Płciowość jako kategoria pedagogiczna

• Autorzy: Paulina Nowotarska

Warianty tytułu

Die Geschlechtlichkeit als eine pädagogische Kategorie

Sexuality as a Pedagogical Category

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Złożoność fenomenu płciowości powoduje, iż próby jednoznacznej operacjonalizacji tego pojęcia stwarzają trudności zarówno w obszarze nauk społecznych, jak i przyrodniczych. Podejmując refleksje na temat płci, należy mieć na uwadze, że płeć jest kategorią pogranicza - wpisuje się bezpośrednio w sferę prywatną i publiczną, jednocześnie obecna jest na płaszczyźnie biologicznej i społeczno-kulturowej. Problematyka artykułu będzie koncentrować się wokół istoty płciowości analizowanej w kontekście współczesnej rzeczywistości edukacyjnej. Podjęta zostanie próba umieszczenia płciowości na "mapie odmian myślenia o edukacji"1, co pozwoli na wyłonienie nowych obszarów analizy związanych z pedagogiką ciała i pedagogiką seksu(fragment tekstu)

EN

Complexity of the phenomenon of sexuality causes difficulties in performing unambiguous operationalisation of this concept both in the social and in the natural sciences. When discussing sexuality, it must be borne in mind that gender is a border category - it touches both private and public spheres, and is present at biological and socio-cultural levels simultaneously. The article is focused on the nature and importance of sexuality analysed in the context of contemporary educational reality. This attempt is to make sexuality "a map of varieties of ways of thinking about education" (J. Rutkowiak), that is, to treat it as a construct, through the prism of which the problems of education, upbringing, and socialisation can be stated, discussed, and solved (Z. Kwieciński). Such a procedure will allow for distinguishing new areas of analysis related to the pedagogy of the body and sexual pedagogy. Pedagogical considerations related to sexuality will be embedded in the personalistic concept of man, in particular in the context of the holistic understanding of human nature(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Seksualność; Edukacja; Wychowanie; Pedagogika

