Determinanty i źródła finansowania ekoinnowacji w polskich przedsiębiorstwach

• Autorzy: Dorota Burzyńska , Dagmara Hajdys

Warianty tytułu

Eco-innovations in the Enterprises - Determinants and Sources of Funding

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zagadnienie ekoinnowacyjności przedsiębiorstw jest ważnym obszarem badań współczesnej gospodarki. Wdrażanie innowacji ekologicznych w przedsiębiorstwach może przynieść wiele korzyści, związanych przede wszystkim z obniżeniem kosztów działalności przedsiębiorstwa i zwiększeniem jego konkurencyjności, a co za tym idzie - ze wzrostem konkurencyjności polskiej gospodarki na tle gospodarek europejskich oraz światowych. Celem artykułu jest przedstawienie wybranych zagadnień związanych z ekoinnowacyjnością polskich przedsiębiorstw, w szczególności ich specyfiki, efektywności, czynników warunkujących rozwój oraz źródeł finansowania. Z dotychczasowych badań wynika, że większość przedsiębiorstw podejmujących działania innowacyjne w obszarze ekologii skupia się na innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych, a w mniejszym stopniu na zmianach w zatrudnieniu czy strukturze organizacyjnej jednostki. Nie mniej ważnym elementem w przedmiotowym działaniu jest zarządzanie wiedzą. Dotychczasowe inwestycje w ekoinnowacje są niewystarczające. Jest to rezultat braku odpowiednich zasobów finansowych i technicznych, a także wiedzy i wykwalifikowanej kadry. Niezbędne wydają się zatem działania wspierające rządu oraz otoczenia instytucjonalnego biznesu. (abstrakt oryginalny)

EN

The issue of eco-innovation of enterprises is an important research area in the light of today's economy. The implementation of ecological innovations in enterprises can bring many benefits, mainly related to lowering the costs of the company's operations and increasing its competitiveness, and thus increasing the competitiveness of the Polish economy against the economies on a European and global scale. The aim of the study is to present selected issues related to the eco-innovation of Polish enterprises, in particular their specificity, effectiveness, development factors and financing sources. The research conducted so far shows that most enterprises undertaking innovative activities in the field of ecology focus on innovative technological solutions, and to a lesser extent on changes in employment or organizational structure of the unit. Knowledge management is an equally important element in this activity. Investments in eco-innovation so far are insufficient. This is the result of the lack of adequate financial and technical resources, as well as the lack of knowledge and qualified staff. Actions supporting the government and the institutional business environment seem necessary. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekoinnowacje; Innowacyjność przedsiębiorstw; Źródła finansowania

EN

Eco-innovation; Enterprise innovation; Source of financing

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
• Rocznik: 2021
• Numer: vol. 1, t. 352
• Strony: 63--86

