Zapomniany epilog Jesieni Narodów. Uwagi o transformacji ustrojowej w Nikaragui

• Autorzy: Janusz Okrzesik

Warianty tytułu

The Forgotten Epilogue of the Autumn of Nations. Remarks on Nicaragua's Political Transformation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Liczba podobieństw w przebiegu i mechanizmach transformacji ustrojowej w Polsce i Nikaragui jest zaskakująca. Okazuje się, że mimo różnic historycznych i warunków socjodemograficznych, mimo znacznego oddalenia geograficznego i kompletnej izolacji społeczeństw obu krajów, mimo odmiennego charakteru konfliktu (wojna domowa w Nikaragui i ruch non-violence w Polsce) - transformacja ustrojowa przebiegała w obu krajach w podobny sposób. Wskazuje to wyraźnie na istnienie mocnych reguł obowiązujących w procesie transformacji ustrojowej państw komunistycznych. Reguły te są już częściowo opisane w odniesieniu do krajów europejskich, lecz dotychczas poza polem zainteresowania polskiej politologii pozostawały kraje komunistyczne spoza naszego regionu. Przeprowadzona właśnie wstępna analiza zbieżności procesów transformacji w Polsce i Nikaragui prowadzi do wniosku, że mechanizmy transformacji mają charakter bardziej generalny, niż dotychczas byliśmy skłonni przyjmować. Przykład Nikaragui może stanowić ciekawy punkt wyjścia do rozważań o przewidywanym tempie i przebiegu ewentualnych transformacji w krajach kontynuujących jeszcze sowiecki model polityki, ale może także dostarczyć interesujących spostrzeżeń dotyczących obecnej recydywy lewicowego populizmu w Ameryce Łacińskiej i jego dalszych losów. (fragment tekstu)

EN

The article is devoted to political, social and economic situation in Nicaragua in the 1980s and 1990s. It concerns specificity of the state's political transformation's course. Interestingly enough, the process in question seems in many ways analogous to the events in Central and Eastern Europe in 1989. Despite significant differences at the point of departure, the mechanism of transition from totalitarian regime to democracy in Nicaragua displays surprisingly many similarities to the process observed at this time in Poland. It turns out that regardless of dissimilar histories and socio-demographic circumstances, geographic remoteness and total mutual isolation of both countries' societies, as well as incongruity of the two types of conflict (civil war in Nicaragua and an non-violent movement in Poland) - the political transformation in both countries took rather similar course. It clearly shows the existence of strong rules that are gone by communist states in the process of political transformation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przekształcenia ustrojowo-systemowe; Historia polityczna; Przemiany polityczne; Sytuacja społeczno-polityczna; Ustrój społeczno-polityczny; Wojna domowa

EN

Political and systemic transformations; Political history; Political changes; Social and political conditions; Socio-political system; Civil war

• Czasopismo: Studia Politicae Universitatis Silesiensis
• Rocznik: 2012
• Tom: 8
• Strony: 86--101

Twórcy

autor

Janusz Okrzesik

• Wyższa Szkoła Bankowości i Finansów w Bielsku-Białej

Bibliografia

• A. Gruszczak: Ameryka Środkowa. Warszawa 2007
• M. Kriele: Nikaragua-krwawiące serce Ameryki. Warszawa 1987
• R. S. Leiken: W nikaraguańskim tyglu. "Vacat" 1986, nr 39-40
• D. Passent: Lewica Pana Boga. "Polityka" 2007, nr 9
• H. Calvo Ospina: Dzisiejsza Nikaragua. Czwarty żywot sandinizmu. Przeł. Z. M. Kowalewski. "Le Monde Diplomatique" 2009, lipiec (edycja polska)
• J. Okrzesik: Nikaragua: polski syndrom. Dama kontra kogut. "Gazeta Prowincjonalna" 1990, nr 5(10)
• A. Paczkowski: Boisko wielkich mocarstw: Polska 1980-1989. Widok od wewnątrz. "Polski Przegląd Dyplomatyczny" 2002, nr 3(7), s. 165-210