EN

Sexuality; Education; Parenting; Pedagogy

• Czasopismo: Chowanna
• Rocznik: 2018
• Tom: 1(50)
• Strony: 303--324

Twórcy

autor

Paulina Nowotarska

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Augustyn J.: Wychowanie do integracji seksualnej. Kraków: Wydawnictwo M, 2007.
• Bancroft J.: Seksualność człowieka. Red. Z. Lew - Starowicz, A. Robacha. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2011.
• Bandura A.: Teoria społecznego uczenia się. Warszawa: PWN, 2007.
• Błajet P.: Ciało jako kategoria pedagogiczna. W poszukiwaniu integralnego modelu edukacji. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2006.
• Boczkowski K.: Genetyczne aspekty seksualności. W: Seksuologia biologiczna. Red. K. Imieliński. Warszawa: PWN, 1980.
• Brzezińska A. et al.: Płeć psychologiczna jako czynnik ryzyka zaburzeń zachowania młodzieży w drugiej fazie adolescencji. "Czasopismo Psychologiczne" 2002, T. 8, nr 1.
• Chomczyńska - Miliszkiewicz M.: Edukacja seksualna w społeczeństwie współczesnym. Konteksty pedagogiczne i psychospołeczne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2002.
• Cross S ., Markus H .: Płeć w myśleniu, przekonaniach i działaniu: podejście poznawcze. W: Kobiety i mężczyźni: odmienne spojrzenia na różnice. Red. B. Wojciszke. Przekł. S. Pikiel, E. Wojtych. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2002.
• Dakowicz A.: Płeć psychiczna a poziom samoaktualizacji. Białystok: Trans Humana, 2000.
• Dulko S., Stankiewicz S.: Płeć a seksualność. W: Seksualność człowieka w ujęciu wieloaspektowym. Red. Z. Lew - Starowicz. Warszawa: VIZJA Press & It, 2011.
• Dziewiecki M.: Cielesność, płciowość, seksualność. Kielce: Wydawnictwo Jedność, 2000.
• Freud S.: Wstęp do psychoanalizy. Wyd. 3 przejrzane. Warszawa: PWN, 1982.
• Gaweł A.: Świadomość zdrowotna jako kategoria wyznaczająca cele edukacji zdrowotnej. W: Kategorie pojęciowe edukacji w przestrzeni interdyscyplinarnych interpretacji. Red. A. Gaweł, B. Bieszczad. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011.
• Grabowska M.: Seksualność we wczesnej, średniej i późnej dorosłości. Wybrane uwarunkowania. Bydgoszcz: Wydawnictwo Kazimierza Wielkiego, 2011.
• Imieliński K.: Miłość i seks. Warszawa: Instytut Wydawniczy CRZZ, 1980.
• Imieliński K ., Dulko S .: Przekleństwo Androgyne. Transseksualizm: mity i rzeczywistość. Warszawa: PWN, 1998.
• Izdebski Z.: Rozwój seksualny. W: Biomedyczne podstawy kształcenia i wychowania. Podręcznik akademicki. Red. B. Woynarowska et al. Warszawa: PWN, 2010.
• Izdebski Z.: Seksualność Polaków na początku XXI wieku. Studium badawcze. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012.
• Jakubowska H.: Ciało jako przedmiot badań socjologicznych - dylematy, pominięcia, możliwości. "Przegląd Socjologii Jakościowej" 2012, T. 8 (2).
• Jan Paweł II: Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Chrystus odwołuje się do "początku". Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1981.
• Katechizm Kościoła Katolickiego. Poznań: Pallottinum, 1994. Kępiński A.: Z psychopatologii życia seksualnego. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2003.
• Kohlberg L.: Moral Stages and Moralization: The Cognitive-Developmental Approach. In: Moral Development and Behavior: Theory, Research and Social Issues. Ed. T. Lickona. New York, NY: Holt, Rinehart and Winston, 1976.
• Kopciewicz L.: Polityka kobiecości jako pedagogika różnic. Kraków: Impuls, 2003.
• Król T. et al.: Wędrując ku dorosłości. Wychowanie do życia w rodzinie dla uczniów klas I-III gimnazjum. Red. T. Król. Kraków: Katarzyna Król, Wydawnictwo i Hurtownia Rubikon, 2015.
• Kucz E.A.: Biologiczne aspekty seksualności człowieka. W: Seksualność w cyklu życia człowieka. Red. M. Beisert. Warszawa: PWN, 2006.
• Kuczyńska A.: Płeć psychologiczna. Podstawy teoretyczne, dane empiryczne oraz narzędzia pomiaru. "Przegląd Psychologiczny" 1992, T. 35, nr 2.
• Kwiatkowska G., Siudem I.: Wstęp. W: Zachowania ryzykowne. Red. G. Kwiatkowska, I. Siudem. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2011.
• Kwieciński Z.: Dziesięciościan edukacji (składniki i aspekty - potrzeba całościowego ujęcia). W: Wprowadzenie do pedagogiki. Wybor tekstow. Red. T. Jaworska, R. Leppert. Kraków: Impuls, 1996.
• Lew - Starowicz L.: Kobiecość - męskość. W: Edukacja seksualna. Red. L. Lew - Starowicz, A. Długołęcka. Warszawa: Świat Książki, 2006.
• Lewartowska - Zychowicz M .: Katgoria. W: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. Red. T. Pilch. T. 2: G-Ł. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "Żak", 2003.
• Mahler M ., Pine F., Bergman A .: The Psychological Birth of the Human Infant. New York: Basic Books, 1985.
• Majewski S ., Młynarczyk B .: Choroby przenoszone drogą płciową. W: Raport: Zdrowie kobiet w wieku prokreacyjnym 15-49 lat. Red. T. Niemiec. Warszawa: Program narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, 2007. http://www.unic.un.org.pl/dokumenty/raport_unfpa. pdf [29.10.2016].
• Mandal E.: Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów płci. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2004.
• Mischel W.: A Social-Lerning View of Sexdifferences in Behavior. In: The Development of Sex Differences. Ed. E.E. Maccoby. Stanford: Stanford University Press, 1966.
• Molesztak A.: Wsparcie i płeć psychologiczna kobiet i mężczyzn - raport z badań. "Kultura - Społeczeństwo - Edukacja" 2016, nr 2 (10).
• Nowosielski K.: Identyfikacja i rola płciowa. W: Podstawy seksuologii. Red. Z. Lew - Starowicz, V. Skrzypulec. Warszawa: PWN, 2010.
• Potocki A.: Ludzka płciowość. Rodzina. Szkoła. Częstochowa: Kuria Metropolitalna, 1997.
• Raport: Zdrowie kobiet w wieku prokreacyjnym 15-49 lat. Red. T. Niemiec. Warszawa: Program narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, 2007. http://www.unic.un.org.pl/dokumenty/raport_unfpa.pdf [29.10.2016].
• Rutkowiak J.: "Pulsujące kategorie" jako wyznacznik mapy odmian myślenia o edukacji. W: Odmiany myślenia o edukacji. Red. J. Rutkowiak. Kraków: Impuls, 1995.
• Rzepka - GórskaI.: Wybór metod zapobiegania ciąży. W: Ginekologia wieku rozwojowego. Red. A. Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo PZWL, 1991.
• Shilling Ch.: Socjologia ciała. Tłum. M. Skowrońska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010.
• Skarga B.: Granice historyczności. Warszawa: IFIS PAN, 2005.
• Strzałko J.: Słownik terminów biologicznych. Red. J. Strzałko. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006.
• Tillmann K.J.: Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996.
• Trawińska M .: [ hasło:] Płciowość. W: Seksuologia: zarys encyklopedyczny. Red. K. Imieliński. Warszawa: PAN, 1985.
• UNAIDS: HIV/AIDS and Young People. Hope for Tomorrow. Geneva: UNAIDS, 2003.
• Wojtyła K.: Miłość i odpowiedzialność. Człowiek i moralność. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2001.