Między tradycją a współczesnością. Patriotyzm w zglobalizowanym świecie

• Autorzy: Justyna Mrugała

Warianty tytułu

Between the Tradition and Modernity. Patriotism in the Globalised Word

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł stanowi próbę określenia, jak zasygnalizowane problemy wpływają na umiejscowienie w zglobalizowanym świecie takiej kategorii, jaką jest patriotyzm. Spróbuję odpowiedzieć na pytanie, gdzie współcześnie jest miejsce dla patriotyzmu - bo niewątpliwie nie jest to pojęcie, które należałoby zamknąć jedynie w słowniku. Ponadto - w kontekście potrzeby redefinicji tegoż pojęcia - zastanowię się, jaki kształt powinien przyjąć patriotyzm w dzisiejszym świecie. (fragment tekstu)

EN

An attempt to draw factors which affect the crisis of patriotism is a main purpose of the article. Starting from the modern understanding of the concepts of nation, homeland and national identity, the author tries to show the evolution of the concept of patriotism. The crisis of patriotism results from the processes of globalisation and the homogenisation as a result of the accession of new states to the European Union. This crisis is undoubtedly a very significant relationship with a new approach to the understanding of nation, homeland or national identity. The article is therefore an attempt to draw up a new place and a new definition for patriotism. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Tożsamość narodowa; Patriotyzm; Naród; Kultura narodowa

EN

National identity; Patriotism; Nation; National culture

• Czasopismo: Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
• Rocznik: 2013
• Tom: 4
• Strony: 75--93

