Przeprowadzki z miast do wsi - spotkanie dwóch kultur i co z niego wynika dla lokalnych społeczności

• Autorzy: Anna Wrona

Warianty tytułu

Moving from City to Village - The Encounter of Two Cultures and the Consequences Thereof for Local Communities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Nie przypadkiem w polskich badaniach nad nowoosadnikami, a więc ludźmi, którzy przenoszą się na wieś, by prowadzić styl życia zgodny z ideami ekologicznymi i komunitarystycznymi (Burszta, Kuligowski, 2005; Laskowska- -Otwinowska, 2008), panuje tendencja, by analizować tę kategorię społeczną przez odniesienie do przemian kulturowych obserwowalnych we współczesnym zlokalizowanym świecie (Kurczewska, 2004). Justyna Laskowska-Otwinowska (2008, s. 57-58) uznaje za istotne, by nieco dokładniej wyjaśnić, dlaczego takie podejście do tematu uważa za jak najbardziej uprawnione. "Oczywiście teoria wielokulturowości i kontaktu międzykulturowego pierwotnie łączyły się z kontekstem etnicznym. Jednak wobec coraz silniejszej mobilności społecznej tym terminem zaczęto obejmować całokształt stosunków społecznych i kulturowych we współczesnych społeczeństwach" (Mamzer, 2002, s. 32), a jeśli do tego pojęcia włączyć aspekt czasu, to staje się ono także określeniem na spotkanie pokoleń.(fragment tekstu)

EN

The aim of the article is to investigate the cultural diversity of rural communities in the Świętokrzyskie voivodeship, which are experiencing the influx of new residents coming from cities: suburbanites and members of the new settlers movement. On the basis of the individual and family in-depth interviews with the new and established residents, as well as the leaders of social activity in three villages (two of which are facing suburbanization, and two are destination for the new settlers), four cultural types were distinguished. They are based on the interviewees' rural or urban origin and their attitudes toward the heritage of the folk culture. Two types are related to the category of immigrants: i) suburban-consumer - represented primarily by the middle class residents of suburbia, still maintaining a strong professional and educational links with the metropolises, focused on achieving success in the market economy; ii) alternative - whose representatives are primarily the new settlers, tied with countercultural groups, characterised by the critical attitude toward the modern capitalist order and materialistic way of life, fascinated by the traditional folk art, ecology, communitarianism. The other cultural types are associated with the native residents: iii) traditional - continuing the old peasant way of life, typical for the people attached to traditional farming and Christian values, poorly integrated with the contemporary labour and trade market; iv) modernist-materialistic - represented by the fraction of the rural population abandoning, or even rejecting the traditional peasant economy and the values associated with it, oriented towards prosperity, material development and upward mobility in the economic hierarchy.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Migracja ludności; Wieś; Wielokulturowość

EN

Population migration; Village; Multicultural

• Czasopismo: Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
• Rocznik: 2015
• Tom: 6
• Strony: 123--144

