Podstawy prawne działań na rzecz ochrony różnorodności biologicznej, ze szczególnym uwzględnieniem zielonej infrastruktury jako narzędzia ekologizacji w gospodarowaniu przestrzenią

• Autorzy: Ilona Morawska , Magdalena Zalasińska

Warianty tytułu

Legal Grounds for Biodiversity Protection Actions with Particular Emphasis of Green Infrastructure as a Greening Tool in Spatial Planning Functioning of this Instrument

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ochrona różnorodności biologicznej przyrody jako jedno z głównych wyzwań współczesnego świata, posiada silne umocowanie w aktach prawnych. Podstawy prawne działań na rzecz ochrony różnorodności biologicznej oraz zielonej infrastruktury odnaleźć można w dokumentach różnych szczebli: od współpracy międzynarodowej, przez poziom europejski i krajowy, po regionalny czy lokalny. Aby zoptymalizować funkcjonowanie zielonej infrastruktury i zmaksymalizować płynące z niej korzyści, prace na tych szczeblach powinny być ze sobą wzajemnie powiązane i od siebie zależne. Nieustannie postępująca presja ze strony rozwoju osadnictwa, transportu i turystyki, nierzadko staje na drodze dążeń do zachowania ciągłości struktur i powiązań przyrodniczych, powodując fragmentację siedlisk i obszarów chronionych. Odpowiednie zarządzanie planowanymi strukturami przestrzennymi, funkcjonalnymi oraz krajobrazowymi na różnych poziomach prawnych i organizacyjnych, powinno być w większym niż dotychczas stopniu ukierunkowane na ekologizację w gospodarowaniu przestrzenią.(abstrakt oryginalny)

EN

Protection of biodiversity as one of the main challenges of the modern world had its part in creating strong legal grounds in this area. Legal grounds of biodiversity protection and green infrastructure can be found in many types of legal documents: from international cooperation regulations, European level regulations, country level regulations to regional and local regulations. To optimize green infrastructure functioning and maximize profits it creates, all those aforementioned levels should be connected and dependent on each other. Constantly progressing pressure of settlement, transport, and tourism development usually stands in the way of preserving the continuity of structures and natural connections, causing the fragmentation of habitats and protected areas. Proper management of spatial, functional, and scenic structures on every legal and organisational level in spatial planning should be targeted, in much higher degree than now, on greening actions.​(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ochrona przyrody; Różnorodność biologiczna; Prawo ochrony środowiska

EN

Nature protection; Biodiversity; Environmental law

• Czasopismo: Problemy Rozwoju Miast
• Rocznik: 2020
• Tom: 68(1)
• Strony: 65--75

