Mieszkalnictwo społeczne w Polsce - wyzwania i ograniczenia

• Autorzy: Alina Muzioł-Węcławowicz

Warianty tytułu

Social Housing in Poland: Challenges and Barriers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W niniejszej pracy zwrócono uwagę na konieczność funkcjonowania społecznego sektora mieszkaniowego i jego odpowiednią do potrzeb skalę. W artykule zweryfikowano tezę o niedorozwoju sektora mieszkalnictwa społecznego w Polsce. W kontekście zmian polityki mieszkaniowej państwa podano dane o liczbie mieszkań w sektorze społecznym, przedstawiono ocenę zmian prawnych w zakresie finansowania mieszkalnictwa społecznego oraz rekomendacje dotyczące kierunków poprawy dostępności mieszkań. Zaproponowano długofalową strategię zdecentralizowanej polityki mieszkaniowej, silnie wspieranej finansowo i prawnie przez państwo. Podstawą strategii powinno być przyjęcie założenia, że mieszkalnictwo społeczne jest ważnym elementem gospodarki miast, warunkującym dostępność mieszkań. Miasta powinny opierać swoje działania w zakresie mieszkalnictwa społecznego na dwóch filarach (formach inwestycyjnych) - inwestycjach własnych i inwestycjach towarzystw budownictwa społecznego (TBS).(fragment tekstu)

EN

This article explores the need for more intensive development of social rental housing in Poland, especially communal rental housing and social rental housing provided by Social Housing Associations (TBSs). The first section briefly examines the terminology and addresses the main challenges in Polish housing in accordance with the goals of the housing policy programmes. The second section reports on the recent trends in social rental housing. The third section presents selected issues of the recent development of Polish social rental housing. Further, the author tries to evaluate the need for new housing construction by local authorities and by TBSs. Due to the lack of reliable information, the required amount of new housing can only be approximated indirectly. In the next section, she presents legislative initiatives regulating and supporting social rental housing, especially in terms of modifying financial instruments. The final section contains an assessment of progress in social rental housing and proposals for further reforms in Polish housing policy.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka mieszkaniowa; Mieszkalnictwo; Finansowanie mieszkalnictwa; Towarzystwa budownictwa społecznego (TBS)

EN

Housing policy; Housing; Housing financing; Social Housing Associations

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 2 (66) Polityka mieszkaniowa w Polsce
• Strony: 83--112

