The Concept of Nomos - Some Remarks

• Autorzy: Jerzy Zajadło

Warianty tytułu

Koncepcja nomosu - kilka uwag

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

It is a widespread opinion that modern jurisprudence was shaped first of all by the tradition of Roman law. In this article author tries to explain why ancient Greek legal thought should be equally important. As an example he considers the evolution and the different meanings of the concept of nomos. Four issues are presented in this paper. First, nomos in the political philosophy of Carl Schmitt and Giorgio Agamben. Secondly, nomos in one of Pindar's poems. Thirdly, the distinction between physis and nomos made by the sophists. Fourthly, thesmos, nomos and psephisma in the legislative practice of Athenian ekklesia.(original abstract)

Celem artykułu jest analiza pojęcia nomos w jego historycznym rozwoju w greckim antyku - od archaicznego okresu czasów Homera aż po szczyt ateńskiej demokracji czasów Demostenesa. Autor stawia tezę, że ta ewolucja od nomos jako synonimu ogólnego pojęcia porządku do nomos jako synonimu prawa pozytywnego odzwierciedla proces stopniowej jurydyzacji polityki. Na tym tle przedstawiono w artykule recepcję omawianego pojęcia we współczesnej filozofii polityki, zwłaszcza w pracach Carla Schmitta i Giorgio Agambena. Autor stawia tutaj drugą główną tezę opracowania - wykorzystanie pojęcia nomos w teologii politycznej Carla Schmitta jest przykładem procesu odwrotnego, dejurydyzacji polityki.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Ancient history; Law; Politics; History; Legal history

PL

Historia starożytna; Prawo; Polityka; Historia; Historia prawa

• Czasopismo: Krytyka Prawa
• Rocznik: 2020
• Numer: T. 12, Nr 3
• Strony: 143--161

