Stronnictwo Demokratyczne w świetle teorii demokracji Giovanniego Sartoriego. Analiza politologiczna w ujęciu systemowym

• Autorzy: Stanisław Schupke

Warianty tytułu

The Alliance of Democrats (Stronnictwo Demokratyczne) in the Light of Giovanni Sartori's Theory of Democracy. Political Science Analysis Conducted in Systemic Perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W niniejszym artykule na podstawie przeanalizowanego materiału badawczego została podjęta próba naukowego odniesienia problematyki systemu i struktury partii politycznej (na przykładzie Stronnictwa Demokratycznego) do teorii demokracji Giovanniego Sartoriego. W konsekwencji tak przyjętego założenia badawczego należy uznać, że przemiany polskiego systemu partyjnego dokonywały się pod wpływem ideowym dyskursu (także naukowego) dotyczącego demokracji liberalnej. Poza tym w początkowym okresie kształtowania się polskiego systemu partyjnego po wydarzeniach 1989 roku polskie partie polityczne ustosunkowywały się do demokracji i procesu demokratyzacji w ujęciu idealistycznym i wyidealizowanym. Ujęcie to stało się źródłem rozbudowanych rozwiązań normatywnych i wzorców zachowań (na płaszczyźnie gospodarczej, politycznej i społecznej), często bardzo trudnych do zrealizowania w polskiej praktyce politycznej. W tym kontekście obecność Stronnictwa Demokratycznego w polskim systemie partyjnym stała się elementem tożsamości tak rozumianego systemu partyjnego/politycznego Polski, zgodnie z regułą ciągłości i zmiany, o charakterze funkcjonalnym i dysfunkcjonalnym. (abstrakt oryginalny)

EN

In this article, on the basis of analysed research material, an attempt is made to confront within the realm of political science the problematics of system and structure of a political party, using as an example the Alliance of Democrats, with Giovanni Sartori's theory of democracy. As a consequence of the said research framework, it must be acknowledged that the transformation of political party system in Poland was influenced by ideological discourse (also coming from academia) regarding liberal democracy. Additionally, when the Polish party system began to form after the events of 1989, the parties' representatives referred to democracy and the process of democratization in an idealistic and idealized manner. This approach has become a source of extensive normative solutions and behavioural patterns (at the level of economy, politics, and society), often hardly feasible in Polish political practice. In this context, the presence of the Alliance of Democrats in the Polish party system has become an element of the identity of Poland's party/political system understood in this way, based on the rule of continuity and change, of a functional and dysfunctional nature. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Liberalne partie polityczne; Partie polityczne; Politologia; System polityczny; Demokracja

EN

Liberal political parties; Political parties; Political science; Political system; Democracy

• Czasopismo: Studia Politicae Universitatis Silesiensis
• Rocznik: 2020
• Tom: 28
• Strony: 53--76