Twórcy

autor

Dorota Burzyńska

• Uniwersytet Łódzki

autor

Dagmara Hajdys

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Bartoszczuk P. (2018), Mechanizmy powstawania efektów ekoinnowacji w przedsiębiorstwach w Polsce, Wydawnictwo SGH - Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
• Błaszczuk D. J. (2012), Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwach polskich w świetle teorii i badań empirycznych, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica", t. 268, s. 85-106.
• Borowski K. (2016), Finansowanie ochrony środowiska w Polsce przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 437, s. 32-41.
• Burzyńska D., Fila J. (2007), Finansowanie inwestycji ekologicznych w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• Cichy M. J., Szafraniec M. (2015), Ekoinnowacyjność przedsiębiorstw czystej produkcji w Polsce. Część 1. Ogólne aspekty ekoinnowacyjności, "Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie", z. 77, nr 1927, s. 19-37.
• Czupiał J. (1988), Zarys metodologii planowania i oceny przedsięwzięć badawczo-innowacyjnych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Decyzja nr 1639/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24.10.2016 r. ustanawiająca Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (2007-2013), (Dz.U. UE L z 2006 r. Nr 310).
• De Marchi V. (2012), Environmental innovation and R & D Cooperation: Empirical Evidence from Spanish Manufacturing Firms, "Research Policy", no. 41, s. 614-623.
• Drucker P. F. (1992), Innowacja i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w latach 2006-2009 (2010), Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Eco-Innovation Observatory (2012), Methodological Report, https://www.eco-innovation.eu/index .php/reports/methodological-report (dostęp: 7.08.2020).
• Eco-Innovation Observatory, www.eco-innovation.eu/ (dostęp: 7.08.2020).
• Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (2010), Komunikat Komisji, Komisja Europejska, Bruksela.
• European Commission (2021), The Eco-Innovation Scoreboard and the Eco-Innovation Index, https://ec.europa.eu/environment/ecoap/indicators/index_en (dostęp: 7.08.2020).
• Flis R. (2010), Ekoinnowacyjność produktów i usług, [w:] L. Woźniak, J. Strojny, E. Wojnicka (red.), Ekoinnowacje w praktyce funkcjonowania MŚP, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa, s. 98-112.
• Freeman Ch. (1982), The Economics of Industrial Innovation, F. Pinter, London.
• Gałązka K. (2017), Ekoinnowacje jako element zrównoważonego rozwoju na przykładzie województwa lubelskiego, "Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie", t. 2, nr 25, s. 59-72, http://www.zim.pcz.pl/znwz/files/ZN-nr-25-t.-2.pdf (dostęp: 7.08.2020).
• Gieryszewska G. (2004), Strategie zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwach - wyniki badań, "Współczesne Zarządzanie", nr 2, s. 20-38.
• Glińska-Neweś A. (2007), Kulturowe uwarunkowania zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Toruń.
• Graczyk M., Kaźmierczak-Piwko L. (2011), Uwarunkowanie dla tworzenia wiedzy i innowacji ekologicznych w przedsiębiorstwie, "Studia i Materiały Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania Wiedzą", nr 45, s. 110-120.
• Graczyk M., Kaźmierczak-Piwko L. (2012), Rola ekoinnowacji w procesie zrównoważonego rozwoju regionu, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 244, s. 147-157.
• Grudzewski W. M., Hejduk I. K. (red.) (2000), Przedsiębiorstwo przyszłości, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• Hajduk-Stelmachowicz M. (2013), System zarządzania środowiskowego a ekoinnowacyjność, ekowydajność, ekoefektywność, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 298, s. 48-55.
• Jacobsen S., Clausen T. (2014), Comparing the Innovation Process in Environmental and Non-Environmental Firms: A Look at Barriers to Innovation, DRUID Society Conference, Copenhagen.
• James P. (2001), Towards sustainable business?, [w:] M. Charter, U. Tischner (red.), Sustainable Solutions. Developing Products and Services for the Future, Greenleaf Publishing, Sheffield, s. 77-97.
• Kanerva M., Arundel A., Kemp R. (2009), Environmental innovation: Using qualitative models to identify indicator for policy, United Nations University Working Papers Series, Maastricht.
• Karlikowska B. (2013), Ekoinnowacyjność, "Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula", nr 33(37), s. 87-98.
• Kasprzyk S. (1980), Innowacje. Od koncepcji do produkcji, Instytut Wydawniczy Centralnej Rady Związków Zawodowych, Warszawa.
• Kaźmierczak-Piwko L. (2012), Determinanty działalności ekoinnowacyjnej przedsiębiorstw, "Zarządzanie i Finanse", R. 10, nr 1, cz. 2, s. 533-543.
• Kordos J. (2019), Pomiar i wykorzystanie innowacji. Czwarte wydanie Podręcznika Oslo, "Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician", vol. 64, nr 4, s. 85-88.
• Kożuch M. (2012), Inwestycje ekologiczne a konkurencyjność przedsiębiorstw, "Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania", nr 25, s. 331-342.
• Krajowy Plan Działań w zakresie zrównoważonych zamówień publicznych na lata 2017-2020 (2017), Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa.
