Strategie radzenia sobie gimnazjalistów w sytuacji konfliktu społecznego w kontekście modelującego wpływu rodziców

• Autorzy: Danuta Borecka-Biernat

Warianty tytułu

Die Strategien des Zurechtkommens der Gymnasiasten mit einem sozialen Konflikt im Zusammenhang mit dem modellierenden Elterneinfluss

Coping Strategies of Gymnasium Students in a Social Conflict Situation in the Context of Parents' Modulating Influence

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dorośli zazwyczaj nie doceniają, z jak wieloma sytuacjami trudnymi muszą się mierzyć młodzi ludzie. W życiu nastolatków szczególnie częste są trudne sytuacje społeczne zawierające element zagrożenia realizacji dążeń czy osiągnięcia celu (zaspokojenia potrzeb). Dotychczasowe rezultaty badań wskazują, że młodzież w okresie adolescencji za źródło silnego poczucia stresu uznaje konflikty interpersonalne: konflikt z nauczycielem, sprzeczki z kolegami ze szkoły i z sympatią oraz kłótnie z jednym lub obojgiem rodziców i innymi członkami rodziny (problem ten sygnalizują następujący autorzy: Romuald Jaworski, Monika Guszkowska i inni, Joanna Różańska-Kowal; Agata Woźniak-Krakowian, Gertruda Wieczorek, Krzysztof Polak, Grażyna Miłkowska1).(fragment tekstu)

EN

The aim of own studies was to search for family etiology of destructive and constructive coping strategies of youth in a social conflict situation inherent in a coping strategy model presented by their parents in a conflict situation. The study made use of a proprietary questionnaire to test the parents coping strategies in social conflict situations in a child's perception (SRwSK) and a proprietary questionnaire to test the coping strategies of youth in a social conflict situation (KSMK). Empirical studies involved 911 gymnasium class students (486 girls, 425 boys) aged 13-15. In light of the carried out studies it was stated that the modulating process plays a significant role in the genesis of destructive and constructive way of coping in a social conflict situation that is learned by an adolescent through observing and frequent contact with parents who manifest such a way of coping in a social conflict.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Młodzież; Konflikty społeczne; Rodzicielstwo

