Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wynikające z zakazów prowadzenia działalności gospodarczej w okresie pandemii COVID-19

• Autorzy: Radosław Strugała

Warianty tytułu

Liability of the State Treasury for Losses Resulting from Prohibition of Business Activity During the COVID-19 Pandemic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie o możliwość skutecznego dochodzenia roszczeń odszkodowawczych za szkody wyrządzone przedsiębiorcom na skutek wprowadzenia w życie zakazów prowadzenia niektórych rodzajów działalności gospodarczej w związku z pandemią COVID-19. Pozwy służące kompensacji takich szkód są powszechnie zapowiadane w przestrzeni medialnej. Zgodnie z tymi zapowiedziami adresatem roszczeń odszkodowawczych będzie Skarb Państwa, a ich prawną podstawą - przepisy art. 417 i n. Kodeksu cywilnego. W opracowaniu dokonano analizy dwóch potencjalnych podstaw odpowiedzialności Skarbu Państwa za wskazane wyżej szkody. Pierwsza z nich to art. 4171 § 1 k.c., aktualny w przypadku pozwów opartych na zarzucie niezgodności z prawem przepisów wprowadzających zakazy czy ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej w okresie pandemii. Druga to regulujący odpowiedzialność z tytułu tzw. zaniechania legislacyjnego art. 4171 § 4 k.c. Może on stanowić podstawę żądania pozwów wnoszonych przez tych przedsiębiorców, którzy nie kwestionując zgodności wspomnianych ograniczeń lub zakazów, podnoszą, że ich wprowadzenie powinno być połączone z ogłoszeniem stanu nadzwyczajnego.(abstrakt oryginalny)

EN

The paper tries to answer the question about the possibility of efficient pursuit of claims in damages for losses incurred by entrepreneurs due to the entry into force of prohibitions of carrying out certain kinds of business activity during the COVID-19 pandemic. Many entrepreneurs have announced their intention to file claims aimed at compensating for such losses in the media. As announced, damages will be claimed from the State Treasury, while the legal basis will be Article 417 et seq. of the Polish Civil Code [CC]. The paper analyses two potential bases for the liability of the State Treasury for the aforementioned losses. The first one is Article 4171(1) CC, which will apply to claims alleging unlawfulness of the provisions introducing prohibitions of or restrictions upon the conduct of business activity during the pandemic. The second one is Article 4171 (4) CC, which regulates the issue of liability for a so-called legislative omission. It may be the basis for claims made by those entrepreneurs who, while not challenging the expediency of the aforementioned restrictions or prohibitions, submit that they should have been accompanied by the introduction of a state of emergency.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obligacje skarbowe; Majątek Skarbu Państwa; Skarb Państwa; Odpowiedzialność cywilna za szkody; Szkody; COVID-19; Pandemia

EN

Treasury bond; State Treasury asset; State Treasury; Civil liability for damage; Damages; COVID-19; Pandemic

• Czasopismo: Przegląd Prawa Handlowego
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 5
• Strony: 26--32

Twórcy

autor

Radosław Strugała

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Adamczyk M., Niezgodność z prawem działania lub zaniechania organu władzy publicznej jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa, Warszawa 2019.
• Bagińska E., Odpowiedzialność odszkodowawcza za wykonywanie władzy publicznej, Warszawa 2006.
• Banaszczyk Z. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 6, Prawo zobowiązań - część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2018.
• Gołębiowski K., Strugała R., Problem możliwości kompensacji "bezużytecznych wydatków" wierzyciela w razie naruszenia zobowiązania umownego [w:] Sto lat polskiego prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Andrzejowi Kidybie, t. 2, red. M. Dumkiewicz, K. Kopaczyńska-Pieczniak, J. Szczotka, Warszawa 2020.
• Kaliński M., Szkoda na mieniu i jej naprawienie, Warszawa 2011.
• Kaliński M. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 6, Prawo zobowiązań - część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2018.
• Kuźmicka-Sulikowska J. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2019.
• Safjan M., Matuszyk K.J., Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej, Warszawa 2009.
• Strugała R., Dobra i interesy chronione w strukturze czynu niedozwolonego, Warszawa 2019.