• Kulczycka J. (2013), Ekoefektywność w rozwoju i doskonaleniu organizacji, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 277, s. 103-112.
• Lipińska D. (2016), Podstawy inżynierii środowiska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Marciniuk-Kluska A., Chrząścik I., Kluska M. (2010), Ekoinnowacje a rozwój zrównoważony, "Studia Ecologiae et Bioethicae", nr 1, s. 169-177.
• Ministerstwo Gospodarki (2009), Polityka energetyczna Polski do 2030, https://www.cire.pl/pokaz-pdf- %252Fpliki%252F2%252FPolitykaenergetycznaPolskido2030roku.pdf (dostęp: 7.08.2020).
• Niedzielski P., Downar W., Rychlik K. (2007), Innowacyjność przedsiębiorstw gospodarki morskiej w regionie zachodniopomorskim - stan obecny i perspektywy rozwoju, [w:] J. Bogdanienko, M. Kuzel, I. Sobczak (red.), Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w warunkach globalnych, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 219-227.
• Nitkiewicz T. (2014), Instrumenty wdrażania zrównoważonego rozwoju i ich zastosowanie w polskich przedsiębiorstwach produkcyjnych, [w:] A. Sankowska, K. Santarek (red.), Społeczne aspekty zarządzania: wybrane problemy, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• Olejniczak K. (2015), Innowacje ekologiczne jako narzędzie wspierania zrównoważonego rozwoju, "Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie", nr 19, s. 54-62.
• Oslo Manual (2005), Guidelines for Collecting and Interpreting Innovation Data, OECD, European Union.
• Oslo Manual (2018), Guidelines for Collecting, Reporting and Using Data on Innovation, 4th Edition, OECD, European Union.
• Parker J. (1974), The Economics of Innovation, The National and Multinational Enterprise in Technological Change, Longman, London.
• Pasieczny L., Więckowski J. (1981), Ekonomika przedsiębiorstwa, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Pietrasiński Z. (1971), Ogólne i psychologiczne zagadnienia innowacji, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Podręcznik Oslo. Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji. Pomiar działalności naukowej i technicznej. Wydanie trzecie (2008), Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Warszawa.
• Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (2016), Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Departament Programów Infrastrukturalnych, Warszawa.
• Przychodzeń J. (2015), Ekoinnowacje w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa.
• Rave T., Goetzke F., Larch M. (2011), The Determinants of Environmental Innovations and Patenting: Germany Reconsidered, "Ifo Working Paper", no. 97.
• Rennings K. (2000), Redefining Innovation - Eco-Innovation Research and the Contribution from Ecological Economics, "Ecological Economics", no. 32, s. 319-332.
• Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie ekoinnowacji - tworzenia miejsc pracy i generowania wzrostu dzięki polityce ochrony środowiska (2012/2294(INI)), (2016/C 468/19), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX: 52013IP0584&from=EN (dostęp: 7.08.2020).
• Ryszko M. (2014), Motywacje i bariery działalności ekoinnowacyjnej przedsiębiorstw w Polsce, "Modern Management Review", vol. XIX, no. 21(1), s. 127-138.
• Schumpeter J. A. (1960), Teoria rozwoju gospodarczego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Seroka-Stolka O. (2012), Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa w oparciu o jego ekoinnowacyjność, "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie", z. 2, s. 189-198.
• Serwis Programu Infrastruktura i Środowisko (2021), Finansowanie, https://www.pois.gov.pl/strony/o-programie/zasady/finansowanie (dostęp: 7.08.2020).
• Strategia innowacyjności i efektywności gospodarki (2013), Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
• Strojny J. (2010), Wdrożenie systemu zarządzania potencjałem ekoinnowacyjnym w przedsiębiorstwie, [w:] L. Woźniak, J. Strojny, E. Wojnicka (red.), Jak budować przewagę konkurencyjną dzięki ekoinnowacyjności?, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa, s. 35-58.
• Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw określających warunki prowadzenia działalności innowacyjnej (Dz.U. z 2016 r., poz. 1933).
• Ustawa z dnia 9 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej (Dz.U. z 2017 r., poz. 2201).
• Whitfield P. R. (1979), Innowacje w przemyśle, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Wysokińska Z., Witkowska J. (2016), Zrównoważony rozwój: wybrane aspekty makro- i mikroekonomiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Zabawa J. (2013), Inwestycje w odnawialne źródła energii. Próba oceny wybranych przykładów i ich efektywności, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 318, s. 95-104.
• Zawada M., Pabian A., Bylok F., Chichobłaziński L. (2015), Innowacje w sektorze energetycznym, "Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie", nr 19, s. 7-21.
• Zuzek K. D. (2015), Determinanty rozwoju ekoinnowacyjności w sektorze MSP na przykładzie województwa małopolskiego, "Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu", t. XVII, z. 1, s. 240-244.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.18778/0208-6018.352.04