Genogram w pracy terapeutycznej z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym

• Autorzy: Zbigniew Wajda

Warianty tytułu

Genogram in Therapeutic Work with People Threatened of Social Exclusion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W pracy socjalnej często porusza się problem międzypokoleniowego przekazywania ubóstwa, bezrobocia oraz innych zjawisk sprzyjających wykluczeniu społecznemu. Wszystkie te zjawiska oraz sposoby przeciwdziałania im są często dyskutowane z perspektywy różnych poziomów: międzynarodowego, narodowego, wojewódzkiego, lokalnego, rozwiązań prawnych, ekonomicznych, zagadnień mniejszości narodowych czy płci itp. W moim artykule chciałbym się przyjrzeć tym zjawiskom (a właściwie podzielić doświadczeniami) z poziomu najbardziej podstawowego, czyli bezpośredniego kontaktu z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym. W codziennej pracy diagnostycznej i terapeutycznej w dużej mierze korzystam z podejścia systemowego do rozumienia jednostki i jej zachowania - w kontekście rodzinnym, a także w szerszym kontekście społecznym. Dlatego po krótkim spojrzeniu na problemy ubóstwa, bezrobocia i wykluczenia społecznego przejdę do omówienia ram teoretycznych podejścia systemowego oraz blisko z nim związanego podejścia międzypokoleniowego, ze szczególnym uwzględnieniem genogramu jako narzędzia diagnostycznego i terapeutycznego. Następnie przedstawię wybrane dane, które zgromadziłem, pracując z klientami pomocy społecznej. Dane te w bezpośredni sposób pokazują jedną z dróg międzypokoleniowego przekazu różnych wzorów, wartości i zachowań, w tym związanych z biedą, bezrobociem i wykluczeniem społecznym. (fragment tekstu)

EN

The article presents ways to use genogram as a tool in therapeutic work with people threatened of social exclusion. Genogram is a kind of psychological family tree, which helps you to see family interactions, in particular patterns and transgenerational mechanisms, passed down from generation to generation codes of conduct, mechanisms for coping with difficulties, belief systems etc. The social work often raises the problem of intergenerational transmission of poverty, unemployment and other phenomena conducive to social exclusion The author based on his experience in direct work with clients of social assistance presents the possibilities of using genogram in the therapy and prevention of transmission of uncorrected patterns. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wykluczenie społeczne; Zwalczanie ubóstwa; Zwalczanie bezrobocia; Rodzina; Praca socjalna

EN

Social exclusion; Poverty reduction; Unemployment reduction; Family; Social work

• Czasopismo: Studia Politicae Universitatis Silesiensis
• Rocznik: 2012
• Tom: 9
• Strony: 284--298

Twórcy

autor

Zbigniew Wajda

• Ośrodek Leczenia Nerwic i Zaburzeń Odżywiania "Dąbrówka" w Gliwicach; Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Rybniku

Bibliografia

• Tarkowska E.: Oblicza polskiej biedy. "Analizy Laboratorium Więzi" 2009, nr 2.
• Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski 2003. MGPiPS [archiwum-ukie.polskawue.gov.pl].
• Podstawski M.: Ubóstwo w Polsce i na świecie. "Studia i Materiały" 2009, nr 6 (15).
• Kmiecik-Baran K.: Bezrobocie czynnikiem marginalizacji i ubóstwa. Gdańsk 2009.
• Maslow A.: Motywacja i osobowość. Przeł. P. Sawicka. Warszawa 2006.
• Kasprzak E.: Osobowość młodych bezrobotnych a sukces i porażka na rynku pracy. "Czasopismo Psychologiczne" 2000, T. 6, nr 1-2, s. 55-61.
• Józefik B.: Rozwój myślenia systemowego a terapia rodzin. W: Ewolucja myślenia systemowego w terapii rodzin. Od metafory cybernetycznej do dialogu i narracji. Red. L. Górniak, B. Józefik. Kraków 2003.
• Rakowska J.M.: Terapia krótkoterminowa. Warszawa 2000.
• Watzlawick P., Bavelas J.B., Jackson D.D.: Pragmatics of Human Communication. A Study of Interactional Patterns, Pathologies, and Paradoxes. New York 1967.
• Drożdżowicz L.: Ogólna teoria systemów. W: Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Red. B. de Barbaro. Kraków 1999.
• Goldenberg H., Goldenberg I.: Terapia rodzin. Przeł. M. Łuczak, M. Młynarz, K. Siemieniuk. Kraków 2006.
• Kołbik I.: Wywiad rodzinny z użyciem genogramu. W: Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Red. B. de Barbaro. Kraków 1999.
• Weston P.: Helping Students 'see' Their Resources: School Applications of a Brief Genogram Activity. "The Family Psychologist" 2009, Vol. 25, No. 1.
• Colman A.M.: Oxford Dictionary of Psychology. Oxford 2003.
• Rohrbaugh M., Rogers J.C., McGoldrick M.: How Do Experts Read Family Genograms? "Family System Medicine" 1992, Vol. 10, No. 1.
• McGoldrick M., Gerson R., Shellenberger S.: Genogramy. Interwencja i rozpoznanie. Przeł. M. Hartman. Poznań 2007.
• Okiishi R.W.: The Genogram as Tool in Career Counseling. "Journal of Counseling and Development" 1987, Vol. 66.
• Kakiuchi K.S., Weeks G.R.: The Occupational Transmission Genogram: Exploring Family Scripts Affecting Roles of Work and Career in Couple and Family Dynamics. "Journal of Family Psychotherapy" 2009, Vol. 20(1).
• Fohs M.W.: Family Systems Assessment: Intervention with Individuals Having a Chronic disability. "The Career Development Quarterly" 1991, Vol. 39(4), p. 304-311.