Twórcy

autor

Justyna Mrugała

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Bibliografia

• Altermatt U., 1998: Sarajewo przestrzega: etnonacjonalizm w Europie. Kraków: Wydawnictwo Znak, Ośrodek Myśli Politycznej.
• Anderson B., 1997: Wspólnoty wyobrażone: rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu. Warszawa: Społeczny Instytut Wydawniczy.
• Banaszak-Karpińska E., 2003: Kategoria tożsamości zbiorowej w socjologii. W: I. Szlachcicowa, red.: Biografia a tożsamość. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Bauman Z., 2000: Globalizacja: i co z tego dla ludzi wynika. Warszawa: PIW.
• Bokszański Z., 2004: Ponowoczesność a tożsamość narodowa. W: K. Gorlach, M. Niezgoda, Z. Seręga, red.: Władza, naród, tożsamość. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Bokszański Z., 2007: Tożsamości zbiorowe. Warszawa: PWN.
• Budyta-Budzyńska M., 2010: Socjologia narodu i konfliktów etnicznych. Warszawa: PWN.
• Burgoński P., 2008: Patriotyzm w Unii Europejskiej. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Burgoński P., 2009: Patriotyzm wobec wyzwań współczesności. W: A. Bartoszek, T. Nawrocki, J. Kijonka-Niezabitowska, red.: Tożsamość młodych Ślązaków. Między patriotyzmem lokalnym a europejskością. Katowice: Fundacja dla Śląska.
• Ceynowa A., 2003: Globalizacja, świadomość wielokulturowości i szkoły wyższe. W: R. Piekarski, M. Graban, red.: Globalizacja i my. Tożsamość lokalna wobec trendów globalnych. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
• Cęckiewicz W., 2006: Patriotyzm miejsca - patriotyzm przestrzeni. W: Patriotyzm wczoraj i dziś - 2003. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
• Chałasiński J., 1968: Kultura i naród. Studia i szkice. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Chlebowczyk J., 1983: Procesy narodotwórcze we wschodniej Europie Środkowej w dobie kapitalizmu. Warszawa: PWN.
• Chodubski A., Dubrzyńska H., Malinowski M., Modrzejewski A., red., 2007: Regionalizm a globalizacja: Polska - Unia Europejska oraz inne zjawiska i procesy regionalne świata. Gdańsk: Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
• Cichocki M., 2011: Solidarystyczne podstawy patriotyzmu. On-line: http://www.omp. org.pl/artykul.php?artykul=143 (dostęp: 31 marca 2011).
• Dziemidok B., 2003: Globalizacja a kwestia tożsamości narodowej. W: R. Piekarski, M. Graban, red.: Globalizacja i my. Tożsamość lokalna wobec trendów globalnych. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
• Dziewiecki M., 2011: Wychowanie patriotyczne dzisiaj. Jak kochać Ojczyznę?. On-line: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/I/ID/wychowanie_patriotyczned.html (dostęp: 7 kwietnia 2011).
• Edensor T., 2004: Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Gellner E., 1991: Narody i nacjonalizm. Warszawa: PIW.
• Hobsbawm E., 2010: Narody i nacjonalizm po 1780 roku. Program, mit, rzeczywistość. Warszawa: Difin.
• Jędrzejewski A., 2009: Pytania o współczesny patriotyzm . W: A. Jędrzejewski, M. Adamczyk, red.: Polska - tożsamość - Europa. Pytania o współczesny patriotyzm. Radom: Katolickie Stowarzyszenie "Civitas Christiana".
• Jędrzejewski A., Adamczyk M., red., 2009: Polska - tożsamość - Europa. Pytania o współczesny patriotyzm . Radom: Katolickie Stowarzyszenie "Civitas Christiana".
• Karnaukh A., 2010: Problem świadomości narodowej w zbiorowościach wieloetnicznych. W: Ł. Krzyżowski, S. Urbańska, red.: Mozaiki przestrzeni transnarodowych. Teorie - metody - zjawiska. Kraków: NOMOS.
• Kłoskowska A., 1996: Kultury narodowe u korzeni. Warszawa: PWN.
• Kłusak M., 2006: Wartości patriotyczne w okresie przejściowym. W: J. Bekasiński, E. Ponczek, A. Sepkowski, red.: Cywilizacyjna tożsamość europejska a polski patriotyzm. Włocławek: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej we Włocławku.
• Kociuba J., 2009: Tożsamość polska czy polskie tożsamości. W: L. Dyczewski, D. Wadowski, red.: Tożsamość polska w odmiennych kontekstach. Tożsamość osób, zbiorowości, instytucji. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Kowalczyk S., 2009: Elementy polskiej tożsamości w procesie przemian. W: L. Dyczewski, D. Wadowski, red.: Tożsamość polska w odmiennych kontekstach. Tożsamość osób, zbiorowości, instytucji. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Kubiak H., 2007: U progu ery postwestfalskiej. Szkice z teorii narodu. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
• Kula M., 2011: Naród, historia i... dużo kłopotów. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
• Megier M., 2011: Współczesna tożsamość narodowa jako wytwór działań politycznych i komunikacyjnych. W: J. Szulich-Kałuża, L. Dyczewski, R. Szwed, red.: Tożsamość i komunikacja. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Miluska J., 2009: Wymiary patriotyzmu i nacjonalizmu. Studia interdyscyplinarne. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej.
• Niedźwiedzki D., 2010: Przestrzeń społeczna i tożsamość migrantów wahadłowych. Polacy w Belgii. W: A. Bukowski, M. Lubaś, J. Nowak, red.: Społeczne tworzenie miejsc. Globalizacja - etniczność - władza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Nikitorowicz J., 2008: Kosmopolityzm i ojczyzna jako nowy ład społeczny. W: D. Lalak, red.: Dom i ojczyzna. Dylematy wielokulturowości. Warszawa: Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL, Międzykulturowe Centrum Adaptacji Zawodowej, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytet Warszawski.
• Ossowski S., 1984: O ojczyźnie i narodzie. Warszawa: PWN.
• Rykiel Z., red., 2010: Tożsamość terytorialna w różnych skalach przestrzennych. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Sadowski J., 2009: Wprowadzenie do rozważań o patriotyzmie. W: J. Sadowski, red.: Oblicza patriotyzmu. Kraków: WAM.
• Salij J., 2005: Patriotyzm dzisiaj. Poznań: Wydawnictwo "W drodze".
• Simonides D., 1998: Patriotyzm, tożsamość narodowa. W: E. Nowicka-Włodarczyk, red.: Patriotyzm. Tożsamość narodowa. Poczucie narodowe. Kraków: Fundacja "Międzynarodowe Centrum Rozwoju Demokracji".
• Skarżyńska K., 1998: Różne oblicza i funkcje patriotyzm u. W: E. Nowicka-Włodarczyk, red.: Patriotyzm. Tożsamość narodowa. Poczucie narodowe. Kraków: Fundacja "Międzynarodowe Centrum Rozwoju Demokracji".
• Skorowski H., 2009: Narodowa tożsamość elementem zakorzenienia w Europie. W: L. Dyczewski, D. Wadowski, red.: Tożsamość polska w odmiennych kontekstach. Tożsamość osób, zbiorowości, instytucji. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Smith A.D., 2007: Nacjonalizm: teoria, ideologia, historia. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
• Starnawski M., 2012: Naród, ojczyzna, tożsamość: o iluzjach urzeczywistnionych. On-line: http://recyklingidei.pl/starnawski_narod_ojczyzna_tozsamosc (dostęp: 26 stycznia 2012).
• Stróżewski W., 2009: O pojęciu patriotyzmu. W: J. Sadowski, red.: Oblicza patriotyzmu. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna IGNATIANUM, WAM.
• Szacka B., 2003: Wprowadzenie do socjologii. Warszawa: Oficyna Wydawnicza.
• Szczepański J., 1967: Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.
• Ślipko T., 2009: Naród w perspektywie globalizacji. W: J. Sadowski, red.: Oblicza patriotyzmu. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna IGNATIANUM, WAM.
• Śliz A., 2001: Polska Bratnia Pomoc - Polish Assistance, Inc. Socjologiczne studium monograficzne. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Śmiełowska M., 1999: Obecności etniczne i narodowe na Śląsku Opolskim. Procesy kształtowania tożsamości i relacji międzygrupowych. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Trąbka A., 2010: Konstruowanie tożsamości terytorialnej w ponowoczesności. W: Z. Rykiel, red.: Tożsamość terytorialna w różnych skalach przestrzennych. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Turowski J., 2000: Socjologia. Wielkie struktury społeczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Wiatr J.J., 1973: Naród i państwo - socjologiczne problemy kwestii narodowej. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Zientara B., 1996: Świt narodów europejskich: powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej. Warszawa: PIW.
• Znaniecki F., 1974: Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości. Warszawa: PWN.
• Znaniecki F., 1990: Współczesne narody. Warszawa: PIW.
• Zwoliński A., 2005: Wprowadzenie do rozważań o narodzie. Kraków: WAM.