Odszkodowanie za ubytek wartości handlowej pojazdu po naprawie

• Autorzy: Eugeniusz Kowalewski

Warianty tytułu

Compensation for a decline in commercial value of a vehicle after repair

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pojazdy mechaniczne uszkodzone w wypadkach drogowych są z reguły poddawane naprawie, której celem jest przywrócenie ich do stanu, w jakim znajdowały się przed wypadkiem. Niestety, nie zawsze - i to pomimo zastosowania przez zakłady naprawcze ścisłego reżimu technologiczne-go i zachowania należytej staranności przy dokonywaniu naprawy - udaje się przywrócić w pełni wartość pojazdu w stosunku do tej, jaką przedstawiał przed wypadkiem. Jeśli właściciel sprzedaje następnie taki pojazd, obniżona wartość "sprzedażna" jest z jego punktu widzenia szkodą w rozumieniu art. 361 §2 k.c.Czy tego rodzaju ubytek wartości jest zawsze objęty zakresem odpowiedzialności odpowiedzialnego cywilnie sprawcy (a tym samym także jego ubezpieczyciela), czy też uszczerbek ten nie powinien podlegać kompensacji? Artykuł analizuje ten problem w różnych kontekstach: w świetle linii orzecznictwa sądowego, standardów odszkodowawczych ukształtowanych w praktyce ubezpieczeniowej (polskiej i zagranicznej) oraz w ujęciach doktrynalnych.W konkluzji podkreśla się, że nie można ustalić obowiązywania w tej mierze jednolitego standardu. Innymi słowy, ubytek wartości handlowej pojazdu powypadkowego poddanego naprawie jest kompensowany w niektórych tylko sytuacjach i dodatkowo uzależnione jest to od specyficznych okoliczności i czynników danego konkretnego stanu faktycznego. Na ogół standard taki odnosi się do samochodów nowych (lub względnie nowych), które straciły na swej wartości w stopniu znacznym; z reguły jednak o takim zwrocie ubytku wartości handlowej decyduje sąd rozpatrujący roszczenie poszkodowanego, które musi być gruntownie udokumentowane (np. przez rzeczoznawcę lub biegłego).(abstrakt oryginalny)

EN

Engine vehicles damaged in traffic accidents are usually repaired in order to be restored to the condition in which they were before the accident. Unfortunately, it is not always possible - despite the fact that service stations use the strict repair regime and exercise due care when repairing the car - to fully restore the car's value to the value it had before the accident. If the owner subsequently sells such a car, the lowered sales value is from his point of view a loss within the meaning of Article 361 §2 of the Civil Code. Is this type of a decline in vale always covered by the scope of liability of the person who caused the accident and is liable for it under provisions of the Civil Code (and, consequently, by the scope of his insurer's liability) or maybe it should be not subject to compensation. The article analyses this problem in various contexts: in view of judicial practice, compensation standards shaped in insurance (Polish and foreign) practice and from a doctrinal point of view. In the conclusions it is emphasised that determining a uniform standard which could apply in this respect is impossible. In other words, a decline in the commercial value of a vehicle which was damaged in an accident and repaired is compensated only in certain situations, and, in addition, the compensation depends on specific circumstances and factors of a given case. Usually, such a standard applies to new cars (or relatively new ones) whose decline in value was significant; as a rule, however, it is the court looking into the injured party's claim, which needs to be well-documented (e.g. by an adjuster or expert), that decides about such reimbursement of a decline in the commercial value.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubezpieczenia; Wartość rynkowa; Odpowiedzialność odszkodowawcza

EN

Insurances; Market value; Liability for damages

• Czasopismo: Wiadomości Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 3
• Strony: 25--38

Twórcy

autor

Eugeniusz Kowalewski

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Bieniek G., Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2006.
• Busnelli F.W., Comandé G., Damage Sunder Italian Law, [w:] Unification of Tort Law. Damages(red. U. Magnus), Haga-London-Boston 2001.
• Czachórski W., Zobowiązania - Zarys wykładu, oprac. A. Brzozowski, M. Safjan i E. Skowrońska--Bocian, Warszawa 2002.
• T. Dybowski, [w:] System prawa cywilnego, t. III, cz. I, Ossolineum 1981.
• Horton Rogers W.H., Damages under English Law, [w:] Unification of Tort Law. Damages (red. U. Magnus), Haga-London-Boston 2001.
• Kowalewski E., Zmierzch odpowiedzialności cywilnej za wypadki samochodowe - iluzja czy rzeczywistość, [w:] Kompensacja szkód komunikacyjnych. Nowoczesne rozwiązania ubezpieczeniowe, red. K. Ludwichowska, Warszawa 2011.
• Kowalewski E., Nesterowicz M., Krytyczna glosa do uchwały SN z 12.10.2001 r., III CZP 51/01, "Prawo Asekuracyjne" nr 3 z 2003 r.
• Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Zasada pełnego odszkodowania (mity i rzeczywistość), Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, Kraków 2005.
• Ludwichowska K., Odpowiedzialność cywilna i ubezpieczeniowa za wypadki samochodowe, To-ruń 2008.
• Łopuski J., Odpowiedzialność za szkody wyrządzone w związku z użyciem sił przyrody (art. 152 k.c.); jej znaczenie i ewolucja w perspektywie minionego 70-lecia, Kwartalnik Prawa Prywatnego, z. 3 z 2004.
• Majewski P., Wypadki i kolizje drogowe jako czynnik generujący popyt na usługi wynajmu pojazdu zastępczego, [w:] Odszkodowanie za niemożność korzystania z pojazdu uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym, praca zbior. pod red. E. Kowalewskiego, Toruń 2011.
• Neidhart H., Unfall im Ausland. Band 2: West-Europa, Neuried-München, 2007.
• Ohanowicz A., Górski J., Zarys prawa zobowiązań, Warszawa 1970.
• Rembieliński A., Kodeks cywilny z Komentarzem, tom I, Warszawa 1989.
• Szpunar A., Ustalenie odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, [w:] Obowiązkowe ubezpieczenia komunikacyjne w PRL, red. A. Wąsiewicz, Poznań 1979.
• Szpunar A., Zbieg roszczeń odszkodowawczych, RPEiS 1, 1974.
• Szpunar A., Glosa do uchwały SN z 12.10.2001 r. (III CZP 57/01), OSP, Nr 5, poz. 61.
• Szpunar A., Odszkodowanie za szkodę majątkową. Szkoda na mieniu i osobie, Bydgoszcz 1988.
• Warkałło W., Odpowiedzialność odszkodowawcza. Funkcje, rodzaje, granice, Warszawa 1972.
• Wąsiewicz A., Ubezpieczenia komunikacyjne, Bydgoszcz-Poznań 2001.
• Wiśniewski T., [w:] Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, tom I, Warszawa 1999