Brak zdolności prawnej osoby zmarłej w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych

• Autorzy: Norbert Szczęch

Warianty tytułu

Lack of Legal Capacity of a Deceased Person in Light of the Jurisprudence of Administrative Courts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel: Przedstawienie orzecznictwa sądów administracyjnych obejmującego zagadnienie braku zdolności prawnej osoby zmarłej, które dotyczy decyzji administracyjnych skierowanych wobec takich osób. Jako decyzje wydane z rażącym naruszeniem prawa, są one obarczone wadą nieważności.

Materiały i metody: Krytyczna analiza orzecznictwa sądów administracyjnych oraz literatury krajowej. Artykuł uwzględnia stan prawny na dzień 13 stycznia 2021 r.

Wyniki: Usystematyzowano wiedzę z zakresu zagadnienia nieważności decyzji administracyjnych skierowanych do osoby zmarłej w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych. Scharakteryzowano problematykę decyzji administracyjnej nieważnej ale istniejącej, postępowania administracyjnego nieistniejącego i decyzji nieistniejących, doręczenie decyzji osobie zmarłej, doręczenie a skierowanie decyzji do osoby zmarłej, problem uczestnictwa spadkobierców w postępowaniu, skutki prawne w postaci nieważności lub wznowienia postępowania, nieważność przedmiotowych decyzji w całości lub w części.

Wnioski: Wartość niniejszego opracowania polega na dokonaniu analizy orzecznictwa sądów administracyjnych dotyczącego decyzji skierowanych wobec osoby zmarłej i wskazanie punktów węzłowych tegoż orzecznictwa, co stanowi prawdopodobnie pierwszą tego typu publikację w literaturze przedmiotu. (abstrakt oryginalny)

EN

The article discuses lack of legal capacity of a deceased person in light of the jurisprudence of administrative courts in Poland. Critical analysis of said jurisprudence regarding administrative decisions addressed to a deceased person reveals some key points: such a decision is an existing administrative act, although it is void due to gross violation of the law; such violation does not occur if heirs of a deceased person have status of sides in the administrative proceedings; gross violation of the law is caused by regulating matters involving legal interest of the deceased, it does not occur if such a person is only named in the decision, without affecting their legal interest; gross violation of the law causes the decision to be void, so resumption of the proceedings is not possible; the whole decision is void unless legal interests of other sides of the proceedings are completely separated from the legal interest of a deceased person, then only a part of the decision which is addressed to a deceased person should be deemed as void. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sąd administracyjny; Prawo spadkowe; Orzecznictwo sądu

EN

Administrative court; Succession law; Judicial decision

• Czasopismo: Problems of Economics and Law
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 5
• Strony: 1--12

Twórcy

autor

Norbert Szczęch

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie

Bibliografia

• [1] A. Matan, Podmiotowość prawna w sferze prawa administracyjnego: w poszukiwaniu kryteriów jej ustalania, [w:] A. Bielska-Brodziak (red.), O czym mówią prawnicy, mówiąc o podmiotowości, Katowice 2015 r.
• [2] J. Filipek, O podmiotowości administracyjno-prawnej, PiP 1961, nr 2, s. 199 i n.
• [3] Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. 1964 nr 16, poz. 93; t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740.
• [4] Ustawa z dnia 16 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, Dz. U. 1960, nr 30. poz. 168; t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 256, 695, 1298.
• [5] Wyrok NSA z dnia 12 grudnia 2014 r., I OSK 955/13.
• [6] Wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 czerwca 2017 r., I SA/Wa 1583/16.
• [7] Wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 marca 2018 r., I SA/Wa 848/17.
• [8] Wyrok NSA z dnia 21 sierpnia 2008 r., II OSK 952/07.
• [9] B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1996, s. 183.
• [10] Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 1 czerwca 2016 r., II SA/Gd 86/16.
• [11] Wyrok NSA z dnia 10 marca 2009 r., II OSK 406/08.
• [12] Wyrok NSA z dnia 25 lutego 2020 r., II OSK 350/20
• [13] Wyrok NSA z dnia 23 lipca 2019 r., II OSK 2233/17.
• [14] Wyrok NSA z dnia 29 kwietnia 2020 r., I OSK 672/19.
• [15] Wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 sierpnia 2020 r., VIII SA/Wa 426/20.
• [16] Wyrok NSA z dnia 18 maja 2020 r., II OSK 2341/19.
• [17] Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 13 października 2016 r., II SA/Gl 150/16.
• [18] Wyrok NSA z dnia 27 kwietnia 1983 r., II SA 261/83 (prawdopodobny początek omawianej linii orzeczniczej), dalej m. in. wyrok NSA z dnia 14 listopada 2001 r., I SA 2462/9; wyrok NSA z dnia 21 sierpnia 2008 r., II OSK 952/07; wyrok NSA z dnia 10 marca 2009 r., II OSK 406/08; wyrok NSA z dnia 27 kwietnia 2010 r., I OSK 901/09; wyrok NSA z dnia 18 lutego 2016 r., I OSK 1150/14, Lex 2114245; wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 marca 2018 r., I SA/Wa 848/17.
• [19] Wyrok NSA z dnia 22 grudnia 2015 r., I OSK 857/14, LEX nr 1999942.
• [20] Wyrok NSA: z dnia 27 kwietnia 2010 r., I OSK 901/09, LEX nr 595601.
• [21] Wyrok NSA z dnia 17 listopada 2010 r., I OSK 129/10.
• [22] Wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 marca 2011 r., I SA/Wa 1226/09.
• [23] Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 25 czerwca 2020 r., II SA/Po 560/19.
• [24] Wyrok NSA z dnia 23 lipca 2010 r., I OSK 1324/09.
• [25] Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi, Dz. U. 2002 nr 153, poz. 1270; t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2325.
• [26] Wyrok NSA z dnia 25 maja 2020 r., I OSK 218/19.