, Drukarnia Watykańska https://w2.vatican.va/content/dam/francesco/pdf/encyclicals/documents/papa-francesco_20150524_enciclica-laudato-si_pl.pdf
• Filipiak O. (2018). Nowe trendy w konsumpcji we współczesnym społeczeństwie. Refleksja socjologiczna. Rozprawy Społeczne, Tom IV, nr 12, s. 22-27.
• Garbicz M. (2009a), Asymetria informacji [w:] Garbicz M., Staniek Z., Mikroekonomia Problemy zawodności rynku, Warszawa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Menedżerskiej w Warszawie, s. 125-142.
• Garbicz M. (2009b), Defekt kooperacji [w:] Garbicz M., Staniek Z., Mikroekonomia Problemy zawodności rynku, Warszawa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Menedżerskiej w Warszawie, s. 157-172.
• Hołyst B. (2004), Kryminalistyka, Warszawa, Wydawnictwo Prawnicze Nexis Lexis.
• Koneczny K.F., (1933), Zawisłość ekonomii od etyki, Lwów, "Życie Gospodarcze".
• Layard R. (2009), Die glckliche Gesselschaft. Was wir uns aus der Glckforschung lehrnen. Campus Verlag, Frankfurt/New York.
• Leakey R., Lewin R., 1979, Pople of the lake, New York Anchor Press/Doubleday.
• Leszczyński M. (2011), Bezpieczeństwo społeczne Polaków wobec wyzwań XXI wieku. Difin, Warszawa.
• Liszkowska E. 2013, Wieczysty pokój końca historii. Koncepcje geopolityczne Immanuela Kanta i Francisa Fukuyamy, "Przegląd Geopolityczny" T. 6, s. 69-77).
• Lusawa R., (2020), Kredyt moralny Gazeta Bankowa nr 1, s. 84-87.
• Memches F. Stembler S.B., (2011), Ekonomia w judaizmie, Warszawa, MBI Boocks.
• Pasikowski K., (2015), Pokusa konsumpcjonizmu w świetle personalizmu pedagogicznego Jana Pawła II. Rozprawy Społeczne Tom IX, nr 4, s. 64-71.
• Pszczółkowski St. (1936), Zarys ekonomii, Warszawa, Dom Książki Polskiej.
• Raport Federacji Polskich Banków Żywności - Nie marnuję jedzenia 2018.
• Robinson M., 2019, Klimagerechtigkeit: ein Aufruf zum Handeln [w:] Welthunger-Index Wie der Klimawandel den Hunger verschärft, Dublin / Bonn, Welthungerhilfe und Concern Worldwide.
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D., (2004), Ekonomia Tom 1, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Sorkowicz A. (2019), "Nawet gdyby inni od was nie wymagali..." - O samowychowaniu człowieka młodego, Rozprawy Społeczne Tom XIII, nr 1, s. 7-16.
• Staniek Z. (2009). Dobra publiczne [w:] Garbicz M., Staniek Z., Mikroekonomia Problemy zawodności rynku, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Menedżerskiej w Warszawie, Warszawa, s. 95-124.
• Staniek Z. (2009). Koszty transakcyjne, a prawa własności [w:] Garbicz M., Staniek Z., Mikroekonomia Problemy zawodności rynku, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Menedżerskiej w Warszawie, Warszawa, s. 27-62.
• Tomczyk J. 2017, Ruchy miejskie: konflikt jako strategia rozwiązywania problemów społecznych miasta, Rozprawy Społeczne, 11 (2), s. 14-22.
• Witkowska H. (1911), Z dziejów ludzkości, Warszawa, Księgarnia J. Lisowskiej.
• Zarycki Tomasz 2000: Polities in the periphery: the interpretation of political cleavages in Poland in their historical and international context, Europe-Asia Studies, t. 52, s. 851-873.
• Zarycki Tomasz 2007: Interdyscyplinarny model stosunków centro-peryferyjnych. Propozycje teoretyczne, Studia Regionalne i Lokalne Nr 1(27), s. 5-26.
• Żurawska, K. (2019). Ruch społeczny jako przejaw aktywności zbiorowości społecznej, Rozprawy Społeczne Tom XIII, nr 2, s. 26-35.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.29316/rs/128213