Transgresyjny rys turystycznego zwiedzania muzeów sztuki

• Autorzy: Maria Gutowska

Warianty tytułu

Transgression Traits in Art Museum Tourism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Turystyka do muzeów sztuki stanowi swoisty paradoks, ponieważ niezwykle często sprowadza w przestrzeń zdominowaną przez sztukę, osoby, w których życiu codziennym jest ona nieobecna. Autorka zgłębiała fenomen turystyki do muzeów sztuki poprzez własne badania i antropologiczne wywiady pogłębione, które przyniosły szereg, często zaskakujących, odpowiedzi na pytania o motywacje, cele i sposoby zwiedzania. Rozmaite wątki, jakie wyłaniają się z badań, rysują obraz niezwykłej różnorodności postaw zwiedzających i jednocześnie pozwalają wskazać uniwersalnie powracające motywy. W ujęciu filozoficznym kategorią kluczową w kontakcie z dziełem sztuki jest przeżycie estetyczne, w którym odbiorca zwraca się ku estetycznemu światu dzieła oraz doświadcza określonych emocji, które potencjalnie umożliwiają transgresję. W sytuacji zwiedzania turystycznego pełnia takiego estetycznego przeżycia nie jest powszechna, ponieważ myśli oglądającego często kierują się nie ku estetyce i wnętrzu obrazu, a ku jego codziennemu życiu. Jednak pojawiają się przy tym równie silne emocje i doświadczenia o rysie transgresyjnym. Wśród nich najistotniejsze będą wiązały się z jednej strony z samorozwojem, a z drugiej z przeżywaniem niezwykłości przestrzeni muzealnej, która może dawać poczucie przeniesienia w czasie i osobistego kontaktu z autorami dzieł. (abstrakt oryginalny)

EN

There is a certain paradox in tourism to art museums as it brings people who often remain indifferent and estranged to art in their everyday life into a space dominated by the arts. The author of the article researched the phenomenon of tourism to art museums through conducting in-depth interviews with tourists themselves, which brought a number of - often surprising - answers to questions of motivation, aims and ways of visiting art museums. The variety of threads, which emerge from the research, allow to draw an incredibly heterogeneous image of visitors characteristics as well as point to motifs which are almost universally present. The crucial category in the philosophical discourse of art reception is the aesthetic experience where the recipient veers towards the aesthetic qualities of the work of art and is overcome by emotions which potentially enable his transgression. In a tourist experience of art museums such an aesthetic experience in its fullest rarely occurs as the visitors thoughts often wander away from the aesthetic towards the facts of everyday life. Yet such an experience can evoke emotions just as strong and powerful and potentially trangressive experiences. The most important among those are related to self-developement as well as experiencing the uniqueness and oddity of the museum space, which might enable a feeling of time-travel and personal contact with the artists. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Muzea; Sztuka

EN

Tourism; Museums; Art

• Czasopismo: Turystyka Kulturowa
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 1
• Strony: 93--115

