Ku modelowi polskiej paradyplomacji

• Autorzy: Igor Ksenicz

Warianty tytułu

Towards Framework of Polish Paradiplomacy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł stanowi próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie o polski model paradyplomacji. Pierwszym podejściem do instytucjonalizacji współpracy administracji rządowej i samorządowej w zakresie polityki zagranicznej był mechanizm wymiaru samorządowego i obywatelskiego polskiej polityki zagranicznej (WSiO) uruchomiony przez MSZ w 2012 roku, w okresie rządów koalicji Platforma Obywatelska - Polskie Stronnictwo Ludowe. (...) Hipoteza, która zostanie poddana wstępnej weryfikacji, zakłada, że rezygnacja z mechanizmu WSiO wpływa negatywnie na rozwój polskiej paradyplomacji i realizację polskiej polityki zagranicznej w ogóle. W zamyśle tekst ma stanowić przyczynek oraz teoretyczną podstawę do dalszych badań nad docelowym modelem polskiej paradyplomacji. Polskie piśmiennictwo poświęcone IRSSG jest bardzo bogate, zarówno w wymiarze teoretycznym, prawnym, jak i przedmiotowym, brakuje w nim jednak opracowań dotyczących modelu relacji między władzami centralnymi a j.s.t. w sprawach międzynarodowych. Intencją autora jest, po pierwsze, by niniejszy tekst zapoczątkował proces zapełniania tej luki, po drugie, by zainteresowani potraktowali ten artykuł jako zaproszenie do dyskusji nad pożądaną z punktu widzenia polskiej polityki zagranicznej wizją dyplomacji samorządowej. Przez zainteresowanych należy rozumieć nie tylko naukowców i ekspertów, ale również - a może przede wszystkim - praktyków - przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej. (fragment tekstu)

EN

The aim of the article is to trigger the debate and set the theoretical basis for further research on a framework of Polish paradiplomacy. It is also an invitation to a discussion on desirable vision of local diplomacy, from the perspective of Polish foreign policy. The analysis focuses on the institutional dimension of Polish paradiplomacy, which was shaped into a local and civic dimension of Polish foreign policy (LCD), in 2012. Sources consist mainly of official documents and communications. The author preliminarily verifies a hypothesis stating that the withdrawal of the LCD mechanism after 2015 influences negatively the development of Polish paradiplomacy and the implementation of Polish foreign policy in general. Two aspects of Polish local diplomacy are elaborated: position in priorities of foreign policy and practice. In conclusion, the author shows a possible scenario of development and places Polish paradiplomacy within theoretical frameworks. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Paradyplomacja; Polityka zagraniczna; Samorząd terytorialny; Polityka państwowa

EN

Paradiplomacy; Foreign policy; Local government; State policy

• Czasopismo: Sprawy Międzynarodowe
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 3
• Strony: 229--250