Twórcy

autor

Anna Wrona

• Polska Akademia Nauk w Warszawie

Bibliografia

• Bourdieu P., 2005: Dystynkcja: społeczna krytyka władzy sądzenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe "Scholar".
• Bujak F., 1914: Maszkienice: wieś powiatu brzeskiego. Rozwój od r. 1900 do r. 1911. Kraków: Akademia Umiejętności.
• Bukraba-Rylska I., 2008: Socjologia wsi polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bukraba-Rylska I., Burszta W., red., 2011: Stan i zróżnicowanie kultury wsi i małych miast w Polsce. Kanon i rozproszenie. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Burszta J., 1974: Kultura ludowa - kultura narodowa. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Burszta W., Kuligowski W., 2005: Sequel. Dalsze przygody kultury w globalnym świecie. Warszawa: Wydawnictwo MUZA SA.
• Cebula M., 2013: Społeczne uwarunkowania gustów i praktyk konsumpcyjnych. Zbieżność pozycji społecznych i stylów życia czy autonomizacja kultury? "Studia Socjologiczne", nr 2 (209), s. 97-125.
• Chałasiński J., 1984: Młode pokolenie chłopów. T. 1. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Czarnowski S., 1956: Podłoże ruchu chłopskiego. W: Tenże: Dzieła. T. 2: Studia z hi-storii myśli i ruchów społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Dahrendorf R., 1959: Class and Class Conflict in Industrial Society. Stanford: Stanford University.
• Dobrowolski K., 1966: Studia nad życiem społecznym i kulturą. Wrocław-Warszawa: Ossolineum.
• Elias N., 1994: The Established and the Outsiders. London-Thousand Oaks-New Del-hi: Sage Publications.
• Fatyga B., 1999: Dzicy z naszej ulicy: antropologia kultury młodzieżowej. Warszawa: Ośrodek Badań Młodzieży ISNS UW.
• Geertz C., 1966: Religion as a cultural system. In: M. Banton, ed.: Anthropological Approaches to the Study of Religion. London: Routlege.
• Geertz C., 1973: Person, Time, and Conduct in Bali. In: C. Geertz, ed.: The interpretator of cultures. New York: Basic Books.
• Geertz C., 2003: Opis gęsty - w stronę interpretatywnej teorii kultury. W: M. Kempny, E. Nowicka, red.: Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 35-58.
• Goodenough W.H., 1957: Cultural Anthropology and Linguistics. Washington: Bobbs-Merrill.
• Goodenough W.H., 1981: Culture, Language, and Society. Reading: Addison-Wesley.
• Goodenough W.H., 2004: W poszukiwaniu roboczej teorii kultury. W: M. Kempny, E. Nowicka, red.: Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 100-116.
• Gorlach K., 2004: Socjologia obszarów wiejskich: problemy i perspektywy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe " Scholar".
• Halamska M., 2011: Wiejskość jako kategoria socjologiczna. W: H. Podedworna, A. Pilichowski, red.: Obszary wiejskie w Polsce. Różnorodność i procesy różnicowania. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, PTS, s. 56-75.
• Hall S., Jefferson T., eds.: 1976: Resistance Through Rituals: Youth Subcultures in Post-war Britain. London: Hutchinson.
• Konecki K., 2010: W stronę socjologii jakościowej: badanie kultur, subkultur i światów społecznych. W: J. Leoński, M. Fiternicka-Gorzko, red.: Kultury, subkultury i światy społeczne w badaniach jakościowych. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, s. 17-37.
• Kowalewski Z., 1994: Rap: między Malcolmem X a subkulturą gangową. Wrocław: PWR.
• Kwiatkowska O., 2005: Nowoosadnictwo w Lucimiu, czyli historia pewnego eksperymentu artystyczno-społecznego. "Etnografia Polska", nr 49, 1-2, s. 147-167.
• Levi-Strauss C., 2000: Zegary i maszyny parowe. W: G. Charbonnier: Rozmowy z Claude Levi-Straussem. Warszawa: Czytelnik.
• Kajdanek K., 2011: Pomiędzy miastem a wsią. Suburbanizacja na przykładzie osiedli podmiejskich Wrocławia. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
• Kajdanek K., 2012: Suburbanizacja po polsku. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
• Kroeber A.L., Kluckhohn C., 1952: Culture: A Critical Review of Concepts and Definitions. "Papers of the Peabody Museum of American Archeology and Ethnology" [Harvard University], T. 47, No. 11.
• Kurczewska J., red., 2004: Oblicza lokalności. Tradycja i współczesność. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
• Laskowska-Otwinowska J., 2008: Globalne przepływy kulturowe a obecność nowoosadników na wsi polskiej. Łódź: Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne.
• Luhmann N., 2003: Semantyka miłości. O kodowaniu intymności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe "Scholar".
• Maffesoli M., 2008: Czas plemion. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Mamzer H., 2002: Tożsamość w podróży. Wielokulturowość a kształtowanie tożsamości jednostki. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
• Muggleton D., 2004: Wewnątrz subkultury. Ponowoczesne znaczenie stylu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Nicolaides B., 1993: In search of the good life: community and politics in working-class Los Angeles, 1920-1955. Washington: Columbia University.
• Nowicka E., 2004: Świat człowieka - świat kultury. Warszawa: Wydawnictwo Nauko-we PWN.
• O'Connor C.A., 1985: Sorting out the suburbs: Patterns of land use, class, and culture. "American Quarterly", s. 382-394.
• Palska H., 2009: Dawne i obecne badania nad stylami życia. Analiza dwu przypadków. W: P. Gliński, A. Kościański, red.: Socjologia i Siciński. Style życia. Społeczeństwo obywatelskie. Studia nad przyszłością. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
• Pakulski J., Waters M., 1996: The Death of Class. London: Sage Publications.
• Peterson R., 2005: Problems in Comparative Research: the Example of Omnivorousness. "Poetics", Vol. 33, s. 257-82.
• Pike K., 1967: Etic and Emic Standpoints for the Description of Behavior. In: D.C. Hild u m, ed.: Language and Thought: An Enduring Problem in Psychology. Princeton: Van Norstrand, s. 32-39.
• Pyszczek G., 2004: Środowisko kultywujące tradycje lokalne - społeczne otoczenie i uwarunkowania. W: J. Kurczewska, red.: Oblicza lokalności. Tradycja i współczesność. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, s. 185- 207.
• Siciński A., 1976: Styl życia-problemy pojęciowe i teoretyczne. W: A. Siciński, red.: Styl życia - koncepcje i propozycje. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Siciński A., 1980: Wstęp. Założenia ogólne badań empirycznych stylu życia. W: A. Siciński, red.: Problemy teoretyczne i metodologiczne badań stylu życia. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
• Siciński A., Wyka A., red., 1988: Badania "rozumiejące" stylu życia: narzędzia. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
• Siciński A., red., 1988: Style życia w miastach polskich (u progu kryzysu). Wrocław: Ossolineum.
• Szpak E., 2011: Mentalność ludności wiejskiej w PRL. Studium zmian. "Zeszyty Wiejskie".
• Thomas W., Znaniecki F., 1976: Chłop polski w Europie i Ameryce: Organizacja grupy pierwotnej. T. 2. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Warde A., Martens L., Olsen W., 1999: Consumption and the Problem of Variety: Cultural Omnivorousness, Social Distinction, and Dining Out. "Sociology", No. 33 (1), s. 105-27.
• Wheelwrignt P., 1991: Symbol archetypowy. W: Symbole i symbolika. Wyb. M. Głowiński. Warszawa: Czytelnik.
• Wieruszewska M., 2011: Pejzaż kulturowy wsi z nowymi mieszkańcami w tle. W: H. Podedworna, A. Pilichowski: Obszary wiejskie w Polsce. Różnorodność i procesy różnicowania. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, PTS.
• Williamson T., 2008: Sprawl, Spatial Location, and Politics: How Ideological Identification. "American Politics Research", No. 36, s. 903-933.
• Willis P.E., 1977: Learning to Labor: How Working Class Kids get Working Class Jobs. Washington: Columbia University Press.
• Zawistowicz-Adamska K., 1958: Społeczność wiejska. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Żuk P., 2008: O aktualności pojęcia "klasa społeczna" w społeczeństwie i analizach prawniczych. "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", nr 70 (3), s. 165-18.