Twórcy

autor

Stanisław Schupke

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, doktorant

Bibliografia

• Andrusiewicz, A. (1985). Stronnictwo Demokratyczne w systemie politycznym Polski Ludowej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Antoszewski, A., Herbut, R. (1993). Systemy polityczne demokracji zachodnioeuropejskich. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Bałaban, A. (2005). Pozycja ustrojowa i funkcje Sejmu RP. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Bankowicz, M. (2014). Metodologia politologii według Giovanniego Sartoriego. Politeja, nr 6(32).
• Beyme, K. (2005). Współczesne teorie polityczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Bożyk, S. (2006). Partie polityczne a Sejm. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Chmaj, M., Sokół W., Żmigrodzki M. (2001). Teoria partii politycznych. Lublin: Wydawnictwo Morpol.
• Collier, D., Gerring, J. (eds.). (2009). Concept and Method in Social Science. The Tradition of Giovanni Sartori. New York-London: Routledge.
• Czubiński, A. (1998). Stronnictwo Demokratyczne (1937-1989). Zarys dziejów. Poznań: Instytut Historii UAM.
• Gomółka, Z. (2019). Cybernetyka w zarządzaniu organizacji. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Granda, M.L, Iran, J., Mesa, G. (2015). Democracy: An Incoplete Invention. Reflections on Giovani Sartori's what is Democracy? Journal of Power, Politics & Governance, vol. 2.
• Heywood, A. (2009). Teoria polityki. Tłum. M. Jasiński, B. Maliszewska, D. Stasiak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Herbut, R. (2002). Teoria i praktyka funkcjonowania partii politycznych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Konstytucja PRL z 1952 r. (Dz.U. 1976, nr 5, poz. 29).
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483).
• Kosowska-Gąstoł, B. (2019). Partie i systemy partyjne. W: M. Bankowicz, B. Kosowska-Gąstoł (red.), Systemy polityczne. Podręcznik akademicki. T. 1: Zagadnienia teoretyczne (s. 105-115). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Krauz-Mozer, B. (2012). Historia - nauka pomocnicza czy metoda politologii? W: M. Kołodziejczak, R. Rosicki (red.), Od teorii do praktyki politycznej. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Zbigniewowi Blokowi z okazji 40-lecia pracy naukowej i 70-lecia urodzin (s. 37-48). Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM.
• Krukowski, J. (2002). Wstęp do nauki o państwie i prawie. Lublin: Wydawnictwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Locke, J. (1992). Dwa traktaty o rządzie. Tłum. Z. Rau. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN,
• Marcinkowski, T. (2001). Społeczeństwo obywatelskie jako społeczeństwo polityczne w myśl Johna Locke'a. III Międzynarodowe Seminarium Naukowe Studentów i Młodych Pracowników Nauki, Jarosław. Gorzów Wielkopolski: Wydawnictwo Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gorzowie Wlkp.
• Marcinkowski, T. (2014). Polskie partie polityczne wobec procesu integracji europejskiej 1989-2005. Gorzów Wielkopolski: Wydawnictwo Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gorzowie Wlkp.
• Narożna, D. (2019). Media w polityce informacyjnej. Casus polskich uniwersytetów publicznych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM.
• Paluch, P. (1995). PSL w systemie politycznym Rzeczypospolitej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Pasquino, G. (2005). The Political Science of Giovanni Sartori. European Political Science, March.
• Piotrowski, E. (2012). Zagrożenia neoliberalizmu dla edukacji polskiej. W: M. Kołodziejczak, R. Rosicki (red.), Od teorii do praktyki politycznej. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Zbigniewowi Blokowi z okazji 40 -lecia pracy naukowej i 70 -lecia urodzin (s. 259- 268). Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM.
• Piskorski, P. (2014). Między nami liberałami. Warszawa: Wydawnictwo Czerwone i Czarne.
• Program Polityczny Stronnictwa Demokratycznego. (2013). Warszawa.
• Przybylski, H. (2000). Politologia. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.
• Rajewski, A. (1985). Stronnictwo Demokratyczne w PRL. Warszawa: Wydawnictwo Epoka.
• Sartori G. (1976). Parties and Party Systems. A Framework for Analysis. New York: New York University Press.
• Sartori, G. (1994). Teoria demokracji. Tłum. P Amsterdamski, D. Grinberg. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Saward, M. (2008). Demokracja. Tłum. A Burek. Warszawa: Wydawnictwo Sic.
• Statut Stronnictwa Demokratycznego. (2013) Warszawa.
• Stelmach, A. (2013). Przemiany demokratyczne w Polsce. Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM.
• Surmaczyński, M. (2010). Podstawowe problemy metodologiczne nauk społeczno-politycznych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Ustawa o partiach politycznych z dnia 27 czerwca 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 98, poz. 604).
• Wojtaszczyk, K.A. (1998). Partie polityczne w państwie demokratycznym . Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Żebrowski, W. (2003). Stronnictwo Demokratyczne w warunkach demokratyzacji ustroju demokratycznego. Gdańsk: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe "Gryf".

Identyfikatory

DOI

10.31261/SPUS.2020.28.03