Generator struktur syntaktycznych kontrolowanego języka duńskiego jako podstawa budowy systemu typu Machine-Aided Human Translation

• Autorzy: Zbigniew Handzel , Mirosław Gajer

Warianty tytułu

Zyntactic Structures Generator of Controlled Danish Language as a Basis of Construction of Machine-aide Human Translation System

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Tematyka artykułu dotyczy zagadnień wytwarzania narzędzi informatycznych przeznaczonych dla lingwistów, filologów, tłumaczy oraz osób uczących się języków obcych. Autorzy, opierając się na koncepcji języka kontrolowanego, stanowiącego pewien podzbiór danego języka naturalnego, opracowali generator struktur syntaktycznych dla kontrolowanego języka duńskiego. Opracowany przez autorów kontrolowany język duński jest pomyślany jako system otwarty zarówno semantycznie, jak i składniowo. Rozważany generator struktur syntaktycznych stanowi podstawę budowy kolejnego systemu wspomagającego przekład na język duński. System typu Machine-Aided Human Translation (MAHT) ma za zadanie umożliwić tworzenie poprawnych gramatycznie i semantycznie wypowiedzi również osobom, które danego języka w ogóle nie znają bądź opanowały go jedynie w stopniu bardzo ograniczonym. Tego typu generatory struktur syntaktycznych oraz systemy typu MAHT mogą być również wykorzystywane na potrzeby wspomagania procesu nauki języków obcych, a także w zagadnieniach związanych z rekonstrukcją i rewitalizacją języków zagrożonych wymarciem.(abstrakt oryginalny)

EN

The scope of the paper is about the development of computer tools dedicated for linguists, philologists, translators, and persons who are learning foreign languages. The authors, basing on the concepts of controlled language, which is a subset of a given natural language, developed the generator of syntactic structures for the Danish language. The controlled Danish language is invented as a system, which is opened both semantically and syntactically. The generator of syntactic structures is a basis construction of Machine-Aided Human Translation (MAHT) system. Such MAHT system makes it possible to create correct syntactically and semantically utterances,even in the case of persons who do not know a given language at all or know it only to some narrow extent. Such generators of syntactic structures and MAHT systems can be very useful for the persons who are learning foreign languages. Moreover they can be used in the area related to reconstruction and revitalization of endangered languages.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Języki naturalne; Językoznawstwo; Nauczanie języków obcych

EN

Natural languages; Linguistics; Foreign language teaching

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Informatyki w Krakowie
• Rocznik: 2020
• Numer: z. 16
• Strony: 27--45

Twórcy

autor

Zbigniew Handzel

• Wyższa Szkoła Ekonomii i Informatyki w Krakowie

autor

Mirosław Gajer

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Bibliografia

• 1. Allen J, F., Natural language understanding, The Benjamin/Cummings Publishing Company, New York, 1995
• 2. Bühler K., Teoria języka, Wydawnictwo Universitas, Kraków, 2004
• 3. Dawson M., Python dla każdego - podstawy programowania, Wydawnictwo HELION, Gliwice, 2014
• 4. Gajer M., Wielojęzyczne systemy automatycznego przekładu oparte na metodzie wzorców translacyjnych, Wydawnictwa AGH, Kraków, 2008
• 5. Gajer M., Wyspecjalizowany system automatycznego przekładu zrealizowany metodą wzorców translacyjnych, Wydawnictwa AGH, Kraków, 2011
• 6. Handzel Z., Gajer M., Zastosowanie generatorów struktur syntaktycznych na potrzeby rekonstrukcji i rewitalizacji wymierających języków, Zeszyty naukowe WSEI, numer 15, 2019, ss. 23-40
• 7. Hutchins W. J., Machine translation - past, resent, future, Ellis Horwood Series in Computers and Their Applications, London, 1986
• 8. Król M., Język duński - repetyturium, Wydawnictwo KRAM, Warszawa, 2010
• 9. Ludskanow A., Tłumaczy człowiek i maszyna cyfrowa, WNT, Warszawa, 1973
• 10. Majewicz A. F., Języki świata i ich klasyfikowanie, PWN, Warszawa, 1989
• 11. Matisoff J. A., Zagrożona różnorodność: języki i formy życia, Świat Nauki, październik, 2002, ss. 66-73
• 12. Miles R., Python - zacznij programować, Wydawnictwo HELION, Gliwice, 2019
• 13. Ronen S., Sobelman M., Samouczek języka hebrajskiego, Wiedza Powszechna, Warszawa, 2000
• 14. Sand S., Kiedy i jak wynaleziono naród żydowski, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa, 2011
• 15. Szczepaniak L., Królikowski Z., Kontrolowane języki naturalne - przegląd rozwiązań i zastosowań, Pro Dialog, nr 11, 2000, ss. 47-67
• 16. Szulc A., Języki germańskie, [w:] Języki indoeuropejskie, pod redakcją Leszka Bednarczuka, PWN, Warszawa, 1988
• 17. Tomal M., Język hebrajski biblijny, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa, 2000