Twórcy

autor

Jerzy Zajadło

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Agamben G., A Jurist Confronting Himself, [in:] J. Meierhenrich, O. Simons (eds.), TheOxford Handbook of Carl Schmitt, Oxford 2016.
• Agamben G., Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie, transl. M. Salwa, Warszawa 2008.
• Agamben G., Stan wyjątkowy. Homo sacer II, 1, transl. M. Surma-Gawłowska, Kraków2008.
• Agamben G., Homo Sacer. Sovereign Power and Bare Life, transl. D. Heller-Roazen, Stanford1998.
• . Behn W.S. (ed.), Der beständige Aufbruch. Festschrift für Erich Przywara, Nürnberg 1959.
• Behrends O., Sellert W. (eds.), Nomos und Gesetz. Ursprünge und Wirkungen des griechischenGesetzesdenken, Göttingen 1995.
• Berge L., van der, Law, King of All. Schmitt, Agamben, Pindar, "Law and Humanities" 2019,19(2): 198-222.
• Bryk A., Konstytucjonalizm. Od starożytnego Izraela do liberalnego konstytucjonalizmu amerykańskiego,Kraków 2013.
• Canevaro M., Making and Changing Law in Ancient Athens, [in:] E. Harris, M. Canevaro(eds.), The Oxford Handbook of Ancient Greek Law, Oxford 2015 (online version: https://oxfordindex.oup.com/view/10.1093/oxfordhb/9780199599257.013.4, access: 1.10.2020).
• Canevaro M., Nomothesia in Classical Athens. What Sources Should We Believe?, "The ClassicalQuarterly" 2013, 63(1): 139-160.
• Cartledge P., Millett P., Todd S. (eds.), Nomos. Essays in Athenian Law, Politics and Society,Cambridge 1990.
• Cover R.M., The Supreme Court 1982. Foreword: Nomos and Narrative, "Harvard Law Review"1983, 97(4): 3-68.
• Cyceron, Pisma filozoficzne II. O państwie. O prawach. O powinnościach. O cnotach, transl.
• W. Kornatowski, Warszawa 1960.
• . Foucault M., Lectures on the Will to Know. Lecture at the Collège de France 1970-1971 withOedipal Knowledge, transl. G. Burchell, New York 2011.
• Gondoni M., Corkindale C. (eds.), Hannah Arendt and the Law, Oxford-Portland, OR 2012.
• Guthrie W.K.C., The Sophists, Cambridge-London-New York-Melbourne 1971.
• Hansen M.H., Demokracja Ateńska w czasach Demostenesa. Struktura, zasady i ideologia,transl. R. Kulesza, Warszawa 1999.
• Hansen M.H., The Athenian Democracy in the Age of Demosthenes. Structure, Principles andthe Ideology, trans. J.A. Crook, Norman 1999.
• Hansen M.H., Athenian Nomothesia, "Greek, Roman and Byzantine Studies" 1985, 26:345-371.
• Harris E.M., Democracy and the Rule of Law in Classical Athens. Essays on Law, Society, andPolitics, New York 2006.
• Homer, Odysseja, transl. W. Dawidowicz, Warszawa 2010.
• Homer, The Odyssey, transl. R. Merrill, Anna Arbor, MI 2002.
• Kelley D.R., The Human Measure. Social Thought in the Western Legal Tradition, Cambridge,MA-London 1990.
• Kingsley K.S., Justifying Violence in Herodotus's Histories 3.38. Nomos, King of All, andPindaric Poetics, [in:] E. Bowie (ed.), Herodotus. Narrator, Scientist, Historian, Berlin-Boston2018: 37-58.
• Krivenko E.Y., Rethinking Human Rights and Global Constitutionalism. From Inclusion to Belonging,Cambridge 2017.
• Lane M., The Birth of Politics. Eight Greek and Roman Ideas and Why They Matter, Princeton2014.
• Lengauer W., Religijność starożytnych Greków, Warszawa 1994.
• Lewis J.D., Constitution and Fundamental Law. The Lesson of Classical Athens, [in:] E. FrankelPaul, F.D. Miller, Jr., J. Paul, What Should Constitutions Do?, New York 2011: 25-49.
• Loughlin M., Political Jurisprudence, Oxford 2017.
• Loughlin M., Nomos, [in:] D. Dyzenhaus, T. Poole (eds.), Law, Liberty and State. Oakeshott,Hayek and Schmitt on the Rule of Law, Cambridge 2015: 65-95.
• Mehring R., Carl Schmitt. Aufstieg und Fall. Eine Biographie, München 2009.
• Odysseos L., Petito F. (eds.), International Political Thought of Carl Schmitt. Terror, LiberalWar and the Crisis of Global Order, Routledge 2007.
• Ostwald M., From Popular Sovereignty to the Sovereignty of Law. Society, and Politics inFifth-Century Athens, Berkeley-Los Angeles-London 1986.
• Ostwald M., Nomos and the Beginnings of the Athenian Democracy, Oxford 1969.
• Pindar, Nemean Odes, Isthmian Odes, Fragments, transl. William H. Race, Cambridge MA--London 1997.
• Quass F., Nomos und Psephisma. Untersuchungen zum griechischen Staatsrecht, Munich 1971.
• Schestag T., Namen nehmen. Zur Theorie des Namens bei Carl Schmitt, "Modern LanguageNotes" 2007, 122(3, German issue): 544-562.
• Schmidt H., Nomosbegriff bei Carl Schmidt, "Der Staat" 1963, 1: 81-108.
• Schmitt C., Nomos ziemi w prawie międzynarodowym ius publicum Europaeum, transl. K. Wudarska,Warszawa 2019.
• Schmitt C., Legalność i prawomocność, transl. B. Baran, Warszawa 2015.
• Schmitt C., The Concept of the Political, transl. G. Schwab, Chicago 2007.
• Schmitt C., Political Theology, transl. G. Schwab, Chicago 2005.
• Schmitt C., Nomos of the Earth, transl. G.L. Ulmen, New York 2003.
• Schmitt C., Roman Catholicism and Political Form, transl. G.L. Ulmen, Westport 1996.
• Sealey R., The Athenian Republic. Democracy or the Rule of Law?, University Park-London 1987.
• Stefou K.C., Νόμος ὁ πάντων βασιλεύς: Pindar, Callicles and Plato's treatment of νομοσ in theGorgias, "Akroterion" 2015, 60: 1-11.
• Turasiewicz R., Złożenia z nomos w funkcji terminów politycznych, "Meander" 1978, 33: 45-61.
• Turasiewicz R., W kręgu znaczeniowym pojęcia Nomos, "Meander" 1974, 29: 7-22.
• Walt J., van der, The Concept of Liberal Democratic Law, Routledge 2020.
• Zajadło J., Cyceron dla prawników, Gdańsk 2019.
• Zajadło J., Kaufmann, Sopot 2018.
• Zajadło J., Schmitt, Sopot 2016.
• Zartaloudis T., The Birth of Nomos, Edinburgh 2019.

Identyfikatory

DOI

10.7206/kp.2080-1084.400