Ruch separatystyczny, nacjonalizm czy naród?

• Autorzy: Małgorzata Hołomek

Warianty tytułu

The Separatist Movement, Nationalism, or Nation?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problem narodowości śląskiej, który tak mocno uwidocznił się w wynikach Spisu Powszechnego 2002 i 2011 roku, wywołał sporo dyskusji. Próby rejestracji tej narodowości w Polsce przez Związek Ludności Narodowości Śląskiej zwróciły powszechną uwagę. Działania Związku Ludności Narodowości Śląskiej oraz 817 tys. osób deklarujących narodowość śląską nasuwają pytania o to, czy można mówić o tworzeniu się narodu śląskiego? A jeśli tak, to co to oznacza dla Ślązaków? Czym miałby się wyróżniać naród śląski? Na te pytania próbuję odpowiedzieć w niniejszym artykule. Teorie ekspertów socjologicznych pozwalają skategoryzować Ślązaków. Dodatkowo opinię na ten temat wyrazili w badaniach członkowie Ruchu Autonomii Śląska i Ślązacy niezwiązani z tą organizacją.(fragment tekstu)

EN

Autonomous operations for Upper Silesia and Silesian nationality are controversy and lead to discussion. They give some questions: It is possible to talk about building a Silesian nation? What that does it mean for Silesians? How would a Silesian nation look like? Starting point in this considerations is Anthony D. Smith's ethno-symbolism, which is often re-ferred to by Silesians, but they don't realize that. The symbolic character of a group has an influence on the cultural identity, and that has an influence on creating new nations and nationalism. Silesians connect many common factors but this group is not considered as ethnie (a community with different culture features) or as an ethnic minority. The research carried out by members of Silesian Autonomy Movement and people, who are not related with this organization was supposed to function as a response to many ferment questions. Autonomous activists' opinions often have fanatic, anti-Polish and nationalistic implication. No wonder that people, who are not related with this Movement, fear that Silesia could be isolated from Poland. These people are mostly related with Silesia, but autonomous and national ideas seem like abstractions for them. However, some of autonomists have certain vision of the Silesian nation. Research and sociological theories show that it is difficult to denominate Silesians as a nation.

Słowa kluczowe

PL

Społeczeństwo; Narodowość; Tożsamość narodowa; Kultura; Mniejszości narodowe

EN

Society; Nationality; National identity; Culture; Ethnic minority

• Czasopismo: Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
• Rocznik: 2014
• Tom: 5
• Strony: 153--172

Twórcy

autor

Małgorzata Hołomek

• Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Bibliografia

• Anderson B., 1997: Wspólnoty wyobrażone: rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy.
• Budyta-Burzyńska M., 2010: Socjologia narodu i konfliktów etnicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Czapliński M., 2008: Historia śląska. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocław-skiego.
• Denzin N.K., Lincoln Y.S., 2009: Metody badań jakościowych. T. 1. Warszawa: Wy-dawnictwo Naukowe PWN.
• Faliszek K., 2011: Gmina górnicza jako podmiot polityki społecznej. "Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa", T. 2, s. 164-176.
• Fenton S., 2007: Etniczność. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
• Gellner E., 2009: Narody i nacjonalizm. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
• Herzig A., Ruchniewicz K., Ruchniewicz M., 2012: Śląsk i jego dzieje. Wrocław: VIA NOVA.
• Jaros J., 1961: Górnictwo węgla kamiennego. W: J. Pazdura, red.: Zarys dziejów górnic-twa na ziemiach polskich. T. 2. Katowice: Wydawnictwo Górniczo-Hutnicze.
• Jaros J., 1975: Zarys dziejów górnictwa węglowego. Warszawa-Kraków: PWN - Śląski Instytut Naukowy w Katowicach.
• Kostrowicka I., Landau Z., Tomaszewski J., 1984: Historia gospodarcza Polski XIX i XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo "Książka i Wiedza".
• Melchior M., 2004: Zagłada a tożsamość polscy Żydzi ocaleni "na aryjskich papierach": analiza doświadczenia biograficznego. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk.
• Nijakowski L., 2006: Domeny symboliczne konflikty narodowe i etniczne w wymiarze symbolicznym. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Ossowski S., 1984: O ojczyźnie i narodzie. Warszawa: PWN.
• Smith A.D., 2007: Nacjonalizm. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
• Smith A.D., 2009a: Etniczne źródła narodów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Smith A.D., 2009b: Kulturowe podstawy narodów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Smolińska T., 2006: W poszukiwaniu symboliki śląskiej tożsamości. W: J. Janeczka, M.S. Szczepański, red.: Dynamika śląskiej tożsamości. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Sołdra-Gwiżdż T., 1999: Problem dominacji kulturowej w społecznościach lokalnych Śląska Opolskiego. W: J. Mucha, red.: Kultura dominująca jako kultura obca - mniejszości kulturowe a grupa dominująca w Polsce. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Swadźba U., 2001: Śląski etos pracy: studium socjologiczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Szołtysek M., 2007: Ślonsk je piykny. Rybnik: Śląskie ABC.
• Dziadul J.: Śląska partia regionalna czy ogólnopolska partia regionów?. "Polityka", http://dziadul.blog.polityka.pl/2012/05/09/slaska-partia-regionalna-czy-ogolnopolska- partia-regionow/ (data dostępu: 8.06.2013).
• http://gazetaolsztynska.pl/69294,Powstal-Ruch-Autonomii-Mazur.html