Twórcy

autor

Ilona Morawska

• Instytut Rozwoju Miast i Regionów

autor

Magdalena Zalasińska

• Instytut Rozwoju Miast i Regionów

Bibliografia

• Blicharska M., Smithers R.J., Mikusiński G., Rönnbäck P., Garrison P.A., Nilsson M., Sutherland W.J., 2019, Biodiversity's contributions to sustainable development, Nature Sustainability, 2, 1083-1093. https://doi.org/10.1038/s41893-019-0417-9.
• Brondizio E. S., Settele J., Diaz S., and Ngo H. T. (red.), 2019, Global assessment report on biodiversity and ecosystem services of the Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services, IPBES. Dostępne na https://www.ipbes.net/global-assessment [data dostępu: 19.12.2020].
• Corlett R., 2020, Safeguarding our future by protecting biodiversity, Plant diversity, 42 (4), 221-228. https://doi.org/10.1016/j.pld.2020.04.002.
• DeLong D.C., 1996, Defining biodiversity, Wildlife Society Bulletin, 24, 738-749. Dostępne na: http://www.jstor.org/stable/3783168?origin=JSTOR-pdf [data dostępu: 12.10.2020].
• Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju - Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności, 2013, Warszawa.
• Foley J.A., DeFries R.S., Asner G.P., Barford C., Bonan G., Carpenter S.R.F., Chapin S., Coe M.T., Daily G.C., Gibbs H.K., Helkowski J.H., Holloway T., Howard E.A, Kucharik C.J., Monfreda C., i in., 2005, Global consequences of land use, Science, 309, 570-574. https://doi.org/10.1126/science.1111772.
• Gaston K.J., SpicerJ.I., 1998, Biodiversity. An Introduction, Blackwell Science Ltd., Oxford.
• Główny Urząd Statystyczny, 2019a, Ochrona środowiska 2019. Analizy statystyczne. Dostępne na: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/srodowisko/ochrona-srodowiska-2019,1,20.html [data dostępu: 06.08.2020].
• Główny Urząd Statystyczny, 2019b, Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska 2019. Analizy statystyczne. Dostępne na https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/srodowisko/ekonomiczne-aspekty-ochrony-srodowiska-2019,14,1.html [data dostępu: 06.08.2020].
• Guruswamy, L., 1999, The Convention on Biological Diversity: exposing the flawed foundations, Environmental Conservation, 26, 79-82. https://doi.org/10.1017/S0376892999000120.
• Ten Kate K., 2002, Science and the Convention on Biological Diversity, Science, 295 (5564), 2371-2372. https://doi.org/10.1126/science.1070725.
• Komisja Europejska, 2011, Plan działania na rzecz zasobooszczędnej Europy. Dostępne na: https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2011:0571:FIN:PL:PDF [data dostępu: 10.08.2020].
• Komisja Europejska, 2013, Zielona infrastruktura - zwiększanie kapitału naturalnego Europy. Dostępne na: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A52013DC0249 [data dostępu: 12.08.2020].
• Komisja Europejska, 2012, Nasze ubezpieczenie na życie i nasz kapitał naturalny - strategia ochrony różnorodności biologicznej UE do 2020 r. Dostępne na: https://op.europa.eu/pl/publication-detail/-/publication/a9339240-49a3-47c8-8129-761734f0a718/language-pl [data dostępu: 06.08.2020].
• Komisja Europejska, 2020, Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030. Przywracanie przyrody do naszego życia. Dostępne na: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1590574123338&uri=CELEX%3A52020DC0380 [data dostępu: 06.08.2020].
• Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
• Naeem S., Duffy E. J., Zavaleta E. S., 2012, The Functions of Biological Diversity in an Age of Extinction, Science, 336 (6087), 1401-1406.
• https://doi.org/10.1126/science.1215855.
• Neumann R. P., 2009, Biodiversity, [w:] International Encyclopedia of Human Geography, Kitchin, R., Thrift N. (red.) 308-313, Elsevier Science. https://doi.org/10.1016/B978-008044910-4.00559-9.
• Pollock, L. J., O'Connor, L. M. J., Mokany, K., Rosauer, D. F., Talluto, M. V., Thuiller, W., 2020, Protecting Biodiversity (in All Its Complexity): New Models and Methods, Trends in Ecology & Evolution, 35 (12), 1119-1128. https://doi.org/10.1016/j.tree.2020.08.015.
• Program ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Planem działań na lata 2015-2020, załącznik do Uchwały Nr 213 Rady Ministrów z dnia 6 listopada 2015 r. w sprawie zatwierdzenia "Programu ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Planem działań na lata 2015-2020", Dz.U. z dnia 7 grudnia 2015, Poz. 1207.
• Stępniak K., 2016, Charakterystyka instrumentów prawnych służących ochronie różnorodności biologicznej w Polsce, Przegląd prawa ochrony środowiska, 2, 157-174. https://doi.org/10.12775/PPOS.2016.015.
• Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030, 2013, Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
• Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko perspektywa do 2020 r., 2014, Ministerstwo Środowiska, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
• Wójcik B., 2014, Podstawy prawne ochrony różnorodności biologicznej, Instytut na rzecz Ekorozwoju. Dostępne na: https://www.pine.org.pl/wp-content/uploads/pdf/seria_broszur_ine_1_podst_prawne.pdf [data dostępu: 02.08.2020].
• UNEP, 2010, Strategic Plan for Biodiversity 2011-2020. Provisional technical rationale, possible indicators and suggested milestones for the Aichi biodiversity target, UNEP/CBD/COP/10/27/Add.1 19 December 2010, Nagoya 18-29 October, 10th Meeting of the Conference of the Parties to the Convention on Biological Diversity. Available from: https://www.cbd.int/doc/meetings/cop/cop-10/official/cop-10-27-add1-en.pdf [accessed: 12.02.2021].
• Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 206,. 22/07/1992 P. 0007 - 0050.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 20/7.
• Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich L327/1,22.12.2000.
• Program ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Planem działań na lata 2015-2020, Monitor Polski, Załącznik do uchwały nr 213 Rady Ministrów z dnia 6 listopada 2015, Poz. 1207.
• Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach, Dz.U. z 2020 r. poz. 6 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Dz.U. z 2020 r. poz. 55 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 20 lipca 2020 r. Prawo wodne, Dz.U. z 2020. r. poz. 310 z późn. zm.

Identyfikatory

DOI

10.51733/udi.2020.68.06