Badania porównawcze w politologii. Zagadnienia metodologiczne

• Autorzy: Jacek Bajer

Warianty tytułu

Comparative Researches in Political Science. Some of Methodological Issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem autora tego artykułu jest omówienie zagadnień metodologicznych związanych ze strategiami badań oraz konstruowaniem projektów porównawczych w politologii na podstawie literatury w większości niepublikowanej - w języku polskim. Rozróżnienie metod dostępnych politologom i przeprowadzenie na tym tle charakterystyki metody porównawczej będzie pierwszym zadaniem. Kolejny fragment tekstu dotyczyć będzie celów i przedmiotu analiz porównawczych z naciskiem na podkreślenie związków pomiędzy badaniami porównawczymi i budową empirycznej teorii polityki jako naczelnym zadaniem politologii. Następnie zarysowana zostanie zasadnicza oś debaty wokół dwóch głównych strategii badań porównawczych, których źródło wypływa z tradycji ustanowionych przez Durkheima i Maxa Webera. Na końcu znajdzie się omówienie pojęć, zasad, procedur i problemów w konstruowanych przez komparatystów projektach badawczych. (fragment tekstu)

EN

The comparative method is viewed as fundamental approach in political research. Some of scholars held even that all studies in political science are comparative. In this article I discuss some of methodological issues of comparative research. I begin by an overwiew of theoretical and empirical goals of comparison in the political studies. These goals are the same as theory of politics. I then attempt a question: What do we compare in comparative research? Furthermore, I present two main strategies of research: 1) case-oriented, and 2) variable-oriented research, pointing out their origins in the methodological traditions by M. Weber and È. Durkheim, respectively. Next, I briefly introduce the reader to basic issues of comparative research design, underlining such questions as: number of cases in design, and selection of cases. Finally, I discuss some of the methodological problems of comparative design, distinguishing such problems and fallacies as: too many variables and too few cases, establishing equivalence of theoretical concepts and their empirical indicators, selection bias, spuriousness, and ecological and individualist fallacies. In doing so, I explore recent literature on methodology and research designing in political science. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Politologia; Nauki społeczne; Analiza porównawcza; Badania porównawcze; Studium przypadku

EN

Political science; Social sciences; Comparative analysis; Comparative examination; Case study

• Czasopismo: Studia Politicae Universitatis Silesiensis
• Rocznik: 2012
• Tom: 8
• Strony: 15--48

