Prawo do emerytury a świadczenie pielęgnacyjne - spory i kontrowersje

• Autorzy: Adrianna Szczechowicz

Warianty tytułu

The Impact of the Right to Retirement on the Right to Nursing Benefit: Disputes and Controversies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykuły jest analiza problematyki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobie, której ma ustalone prawo do emerytury. Poruszony temat jest istotny ze względu na to, że dotyczy udzielenia materialnego wsparcia osobom, które rezygnują z aktywności zawodowej, by opiekować się osobą niepełnosprawną. Powstałe w ostatnim okresie rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych nie pozwalają jednoznacznie ocenić jaki wpływ ma ustalone prawo do emerytury na możliwości nabycia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. W ramach tego samego sądu administracyjnego różne składy orzekające zajmują odmienne stanowiska, co nie daje obywatelom poczucia pewności prawa. Autorka dokonała analizy prezentowanych w orzecznictwie stanowisk i wskazała możliwości rozwiązania zaistniałego problemu. W ocenie autorki ustawodawca nie uwzględnia zmieniającej się sytuacji ekonomicznej i społecznej w przyjętych rozwiązaniach zależności pomiędzy uprawnieniem do świadczenia pielęgnacyjnego i uprawnieniem do emerytury, co wywołuje kontrowersje w praktyce. Brak inicjatywy legislacyjnej w tym zakresie powoduje, że sądy, aby wydawać sprawiedliwe orzeczenia, zaczynają poprawiać niedostosowane przepisy. (abstrakt oryginalny)

EN

The article analyses the issue of granting a nursing benefit to a person who has a fixed pension entitlement. The topic is important because it concerns providing material support to people who resign from professional activity to look after a disabled person. Recent discrepancies in the jurisprudence of administrative courts do not allow for an unequivocal assessment of the impact of the established right to a pension on the possibility of acquiring the right to a nursing benefit. Within the same administrative court, different adjudication panels have different views, which does not give citizens a sense of legal certainty. The author analysed the presented views in the case-law and pointed out the possibilities of solving the problem. In the author's opinion, the legislator does not take into account the changing economic and social situation in the adopted solutions of the relationship between the entitlement to nursing benefit and the entitlement to a retirement pension, which causes controversy in practice. The lack of a legislative initiative in this area means that the courts begin to correct unadjusted provisions in order to issue fair rulings. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Pomoc społeczna; Osoby niepełnosprawne; Świadczenia socjalne; Opieka socjalna; Świadczenia emerytalne

EN

Social assistance; Disabled people; Social benefits; Social services; Retirement benefits

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 1
• Strony: 157--170

Twórcy

autor

Adrianna Szczechowicz

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Bartoszewicz, M. (2014). Komentarz do art. 146-162, [w:] M. Haczkowska (red.) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: 48-218.
• Garlicki, L. (2002). Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Warszawa.
• Gutowski, M., Kardas, P. (2017). Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji. Warszawa.
• Kawecka, A., Małysa-Sulińska, K., Sapeta, J. (2015). Komentarz do art. 17, [w:] K. Małysa-Sulińska (red.), Ustawa o świadczeniach rodzinnych. Warszawa: Lex/el.
• Kondej, M. (2019). Przełamanie rezultatów wykładni językowej zgodnie z zasadą nadrzędności Konstytucji. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 81(3): 39-52.
• Kopania, R. (2017). Komentarz do art. 17, [w:] R. Kopania (red.), Świadczenia rodzinne. Świadczenia dla opiekunów. Komentarz. Legalis.
• Lewandowicz-Machnikowska, M. (2019). Zbieg prawa do świadczeń opiekuńczych i świadczeń z ubezpieczenia społecznego - uwagi de lege ferenda. Przegląd Prawa i Administracji 117: 37-46.
• Maciejko, W. (2019). Komentarz do art. 17, [w:] W. Maciejko (red.), Świadczenia rodzinne. Komentarz. Warszawa: 233-239.
• Masternak-Kubiak, M. (2002). Prawo do równego traktowania, [w:] B. Banaszak, A. Preisner (red.), Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP. Warszawa.
• Morawski, L. (2002). Wykładnia prawa w orzecznictwie sądów. Komentarz. Toruń.
• Morawski, L. (2010). Zasady wykładni prawa. Toruń.
• Mrozek, P. (2017). Świadczenia rodzinne. Procedury i zasady przyznawania prawa do świadczeń rodzinnych w praktyce. Warszawa.
• Płeszka, K. (1997). Językowe znaczenie tekstu prawnego jako granica wykładni, [w:] M. Zirk-Sadowski (red.), Sześć lat Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Doświadczenia i inspiracje. Łódź: 69-77.
• Preisner, A. (2003). Dookoła Wojtek. Jeszcze o bezpośrednim stosowaniu konstytucji RP, [w:] L. Garlicki, A. Szmyt (red.), Sześć lat Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Doświadczenia i inspiracje. Warszawa: 230-244.
• Rozbicka-Ostrowska, M. (2015). Komentarz do spraw o świadczenia rodzinne, [w:] J. Ignaczewski (red.), Komentarz do spraw administracyjnych. Wybrane zagadnienia. Warszawa.
• Sierpowska, I. (2004) Kryteria ustalania uprawnień do świadczeń rodzinnych. Monitor Prawa Pracy 6: 162-165.
• Ślebzak, K. (2016), [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom 1: Komentarz do art. 1-86. Warszawa: 1457-1724.
• Tarno, J. (2016). Zasada równości stron, [w:] R. Hauser (red.), System prawa administracyjnego. Tom 10: Sądowa kontrola administracji publicznej. Warszawa: 220-221.
• Wincenciak, M. (2018). O respektowaniu zasad prawa na przykładzie świadczeń opiekuńczych, [w:] Z. Duniewska, A. Krakała, M. Stahl (red.), Zasady w prawie administracyjnym. Teoria, praktyka, orzecznictwo. Warszawa: 294-304.
• Zieliński, M. (2009). Wybrane zagadnienia wykładni prawa. Państwo i Prawo 64(6): 3-10.
• Zieliński, M. (2017). Wykładnia prawa. Zasady - reguły - wskazówki. Warszawa.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/rpeis.2021.83.1.12