Twórcy

autor

Maria Gutowska

Bibliografia

• 1. Belting H., 2007, Antropologia obrazu, przeł. M. Bryl, Universitas, Kraków
• 2. Bagnall G., 2003, Performance and performativity at heritage sites, "Museum and society" tom 1, nr 2, s. 87-103
• 3. Bourdieu P., Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, przeł. P. Biłos, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa
• 4. Cameron C.M., Gatewood J.B., 2003, Seeking Numinous Experiences in the Unremembered Past, "Ethnology", tom 42, nr 1, s. 55-71
• 5. Clair J., 2009, Kryzys muzeów, przeł. J.M. Kłoczowski, słowo/obraz terytoria, Gdańsk
• 6. Cohen E., 2004, Contemporary Tourism: Diversity and Change, Elsevier, Oxford
• 7. Cohen E.: Contemporary Tourism: Diversity and Change, Elsevier, Oxford 2004ellStage, Harvard Business School Press, Boston, MA
• 8. Duncan C, Wallach A., 1980, The Universal Survey Museum, "Art history", tom 3, nr 4, s. 448-469
• 9. Falk J.H., Moussouri T., Coulson D., 1998, The Effect of Visitors' Agendas on Museum Learning, "Curator" tom 41, nr 2, s. 107-120
• 10. Falk J.H., 2009, Identity and Museum Visitor Experience, Left Coast Press, California
• 11. Falk J.H., 2013, Understanding Museum Visitors' Museums Motivations and Learning [w:] Museum: Social Learning Spaces and Knowledge Producing Processes, I.B. Lundgaard, J.T. Jensen (red.), Kulturstyrelsen - Danish Agency for Culture, Copenhagen
• 12. Freedberg D., 2005, Potęga wizerunków, przeł. E. Klekot, WUJ, Kraków
• 13. Foucault M., 2006, O innych przestrzeniach. Heterotopie, przeł. M. Żakowski, "Kultura Popularna"
• 14. Gell A., 1992, The Technology of Enchantment and the Enchantment of Technology [w:] Anthropology, Art and Aesthetics, J. Coote, A. Shelton (red.), Clarendon, Oxford
• 15. N. Graburn, 1997, The Museum and the Visitor Experience, "Roundtable Reports", fall
• 16. Hauser A., 1974, Społeczna historia sztuki i literatury, przeł. J. Ruszczycówna, PIW, Warszawa
• 17. Hood M.G., 2004, Staying Away, Why People Choose Not to Visit Museums [w:] Reinventing the Museum: Historical and Contemporary Perspectives on the Paradigm Shift, G. Anderson (red.), Rowman and Littlefield Publishers, London
• 18. Jensen T.,2013, Improving the Educational Role of the Museums in Society [w:] Museum: Social Learning Spaces and Knowledge Producing Processes, I.B. Lundgaard, J.T. Jensen (red.), Kulturstyrelsen - Danish Agency for Culture, Copenhagen
• 19. Klawiter A., Wiener D., 2015, Emocje w odbiorze dzieła sztuki. Ujęcie fenomenologiczne w pararazie kognitywistycznej, "Poznańskie Studia z Filozofii Nauki", tom 24, nr 1, s. 11-49
• 20. Kostyrko T., Szpociński A. (red.), 1989, Kultura artystyczna a kompetencje kulturowe, Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, Warszawa
• 21. Kruczek Z., Nowacki M., 2019, Współtworzenie doświadczeń, emocje a zadowolenie i intencje osób zwiedzających atrakcje turystyczne, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie" tom 20, z. 2, cz. 1, s. 31-42
• 22. Kozielecki J., 1987, Koncepcja transgresyjna człowieka, PWN, Warszawa
• 23. Popczyk M., 1992, Przeżycie estetyczne a struktura dzieła sztuki w ujęciu Mikela Dufrenne'a i Romana Ingardena, "Folia Philosophica", nr 10, s. 35-44
• 24. MacCannell D., 2002, Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej, przeł. E. Klekot, A. Wieczorkiewicz, Muza, Warszawa
• 25. Przybysz P., 2017, O naturze emocji towarzyszących odbiorowi sztuki. Dynamiczne i sytuacyjne podejście do emocji estetycznych, "Estetyka i Krytyka", nr 3, s. 41-58
• 26. Radder L., 2015, An Examination Of The Museum Experience Based On Pine and Gilmore's Experience Economy Realms, "Journal of Applied Business Research", tom 31, nr 2. s. 455-470
• 27. Stylianou-Lambert T., 2003, Gazing from Home: Cultural Tourism and Art Museums, "Annals of Tourism Research", tom 38, nr 2, s. 403-421
• 28. Turner J., 2001, Pickup Artists 2001, Artnews, https://www.artnews.com/artnews/news/pickup-artists-44/ (data dostępu: 15.12.2020)
• 29. Turos L., 2003, Turystyka edukacyjna i transgresja, Wydawnictwo YPSYLON, Warszawa
• 30. Twain M., 1880, Tramp Abroad, https://www.gutenberg.org/files/119/119-h/119-h.htm, (data dostępu: 20.11.2020)
• 31. Wood E.E., Latham K.F., 2013, The Objects of Experience: Transforming Visitor-Object Encounters in Museums, Left Coast Press, Walnut Creek, California https://presse.louvre.fr/ (data dostępu: 12.01.2021)
• 32. Magherini G., 1989 La Sindrome di Stendhal, Ponte Alle Grazie, Firenze
• 33. Mitchell W.J.T., 2013, Czego chcą obrazy?, przeł. Ł. Zaremba, NCK, Warszawa
• 34. Pine II B.J., Gilmore J.H., 1999, The Experience Economy: Work is Theatre & Every Business a Stage, Harvard Business School Press, Boston, MA
• 35. Przybysz P., 2017, O naturze emocji towarzyszących odbiorowi sztuki. Dynamiczne i sytuacyjne podejście do emocji estetycznych, "Estetyka i Krytyka", nr 3, s. 41-58
• 36. Radder L., 2015, An Examination Of The Museum Experience Based On Pine and Gilmore's Experience Economy Realms, "Journal of Applied Business Research", tom 31, nr 2. s. 455-470
• 37. Shusterman R, 1998, Estetyka pragmatyczna. Żywe piękno i refleksja nad sztuką, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław
• 38. Stylianou-Lambert T., 2003, Gazing from Home: Cultural Tourism and Art Museums, "Annals of Tourism Research", tom 38, nr 2, s. 403-421
• 39. Turner J., 2001, Pickup Artists 2001, Artnews, https://www.artnews.com/artnews/news/pickup-artists-44/ (data dostępu: 15.12.2020)
• 40. Turos L., 2003, Turystyka edukacyjna i transgresja, Wydawnictwo YPSYLON, Warszawa
• 41. Twain M., 1880, Tramp Abroad, https://www.gutenberg.org/files/119/119-h/119-h.htm, (data dostępu: 20.11.2020)
• 42. Wood E.E., Latham K.F., 2013, The Objects of Experience: Transforming Visitor-Object Encounters in Museums, Left Coast Press, Walnut Creek, California https://presse.louvre.fr/ (data dostępu: 12.01.2021)