Reprodukcja klas posiadających a przekształcenia rynku

• Autorzy: Łukasz Trembaczowski

Warianty tytułu

Reproduction of Possessing Class in Face of Market Transformations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dotychczas problem sukcesji w firmach rodzinnych był w rozważaniach socjologów w Polsce właściwie nieobecny. Rodzima literatura przedmiotu jest stosunkowo nowa i uboga, a pojawiające się tytuły mają głównie charakter poradnikowy (Adamska et al., 2014; Lewandowska, 2015), strategiczno-biznesowy (Budz iak, 2012; 2014), czy też koncentrują się na wybranych rozwiązaniach prawnych (L ewandowska, Lipiec, 2015). Jedyne studium badawcze poświęcone problematyce sukcesji uwzględniające perspektywę socjologiczną odwołuje się do teorii wymiany (Safin, Pluta, Pabjan, 2014). Wybrane podejście teoretyczne może i dobrze wpisuje się w utylitarną charakterystykę prowadzonych w Polsce badań nad sukcesją, nie pozwala jednak na umieszczenie procesów sukcesyjnych w szerszej perspektywie socjologicznej. Taką zaś perspektywę przyjmuje ogólniejszy proces reprodukcji klas posiadających, których istotną frakcję stanowią właściciele przedsiębiorstw rodzinnych. Tym samym chciałbym niejako usprawiedliwić tytuł artykułu, który w pierwszej chwili mógł się czytelnikowi jawić jako znacznie szerszy niż opisywane w nim zjawisko. (fragment tekstu)

EN

The article is devoted to the problem of succession in family business in the perspective of class positions' reproduction. The analysis of succession is carried out with reference to Pierre Bourdieu's theory, particularly in relation to reconstruction entrepreneurs' class position within gradationally-relational model of social structure, description of economic field transformation and role played by entrepreneurs in that process, analysis of modal trajectories of entering the economic field and to strategies and forms of capitals reconversion. Transfer of capitals was entangled within model of transmission of knowledge, power and ownership in family enterprises. Succession next to starting own enterprise must be seen as one of dominant strategies for social position reproduction within a possessing class fraction. Those two ideal-type strategies can be mixed in practice of position reproduction and lead to hybridized forms of family business and new enterprise. Class position reproduction however, can lead also outside possessing class fraction to those richer in cultural rather than economic capital. Analysis of succession cannot therefore be limited to family business only but must be considered with reference to wider context of reproduction of social structure. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorstwo rodzinne; Sukcesja; Socjologia przedsiębiorstwa; Struktura społeczna; Kapitał społeczny

EN

Family-owned business; Succession; Sociology of the enterprise; Social structure; Social capital

• Czasopismo: Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
• Rocznik: 2020
• Tom: 11
• Strony: 38--53

Twórcy

autor

Łukasz Trembaczowski

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Adamska M., 2014: Praktyka sukcesji w Polsce. W: M. Adamska, A. Bocheńsk i, E. Iskierka-Kasperek, R. Kołodziej, A. Marjański, P. Rataj, M. Tiahnybok, 2014: Przewodnik po sukcesji w firmach rodzinnych. Kompendium wiedzy. Kraków: PM Doradztwo Gospodarcze.
• Adamska M., Bocheński A., Iskierka-Kasperek E., Kołodziej R., Marjański A., Rataj P., Tiahnybok M., 2014: Przewodnik po sukcesji w firmach rodzinnych. Kompendium wiedzy. Kraków: PM Doradztwo Gospodarcze.
• Bourdieu P., 1985: The Social Space and the Genesis of Groups. "Theory and Society", Vol. 14, Nr 6, s. 723-744.
• Bourdieu P., 2005: Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Przeł. P Biłos. Warszawa: Scholar.
• Bourdieu P, 2008: Zmysł praktyczny. Przeł. M. Falski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Bucholc M., 2012: Konserwatywna utopia kapitalizmu. Etyczne iluzje międzywojennego kupiectwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Budziak T., 2012: Sukcesja w rodzinie biznesowej. Spojrzenie praktyczne. Warszawa: Poltext.
• Budziak T., 2014: Esencja sukcesji. Gliwice: Helion.
• Domański H., 2015: Czy w Polsce są klasy społeczne? Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Eyal G., Szelenyi I., Townsley E.R., 1998: Making Capitalism without Capitalists. Class Formation and Elite Struggles in Post-Communist Central Europe. London - New York: Verso.
• Gardawski J., 2013: Społeczna genealogia klasy przedsiębiorców prywatnych w III Rzeczpospolitej. W: J. Gardawski, red.: Rzemieślnicy i biznesmeni. Właściciele małych i średnich przedsiębiorstw prywatnych. Warszawa: Scholar.
• Jacyno M., 1997: Iluzje codzienności. O teorii socjologicznej Pierre'a Bourdieu. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Lewandowska A., 2015: Kody wartości, czyli jak skutecznie przejść sukcesję w firmie rodzinnej. Poznań: Lewandowska i Partnerzy.
• Lewandowska A., Lipiec J., 2015: Konstytucje firm rodzinnych. W kierunku długowieczności. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Lewandowska A., Safin K., Pluta J., Widz M., Hadryś-Nowak A., Jączyńska M., 2015: Diagnoza sytuacji sukcesyjnej w przedsiębiorstwach rodzinnych w Polsce. Poznań: Instytut Biznesu Rodzinnego.
• Lewandowska A., Tylczyński Ł., 2015: Kluczowe wyzwania sukcesyjne w polskich firmach rodzinnych na podstawie: "Global University Entrepreneurial Spirit Students' Survey" oraz "Diagnozy sytuacji sukcesyjnej w przedsiębiorstwach rodzinnych w Polsce". "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", T. 16, z. 7, s. 105-121.
• Mills Ch.W., 1965: Białe kołnierzyki. Amerykańskie klasy średnie. Przeł. P. Graff. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Ossowski S., 1968: Dzieła. T. 5. Warszawa: PWN.
• Safin K., 2007: Przedsiębiorstwo rodzinne. Istota i zachowania strategiczne. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
• Safin K., Pluta J., Pabjan B., 2014: Strategie sukcesyjne polskich przedsiębiorstw rodzinnych. Warszawa: Difin.
• Staniszkis J., 1990: Political Capitalism in Poland. "East European Politics and Societies", Nr 5.
• Szlendak T., 2010: Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Wasilewski J., 1995: Formowanie się nowej elity. Jak wiele nomenklatury zostało? W: A. Sułek, J. Styk, red.: Ludzie i instytucje. Stawanie się ładu społecznego. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Zarycki T., 2009: The Power of Intelligentsia: The Rywin Affair and the challenge of applying the concept of cultural capital to analyze Poland's elites. "Theory and Society", Vol. 38, Nr 6, s. 613-648.

Identyfikatory

DOI

10.31261/GSS_SN.2020.11.03