Twórcy

autor

Jacek Bajer

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, doktorant

Bibliografia

• È. Durkheim: Zasady metody socjologicznej. Przeł. J. Szacki. Warszawa 2000
• D. della Porta: Comparative Politics and Social Movements. In: Methods of Social Movements Research. Eds. B. K landermans, S. Staggenborg. Minneapolis 2002
• E. Mokrzycki: Filozofia nauki a socjologia. Od doktryny metodologicznej do praktyki badawczej. Warszawa 1980
• M. Dogan, D. Pelassy: How to Compare Nations. Strategies in Comparative Politics. Chatham 1990
• T. Landman: Issues and Methods in Comparative Politics. An Introduction. London 2002
• K. von Beyme: Współczesne teorie polityczne. Przeł. J. Łoziński. Warszawa 2005
• A. Antoszewski: Komparatystyka polityczna. W: Encyklopedia politologii. T. 1. Red. W. Sokół, M. Żmigrodzki. Kraków 1999
• J. Hopkin: Metody porównawcze. W: Teorie i metody w naukach politycznych. Red. D. Marsh, G. Stoker. Przeł. J. Tegnerowicz. Kraków 2006
• Ch. C. Ragin: Constructing Social Research: The Unity and Diversity of Method. Thousand Oaks 1994
• B. G. Peters: Approaches in comparative politics. In: Comparative Politics. Ed. D. Caramani. Oxford 2008
• H. J. Wiarda: Introduction to Comparative Politics. Concepts and Processes. Belmont 1993
• M. I. Lichbach, A. S. Zuckerman: Research Traditions and Theory in Comparative Politics: An Introduction. In: Comparative Politics. Rationality, Culture, and Structure. Eds. M. I. Lichbach, A. S. Zuckerman. Cambridge 1997
• A. J. Chodubski: Wstęp do badań politologicznych. Gdańsk 2004
• D. della Porta: Comparative Analisys: Case oriented Versus Variable oriented Research. In: Approaches and Methodologies in the Social Sciences. A Pluralist Perspective. Eds. D. della Porta, M. Keating. Cambridge
• J. Sztumski: Wstęp do metod i technik badań społecznych. Katowice 1995
• J. Karpiński: Wprowadzenie do metodologii nauk społecznych. Warszawa 2006
• W. P. Shively: Sztuka prowadzenia badań politycznych. Poznań 2001
• G. A. Almond, G. B. Powell, Jr., R. J. Mundt: Comparative Politics. Theoretical Framework. New York 1996
• B. Krauz-Mozer: Teorie polityki. Założenia metodologiczne. Warszawa 2007
• K. Błachnia: Strategie badań empirycznych. W: Doktoranci o metodologii nauk ekonomicznych. Red. K. Kuciński. Warszawa 2007
• G. King, R. O. Keohane, S. Verba: Designing Social Inquiry. Princeton 1994
• Ch. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias: Metody badawcze w naukach społecznych. Poznań 2001
• H. Kriesi, R. Koopmans, J.W. Duyvendak, M.G. Giugni: New Social Movements in Western Europe. A Comparative Analisys. London 1995
• J. Broda: Podstawy metodologii badań socjologicznych. W: J. Broda, A. Polewczyk, J. Rąb: Podstawy metodologii nauk. Gliwice 2001
• R. K. Merton: Teoria socjologiczna i struktura społeczna. Warszawa 2002
• A. Antoszewski: Perspektywy demokracji w Europie Środkowo Wschodniej. W: Demokracje Europy Środkowo Wschodniej w perspektywie porównawczej. Red. A. Antoszewski, R. Herbut. Wrocław 1998, s. 223-252
• J. Ch. Davies: Przyczynek do teorii rewolucji. W: Współczesne teorie socjologiczne. T. 2. Red. A. Jasińska-Kania, L. M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski. Warszawa 2006, s. 1094-1110
• D. Caramani: Introduction to Comparative Politics. In: Comparative Politics. Ed. D. Caramani. Oxford 2008
• Ch. C. Ragin: Introduction: Cases of "What is a Case?" In: What is a Case? Exploring the Foundation of Social Inquiry. Eds. Ch. C. Ragin, H.S. Becker. Cambridge 1992
• D. della Porta, M. Keating: Glossary. In: Approaches and Methodologies in the Social Sciences. A Pluralist Perspective. Eds. D. della Porta, M. Keating. Cambridge
• K. R. Popper: Nędza historycyzmu. Warszawa 1999
• S. Andreski: Maxa Webera olśnienia i pomyłki. Warszawa 1992
• W. Krajewski: Prawa nauki. Przegląd zagadnień metodologicznych i filozoficznych. Warszawa 1998
• T. Benton, I. Craib: Filozofia nauk społecznych. Od pozytywizmu do postmodernizmu. Wrocław 2003
• Z. Krasnodębski: M. Weber. Warszawa 1999
• M. Read, D. Marsh: Łączenie metod ilościowych z jakościowymi. W: Teorie i metody w naukach politycznych. Red. D. Marsh, G. Stoker. Przeł. J. Tegnerowicz. Kraków 2006
• P. Sztompka: Socjologia zmian społecznych. Kraków 2005
• B. Adam: Time. In: The Social Science Encyclopedia. Eds. A. Kuper, J. Kuper. London 1996
• J. Topolski: Metodologia historii. Warszawa 1984
• P. Schmitter: The Design of Social and Political Research. In: Approaches and Methodologies in the Social Sciences. A Pluralist Perspective. Eds. D. della Porta, M. Keating. Cambridge
• T. Skocpol: States & Social Revolutions. A Comparative Analisys of France, Russia, & China. Cambridge 1979
• Ch. Tilly, R. E. Goodin: It Depends. In: The Oxford Handbook of Contextual Political Analisys. Eds. R.E. Goodin, Ch. Tilly. Oxford 2006
• D. Sanders: Behawioralizm. W: Teorie i metody w naukach politycznych. Red. D. Marsh, G. Stoker. Przeł. J. Tegnerowicz. Kraków 2006
• S. P. Huntington: Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego. Przeł. H. Jankowska. Warszawa 2000
• A. Przeworski, H. Teune: Schemat badań porównawczych. W: Logika analizy socjologicznej. Wybór tekstów. Red. A. Sułek. Warszawa 1979, s. 293-299