Twórcy

autor

Igor Ksenicz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Barber B. R., Gdyby burmistrzowie rządzili światem. Dysfunkcyjne kraje, rozkwitające miasta, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 2014.
• Buczkowski Ł., Żukowski L., Formy współpracy międzynarodowej lokalnych jednostek samorządu terytorialnego, [w:] 10 lat doświadczeń polskiego samorządu terytorialnego w Unii Europejskiej, red. E. Feret, P. Niemczuk, Wyższa Szkoła Prawa i Administracji, Rzeszów-Przemyśl 2014.
• Dumała H., Motywy paradyplomacji, [w:] Niepaństwowi uczestnicy stosunków międzynarodowych, red. A. Pawłowska, Wydawnictwo WSPA, Lublin 2010.
• Dyplomacja publiczna, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, dostępny w internecie [dostęp: 19 VII 2020]: <https://www.gov.pl/web/dyplomacja/dyplomacja-publiczna>.
• Exposé ministra Waszczykowskiego, "Euractiv.pl" [online], 9 II 2017 [dostęp: 19 VII 2020], dostępny w internecie: <https://www.euractiv.pl/section/polityka-zagraniczna-ue/press_release/minister-witold-waszczykowski-o-priorytetachpolskiej-dyplomacji-w-2017-roku/>.
• Informacja Ministra Spraw Zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2018 roku, Ministerstwo Spraw Zagranicznych [online], 21 III 2018 [dostęp: 19 VII 2020], dostępny w internecie: <https://www.gov.pl/web/dyplomacja/expose-2018>.
• Informacja Ministra Spraw Zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2019 roku, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 14 III 2019 [dostęp: 19 VII 2020], dostępny w internecie: <https://www.gov.pl/web/dyplomacja/informacja-ministra-spraw-zagranicznych-o-zadaniach-polskiej-polityki-zagranicznej-w-2019-roku>.
• Kincaid J., Roles of Constituent Governments, Forum of Federations, Winnipeg 2001, dostępny w internecie [dostęp: 10 III 2021]: <http://www.forumfed.org/libdocs/ForRelcu01/924-frcu0105-int-kincaid.pdf>.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.
• Ksenicz I., Od reformy do reformy? Współpraca władz lokalnych i regionalnych Polski i Ukrainy w latach 1999-2014, Pracownia Wydawnicza Andrzej Zabrowarny, Zalesie Górne 2018.
• Ksenicz I., Polski samorząd terytorialny a współpraca rozwojowa, [w:] Współpraca rozwojowa Unii Europejskiej - teoria i praktyka, red. F. Kaczmarek, A. Jaskulski, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Poznań 2014.
• Ksenicz I., Współpraca międzynarodowa miast polskich - wokół raportu Narodowego Instytutu Samorządu Terytorialnego, "Samorząd Terytorialny" 2018, nr 1-2.
• Kuznetsov A. S., Theory and practice of paradiplomacy. Subnational governments in international affairs, Routledge, London-New York 2015.
• Modzelewski W. T., Paradyplomacja regionów. Studium województw Polski Wschodniej, Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Wamińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2016.
• Ociepka B., Poland's new ways of public diplomacy, Peter Lang Edition, Frankfurt am Main 2017.
• Pełna treść exposé Witolda Waszczykowskiego, "Rzeczpospolita" [online], 29 I 2016 [dostęp: 19 VII 2020], dostępny w internecie: <https://www.rp.pl/Rzadpis/160129236-Pelna-tresc-expose-Witolda-Waszczykowskiego.html>.
• Perkowski M., Międzynarodowa współpraca województw w prawie i praktyce, Temida 2, Białystok 2013.
• Perkowski M., Ustępująca ambiwalencja władzy wykonawczej, czyli współpraca zagraniczna polskich regionów a polityka zagraniczna państwa, "Białostockie Studia Prawnicze" 2016, z. 20/B.
• Plujim R. van der, Melissen J., City Diplomacy: The Expanding Role of Cities in International Politics, Netherlands Institute of International Relations Clingendael, The Hague 2007.
• Priorytety polskiej polityki zagranicznej 2012-2016, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2012.
• Regionalne Ośrodki Debaty Międzynarodowej, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, dostępny w internecie [dostęp: 19 VII 2020]: <https://www.gov.pl/web/dyplo macja/rodm>.
• Regulamin organizacyjny Ministerstwa Spraw Zagranicznych, załącznik do zarządzenia nr 31 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 30 września 2015 r., Dz.Urz. MSZ z 26 v 2017, poz. 31 ze zm.
• Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 17 lutego 2014 r., pn.4131.47.2014, LEX.
• Samorządowy i obywatelski wymiar polskiej polityki zagranicznej w działaniach Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2016.
• Skorupska A., Dyplomacja samorządowa. Efektywność i perspektywy rozwoju, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2015.
• Skorupska A., Dyplomacja samorządowa - przykład Wielkopolski, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2015, dostępny w internecie [dostęp: 19 VII 2020]: <https://www.umww.pl/attachments/article/45532/Dyplomacja samorzadowa przyklad Wielkopolski.pdf>.
• Sprawozdanie stenografi czne z 91. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 23 kwietnia 2015 r. (drugi dzień obrad), Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja VII, Warszawa 2015, dostępny w internecie [dostęp: 19 VII 2020]: <http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter7.nsf/0/07D5239ca45617bcc1257E31000fa59E/ File/91_b_ksiazka_bis.pdf>.
• Strategia Polskiej Polityki Zagranicznej 2017-2021, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2017, dostępny w internecie [dostęp: 19 VII 2020]: <https://www.gov.pl/attachment/8196524f-687b-40e6-aca8-82c53ff 8e6db>.
• Surmacz B., Ewolucja współczesnej dyplomacji. Aktorzy. Struktury. Funkcje, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2015.
• Sześciłło D., Recydywa centralizmu? Zmiany w polityce państwa wobec samorządu po 2015 roku, Fundacja Batorego, Warszawa 2018, dostępny w internecie [dostęp: 22 VII 2020]: <https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2019/05/D_Szescilo-Recydywa-centralizmu.pdf>.
• Sześciłło D., Samorząd-centrum. Bilans po trzydziestu latach od odrodzenia i pięciu latach nowego centralizmu, Fundacja Batorego, Warszawa 2020, dostępny w internecie [dostęp: 22 VII 2020]: <https://www.batory.org.pl/wp-content/up-loads/2020/06/Rzad_Samorzad_analiza.pdf>.
• Szewczak M., Ganczar M., Jaszczuk P., Raport badawczy na temat "Współpraca międzynarodowa miast polskich", Narodowy Instytutu Samorządu Terytorialnego, Łódź 2016, dostępny w internecie [dostęp: 19 VII 2020]: <https://www.nist.gov.pl/index/pobierzplik/id/1530>.
• Szmyt A., Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu terytorialnego, "Gdańskie Studia Prawnicze" 2017, t. XXXVII.
• Uchwała Senatu, Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP, 6 II 2017 [dostęp: 18 III 2021], dostępny w internecie: <http://luter2017.pl/uchwala-senatu/>.
• Wielkopolska Sieć Współpracy Zagranicznej (WSWZ), Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu, dostępny w internecie [dostęp: 19 VII 2020]: <https://www.umww.pl/wspolpraca_wielkopolska-siec-wspolpracy-zagranicznej-wswz>.
• Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (do 2003.12.31) we Wrocławiu z dnia 2 czerwca 2000 r., II SA/Wr 1060/00, LEX.

Identyfikatory

DOI

10.35757/sm.2020.73.3.07