Oswajanie z tekstami kultury w przygotowaniu nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej - na przykładzie form teatralnych

• Autorzy: Katarzyna Krasoń

Warianty tytułu

Familiarizing Early Primary School Teachers with Cultural Texts Based on Selected Theatre Forms

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dwa otwierające artykuł cytaty ukazują swoistą oś niniejszych rozważań. Pierwszy sygnalizuje egzystencjalną wagę obecności drugiego człowieka, co w myśli pedagogicznej podkreślają zwłaszcza teistyczni egzystencjaliści, ale i ideolodzy wychowania rozumianego jako spotkanie (zob. Ostrowska, 2000, s. 24-29). Erving Goffman powie, iż "każde spotkanie [...] stwarza okazję do spontanicznego włączenia się w jego przebieg i czerpania z niego silnego poczucia rzeczywistości. [...] Kiedy zdarzy się coś, co zagraża spontanicznemu zaangażowaniu w interakcję - zagrożona jest rzeczywistość i jeżeli nie zostanie ono opanowane i uczestnicy nie powrócą do rozmowy, to znika iluzja rzeczywistości" (Goffman, 2006, s. 136). Wraz z każdym spotkaniem powstaje zatem maleńki system społeczny. Drugi cytat - ze św. Augustyna - ukazuje natomiast jedyną dostępną drogę, jaką dokonuje się aktualizacja potencjału wychowanka. Pozornie obie myśli mogłyby się wykluczać, w rzeczywistości jednak dopełniają się - z perspektywy pedagogicznej moglibyśmy powiedzieć, że wychowawca potrzebny jest, by wychowanek odkrył to, co nosi w sobie, by także czuł się bezpiecznie w trakcie odkrywania samego siebie. Aktywność owego odkrycia uruchamiana jest głównie za sprawą dialogu, który - jak chce Michaił Bachtin (1981) - wpływa na naszą linię życia. Dialog "dzieje się" poprzez stawianie pytań i słuchanie siebie wzajemne, swoiście przez bycie dosięgalnym dla innych. Bezpośrednio łączy się to z empatyczną zdolnością do dosłuchiwania się uczuć (Rogers, 1978, s. 289-302).(fragment tekstu)

EN

The paper presents the concept of cultural education which ought to be the element of elementary level of teachers' training. However, it concentrates on the use of theatre as a medium of self knowing and learning about the world as well as the improvement of the self creation skills. The results of pilot research done among the students of integrated early childhood education, who participated in the classes on modern culture, will be presented.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Kultura; Szkolenie pracowników; Nauczyciele; Edukacja wczesnoszkolna

EN

Education; Culture; Manpower training; Teachers; Early childhood education

• Czasopismo: Chowanna
• Rocznik: 2013
• Tom: 2(41) Nauczyciel we współczesnej kulturze
• Strony: 203--216

Twórcy

autor

Katarzyna Krasoń

Bibliografia

• Bachtin M.M., 1981: The dialogic imagination. Texas
• Balme Ch., 2002: Wprowadzenie do nauki o teatrze. Przeł. W. Dudzik, M. Leyko. Warszawa
• Baro T., 2000: Teatr - terapeutyczny ekran. "Scena", nr 12 (4), s. 13-17
• Bauman Z., 2011: Kultura w płynnej nowoczesności. Warszawa
• Bielańska A., 2002: Teatr, który leczy. Kraków
• Buchowsk i M., 2004: Zrozumieć innego. Antropologia racjonalności. Kraków
• Gadacz T., 2012: Zapomniane wartości. Referat wygłoszony 17 maja podczas konferencji naukowej Wartości w teorii i praktyce pedagogicznej, zorganizowanej przez Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Materiały własne
• Goffman E., 2000: Człowiek w teatrze życia codziennego. Przeł. H. Datner-Śpiewak, P. Śpiewak. Warszawa
• Goffman E., 2006: Rytuał interakcyjny. Przeł. A. Szulżycka. Warszawa
• Golka M., 2011: Od reprodukcji kultury do kreacji. W: Edukacja poprzez kulturę. Kreatywność i innowacyjność. Red. D. Milczuk, S. Ratajski. Warszawa, s. 35-57
• Gombrowicz W., 1997: Ferdydurke. Kraków
• Hopfinger M., 2003: Doświadczenie audiowizualne. O mediach w kulturze współczesnej. Warszawa
• Jajte-Lewkowicz I., red., 1999: Terapia i teatr. Wokół problematyki teatru ludzi niepełnosprawnych. Łódź
• Janikowski R., 2003: Kultura osią zrównoważonego rozwoju. W: Kultura a zrównoważony rozwój. Środowisko, ład przestrzenny, dziedzictwo. Red. R. Janikowski, K. Krzysztofek. Warszawa, s. 17-39
• Johansen J.B., 2006: Zawód nauczyciela w poszerzonym znaczeniu. W: Nauczyciel jutra. Red. E. Perzycka. Toruń, s. 30-40
• Karasińska M., Leszczyński G., red., 2007: Dziecko i teatr w przestrzeni kultury. T. 1: Teatr w świecie. T. 2: Świat w teatrze. Poznań
• Kowzan T., 1998: Teatr i znak. Warszawa
• Krasoń K., Roter A., 2008: Fantazja i zaduma - odkrywanie siebie i autokreacja w systemie studiów pedagogicznych. W: Pytanie o szkołę wyższą. W trosce o człowieczeństwo. Red. B.D. Gołębniak. Wrocław, s. 197-206
• Ostrowska U., 2000: Dialog w pedagogicznym badaniu jakościowym. Kraków
• Pavis P., 1998: Słownik terminów teatralnych. Przeł. S. Świątek. Wrocław
• Raport Rady Europy, 1997: European Task Force for Culture and Development. In from the Margins. Strasbourg
• Rogers C., 1978: Uczyć się jak być wolnym. W: Przełom w psychologii. Red. K. Jankowski. Warszawa, s. 289-302
• Śliwonik L., 2010: Długi bieg, wysokie przeszkody (refleksje o edukacji kulturalnej). W: Spektakl jako wydarzenie i doświadczenie. Prolog. Red. I. Jajte-Lewkowicz, J. Michałowska. Łódź, s. 11-17
• Śnieżyński M., 2012: Piękno - utracona (zagubiona) perła edukacji. Referat wygłoszony 17 maja podczas konferencji naukowej Wartości w teorii i praktyce pedagogicznej, zorganizowanej przez Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Materiały własne
• Ubersfeld A., 2002: Czytanie teatru I. Przeł. J. Żurowska. Warszawa