EN

Youth; Social conflicts; Parenthood

• Czasopismo: Chowanna
• Rocznik: 2014
• Tom: 1(42)
• Strony: 45--70

Twórcy

autor

Danuta Borecka-Biernat

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Aronson E., Wilson T., Akert R.: Psychologia społeczna. Serce i umysł. Przeł. A. Bezwińska et al. Poznań: Zysk i S-ka, 2012
• Balawajder K.: Zachowania uczestników konfliktu interpersonalnego. W: Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież? Red. D. Borecka-Biernat. Warszawa: Wydawnictwo Difin, 2010, s. 137-179
• Bandelow B.: Nieśmiałość. Czym jest i jak ją pokonać. Przeł. M.L. Kalinowski. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2011
• Borecka-Biernat D.: Children Copying or Learning Parental/Adult Aggression as a Way to Manage their Own Social Conflicts. "Polish Journal of Applied Psychology" 2012, no. 1, s. 75-88
• Borecka-Biernat D.: Kwestionariusz strategii radzenia sobie młodzieży w sytuacji konfliktu społecznego. "Psychologia Wychowawcza" 2012, nr 1-2, s. 86-118
• Borecka-Biernat D.: Postawy wychowawcze rodziców i strategie radzenia sobie ze społeczną sytuacją trudną w percepcji dorastających dzieci stosujących strategię skoncentrowaną na problemie i na unikaniu. W: Rozwojowe i wychowawcze aspekty życia rodzinnego. Red. T. Rostowska, A. Jarmołowska. Warszawa: Wydawnictwo Difin, 2010, s. 237-256
• Borecka-Biernat D.: Strategie radzenia sobie młodzieży w trudnych sytuacjach społecznych. Psychospołeczne uwarunkowania. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2006
• Bryłka R.: Wpływ rodziny na powstawanie agresji u dzieci. "Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze" 2000, nr 9, s. 47-50
• Carducci B.: Nieśmiałość. Nowe odważne podejście. Przeł. M. Sekerdej. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008
• Cywińska M.: Przyjaźń i konflikty. "Życie Szkoły" 2005, nr 1, s. 4-9
• Donaldson Ph.: Patterns of Children's Coping with Life Stress. "American Journal of Orthopsychiatry" 2000, no. 70, s. 351-359
• Endler N., Parker J.: The Multidimensional Assessment of Coping: A Critical Evaluation. "Journal of Personality and Social Psychology" 1990, no. 58, s. 844-854
• Filip A.: Sposoby rozwiązywania konfliktów rodzinnych w percepcji młodzieży różniącej się korzystaniem z mediów. W: Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież? Red. D. Borecka-Biernat. Warszawa: Wydawnictwo Difin, 2010, s. 207-223
• Frączek A.: Wszystko o twojej agresji. "Charaktery" 2003, nr 7, s. 28-30
• Grochocińska R.: Psychospołeczne uwarunkowania i aspekty stosowania przemocy wobec dziecka w wieku wczesnoszkolnym. "Słupskie Prace Humanistyczne" 1999, nr 17b, s. 19-38
• Grochulska J.: Agresja u dzieci. Warszawa: WSiP, 1993
• Guszkowska M., Gorący A., Rychta-Siedlecka J.: Ważne zdarzenia życiowe i codzienne kłopoty jako źródło stresu w percepcji młodzieży. "Edukacja Otwarta" 2001, nr 4, s. 155-164
• Harwas-Napierała B.: Nieśmiałość dorosłych. Geneza - diagnostyka - terapia. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 1995
• Honess T. et al.: Conflict Between Parents and Adolescents: Variation by Family Constitution. "British Journal of Developmental Psychology" 1997, no. 15, s. 367-385
• Jaworski R.: Konflikt pokoleń w okresie adolescencji. Psychologiczne aspekty radzenia sobie ze stresem. W: Problemy człowieka w świecie psychologii. Red. R. Jaworski, A. Wielgus, J. Łukjaniuk. Płock: Wydawnictwo Naukowe NOVUM, 2000, s. 27-54
• Lachowska B.: Style rozwiązywania konfliktów i ich efekty w relacji między rodzicami i adolescentami - prezentacja narzędzi pomiaru. W: Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież? Red. D. Borecka-Biernat. Warszawa: Wydawnictwo Difin, 2010, s. 137-179
• Liberska H.: Rola identyfikacji z rodzicami dla rozwoju dziecka w okresie dojrzewania. "Małżeństwo i Rodzina" 2002, nr 1, s. 48-53
• Lindgren H.C., Fish L.W.: Psychology of Personal Development. New York: John Wiley, 1976
• Miłkowska G.: Agresja w okresie dorastania - charakterystyka, przejawy, przeciwdziałanie. W: Zagrożenia okresu dorastania. Red. Z. Izdebski. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2012, s. 91-110
• Obuchowska I.: Agresja dzieci w perspektywie rozwojowej. W: Agresja i przemoc a zdrowie psychiczne. Red. M. Binczycka-Anholcer. Warszawa-Poznań: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej, 2001, s. 49-59
• Patterson G.: Performance Models for Antisocial Boys. "American Psychologist" 1986, no. 41, s. 432-444
• Polak K.: Uczeń w sytuacji konfliktów szkolnych. W: Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież? Red. D. Borecka-Biernat. Warszawa: Wydawnictwo Difin, 2010, s. 91-110
• Ratzke K. et al.: Uber Aggression und Gewalt bei Kinder in untrschiedlichen Kontexten. "Praxis, Kinderpsychologie, Kinderpsychiatrie" 1997, Nr. 46, s. 153-168
• Rostowska T.: Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie. Analiza psychologiczna. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2001
• Rostowska T.: Rola modelowania w procesie socjalizacji dziecka w rodzinie. "Problemy Rodziny" 1993, nr 3, s. 33-37
• Rostowska T.: Transmisja międzypokoleniowa w rodzinie w zakresie zachowań agresywnych. "Przegląd Psychologiczny" 1996, nr 1-2 (39), s. 178-186
• Rostowska T.: Zgodność strategii radzenia sobie ze stresem u rodziców i ich dorosłych dzieci. W: Psychospołeczne aspekty rozwoju człowieka. Red. J. Rostowski, T. Rostowska, I. Janicka. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1997, s. 389-399
• Różańska-Kowal J.: Szkoła jako główne źródło stresu młodzieży w wieku dorastania. "Kwartalnik Pedagogiczny" 2004, nr 3, s. 203-214
• Sikora R., Pisula E.: Wiek i płeć a radzenie sobie ze stresem przez młodzież w wieku 12-17 lat. "Przegląd Psychologiczny" 2008, nr 51, s. 405-421
• Trylińska-Tekielska E.: Konflikty w systemie rodzinnym: dorastająca młodzież i osoby dla niej znaczące. Warszawa: Wydawnictwo ERDA, 2005
• Tyszkowa M.: Odporność psychiczna. W: Encyklopedia pedagogiczna. Red. W. Pomykało. Warszawa: Fundacja Innowacja, 1997, s. 475-478
• Tyszkowa M.: Zachowanie się dzieci w sytuacjach trudnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1986
• Urban B: Zachowania dewiacyjne młodzieży w interakcjach rówieśniczych. Kraków: Wydawnictwo UJ, 2005
• Witkin G.: Stres dziecięcy. Przeł. N. Radomski. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS, 2000
• Wojciszke B.: Relacje interpersonalne. W: Psychologia. Podręcznik akademicki. Red. J. Strelau. T. 3. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2000, s. 147-186
• Wolińska J.: Agresywność młodzieży. Problem indywidualny i społeczny. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2000
• Woźniak-Krakowian A., Wieczorek G.: Przemoc w szkole jako zjawisko społeczne. W: Problemy marginalizacji dzieci i młodzieży. Red. A. Woźniak-Krakowian, E. Napora, I. Gomółka-Walaszek. Częstochowa: Wydawnictwo AJD, 2009, s. 115-132
• Wrześniewski K.: Style a strategie radzenia sobie ze stresem. Problemy pomiaru. W: Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne. Red. I. Heszen-Niejodek, Z. Ratajczak. Katowice: Wydawnictwo UŚ, 1996, s. 44-64
• Zimbardo P.G.: Nieśmiałość. Co to jest? Jak sobie z nią radzić? Przeł. A. Mikorzyńska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011
• Zimbardo P.G., Gerrig R.J.: Psychologia i życie. Przeł. J. Radzicki et al. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012