Twórcy

autor

Alina Muzioł-Węcławowicz

• Instytut Rozwoju Miast i Regionów

Bibliografia

• Bryx M., Finansowanie inwestycji mieszkaniowych, Poltext, Warszawa 2001.
• Cesarski M., Budżet a mieszkalnictwo i budownictwo społeczne w Polsce. Transformacja i perspektywy, "Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje" 2011, nr 15.
• Cesarski M., Polityka mieszkaniowa w Polsce w pracach naukowych 1918-2010. Dokonania i wpływ polskiej szkoły badań, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2013.
• Cyran R., Wpływ podmiotowych instrumentów polityki mieszkaniowej na koszty utrzymania mieszkania i model zaspokajania potrzeb [w:] Mieszkalnictwo w Polsce. Przyszłość najmu społecznego, red. A. Muzioł-Węcławowicz, Habitat for Humanity Poland, Warszawa 2019, https://habitat.pl/wp-content/uploads/2019/04/Mieszkalnictwo-w-Polsce-Przyszlosc-najmu-spolecznego.pdf.
• Lis P., Polityka państwa w zakresie finansowania inwestycji mieszkaniowych, C.H. Beck, Warszawa 2008.
• Jarecki P., Kucharska-Stasiak E., Miklaszewska A., Olbińska K., Wieteska-Rosiak B., Załężna M., Optymalne programy wsparcia budownictwa mieszkaniowego. Analiza efektywności, Warszawski Instytut Bankowości, Łódź 2020.
• Mieszkalnictwo społeczne. Raport o stanie polskich miast, red. A. Muzioł-Węcławowicz, K. Nowak, Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Warszawa 2018.
• Muzioł-Węcławowicz A., Funkcje mieszkaniowe w programach rewitalizacji miast [w:] Współczesne uwarunkowania gospodarowania przestrzenią - szanse i zagrożenia dla zrównoważonego rozwoju, red. A. Maciejewska, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2014.
• Muzioł-Węcławowicz A., Problemy mieszkaniowe Polaków a polska polityka mieszkaniowa [w:] Mieszkalnictwo w Polsce. Analiza wybranych obszarów polityki mieszkaniowej, red. M. Salamon, A. Muzioł-Węcławowicz, Habitat for Humanity Poland, Warszawa 2015, https://forumrozwojulokalnego.pl/uploads/frl/material/file/61/Mieszkalnictwo_w_Polsce_2015_HABITAT.pdf.
• Muzioł-Węcławowicz A., Społeczne budownictwo czynszowe i towarzystwa budownictwa społecznego [w:] Mieszkalnictwo społeczne. Raport o stanie polskich miast, red. A. Muzioł-Węcławowicz, K. Nowak, Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Warszawa 2018.
• Twardoch A., System do mieszkania. Perspektywy rozwoju dostępnego budownictwa mieszkaniowego, Bęc Zmiana!, Warszawa 2019.
• Główny Urząd Statystyczny, Budżety gospodarstw domowych w 2019 roku, Warszawa 2020, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/warunki-zycia/dochody-wydatki-i-warunki-zycia-ludnosci/budzety-gospodarstw-domowych- w-2019-roku,9,14.html.
• Główny Urząd Statystyczny, Gospodarka mieszkaniowa w 2018 r. Informacja sygnalna, Warszawa 2019, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/infrastruktura-komunalna-nieruchomosci/nieruchomosci-budynki-infrastruktura- komunalna/gospodarka-mieszkaniowa-w-2018-roku,14,2.html.
• Główny Urząd Statystyczny, Gospodarka mieszkaniowa w 2019 r. Informacja sygnalna, Warszawa 2020, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/infrastruktura-komunalna-nieruchomosci/nieruchomosci-budynki-infrastruktura- komunalna/gospodarka-mieszkaniowa-w-2019-roku,14,3.html.
• Główny Urząd Statystyczny, Pokolenie gniazdowników w Polsce. Prace eksperymentalne, Warszawa 2020, https://stat.gov.pl/statystyki-eksperymentalne/jakosc-zycia/pokolenie-gniazdownikow-w-polsce,6,1.html.
• Heritage Real Estate Think Tank, Indeks HRE. Indeks koniunktury na rynku nieruchomości w IV kwartale 2020 roku, Warszawa 2021, https://heritagere.pl/wp-content/uploads/2021/03/HRETT-INDEX-4Q-2020.pdf.
• Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 25 lutego 2020 r. w sprawie ceny 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego za IV kwartał 2019 r., https://stat.gov.pl/sygnalne/komunikaty-i-obwieszczenia/lista-komunikatow-i-obwieszczen/komunikat-w-sprawie-ceny-1-m2-powierzchni-uzytkowej-budynku- mieszkalnego-za-iv-kwartal-2019-r-,265,25.html.
• Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Przegląd wydatków publicznych: Polityka wspierająca mieszkalnictwo, Warszawa 2015.
• Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, Bezpośrednie wydatki budżetu państwa na sferę mieszkaniową (materiał powielany), Warszawa 2021.
• Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, Efekty rzeczowe pakietu Mieszkanie+ w latach 2016-2020 (stan na 31.03.2021 r.), https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/narodowy-program-mieszkaniowy.
• Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, Raport. Stan mieszkalnictwa w Polsce, Warszawa 2020, https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/raport-o-stanie-mieszkalnictwa.
• Najwyższa Izba Kontroli, Działania administracji publicznej na rzecz zaspokajania potrzeb mieszkaniowych gospodarstw domowych o niskich dochodach. Informacja o wynikach kontroli. 16/2020/P/19/033/KIN, Warszawa 2020, https://www.nik.gov.pl/plik/id,22542,vp,25227.pdf.
• Obwieszczenie Wojewody Małopolskiego z dnia 25 września 2020 r. w sprawie ogłoszenia wysokości wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych dla miasta Krakowa oraz województwa małopolskiego, z wyłączeniem miasta Krakowa, na okres 6 miesięcy, od dnia 1 października 2020 r. (Dz. Urz. Woj. Mał., poz. 5993), http://edziennik.malopolska.uw.gov.pl/legalact/2020/5993/.
• Rada Ministrów, Założenia polityki mieszkaniowej państwa, Warszawa 1993.
• Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa, Sejm IX kadencji, druk nr 534, http://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=534.
• Ustawa budżetowa na rok 2021 z dnia 20 stycznia 2021 r. (Dz.U. 2021, poz. 190).
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 2020, poz. 713, ze zm.).
• Ustawa z dnia 26 października 1996 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz.U. 2019, poz. 2195, ze zm.).
• Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. 2019, poz. 2133, ze zm.).
• Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. 2020, poz. 611, ze zm.).
• Ustawa z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń (Dz.U. 2020, poz. 508, ze zm.).
• Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz.U. 2020, poz. 2127, ze zm.).
• Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018, poz. 756, ze zm.).
• Ustawa z dnia 22 sierpnia 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (Dz.U. 2020, poz. 219, ze zm.).
• Ustawa z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa (Dz.U. 2021, poz. 11).
• Ustawa z dnia 16 grudnia 2020 r. o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości (Dz.U. 2021, poz. 223).
• https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/budownictwo/cena-1-m2-powierzchni-uzytkowej-budynku-mieszkalnego-oddanego-do-uzytkowania,8,1.html.
• https://tvn24.pl/biznes/nieruchomosci/program-mieszkanie-plus-ile-jest-mieszkan-wybudowanych-a-ile-w- -budowie-na-koniec-2020-roku-4944673.
• https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/rzad-dofinansuje-budownictwo-komunalne-w-krakowie.
• https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/wsparcie-inwestorow-w-tym-gmin-w-obszarze-budownictwa- komunalnego-i-spolecznego.
• https://www.portalsamorzadowy.pl/gospodarka-komunalna/coraz-wiecej-mieszkan-dla-sredniozamoznych-1-lipca-ruszy-kolejna-edycja-waznego-programu,275507.html

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.18