COVID-19 a stabilność systemu finansów publicznych w Polsce. Wpływ pandemii na bezpieczeństwo ekonomiczne kraju

• Autorzy: Tomasz Jarocki

Warianty tytułu

COVID-19 and a stability of the public finances. The impact of pandemic on the economic security of the country

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jednym z przejawów bezpieczeństwa ekonomicznego jest stabilna sytuacja finansów publicznych. W większości państw Unii Europejskiej, w tym w Polsce, od II połowy II dekady XXI wieku, zauważalna była stopniowa redukcja długu publicznego. Pandemia COVID-19, której bezpośrednim przejawem było zarówno zmniejszenie produkcji i popytu, jak też konieczność wydatkowania dodatkowych środków na przeciwdziałanie rozprzestrzeniania się pandemii (w zakresie społeczno-gospodarczym oraz opieki zdrowotnej), spowodowała gwałtowne zwiększenie deficytu budżetowego, a w konsekwencji także długu publicznego. Skutki pandemii finansowane były w Polsce z dwóch źródeł: w drodze zwiększania deficytu budżetowego oraz emisji obligacji emitowanych przez podmioty zaliczane do sektora instytucji rządowych i samorządowych. Dług zaciągnięty poprzez drugą z wymienionych form nie został zaliczony do PDP, a przez to nie zostały osiągnięte progi ostrożnościowe, które powodowałyby konieczność, na mocy obowiązującego prawa, podjęcia działań oszczędnościowych i równoważących budżet państwa.(abstrakt oryginalny)

EN

Ensuring economic security is one of the most important challenges faced by the countries. It is particularly important at the time of the COVID-19. It is considered to be a real problem for public finances during the crisis caused by pandemic. The public debt has been increased in a great amount in the short period of time. The text draws attention to the situation of stability of public finances in Poland and changes which took place during the one year's time. The situation of economic security in Poland against other EU's Member States has been described on the basis of statistical data.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

COVID-19; Bezpieczeństwo ekonomiczne; Finanse publiczne; Deficyt budżetowy; Emisja obligacji; Sytuacja społeczno-ekonomiczna; Kryzys społeczno-gospodarczy; Sytuacja gospodarcza; Pandemia

EN

COVID-19; Economic safety; Public finance; Budget deficit; Bonds issuing; Social and economic conditions; Socio-economic crisis; Economic situation; Pandemic

• Czasopismo: Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 1-2(15-16)
• Strony: 111--129

Twórcy

autor

Tomasz Jarocki

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Bibliografia

• Eurostat, Real GDP growth rate -volume, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tec00115/default/table?lang=en.
• Fundusz Przeciwdziałania Covid-19. Szybka reakcja na kryzys, https://www.parkiet.com/Gospodarka----Kraj/304039972-Fundusz-Przeciwdzialania-Covid-19-Szybka-reakcja-na-kryzys.html(https://www.parkiet.com/Gospodarka----Kraj/304039972-Fundusz-Przeciwdzialania-Covid-19-Szybka-reakcja-na-kryzys.html.
• Gałązka P., Koronawirus: Komisja Europejska proponuje zniesienie ograniczeń wydatków budżetowych, https://alebank.pl/koronawirus-komisja-europejska-proponuje-zniesienie-ograniczen-wydatkow-budzetowych/?id=319419&catid=25926.
• General government gross debt (EDP concept), consolidated -annual data, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tipsgo10/default/table?lang=en.
• Główny Urząd Statystyczny, Komunikat dotyczący deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych w 2020 r., Warszawa 22.04.2021 r.
• Główny Urząd Statystyczny, Stopa bezrobocia rejestrowanego w latach 1990-2021, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/stopa-bezrobocia-rejestrowanego-w-latach-1990-2021,4,1.html.
• Główny Urząd Statystyczny, Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w maju 2020 r., 2020 nr 5.
• Główny Urząd Statystyczny, Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w I półroczu 2020 r., 2020 nr 6.
• https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tec00115/default/table?lang=en.
• https://pfrsa.pl/relacje-inwestorskie/obligacje-pfr.html.
• Komisja Europejska, Komunikat Komisji do Rady w celu uruchomienia ogólnej klauzuli korekcyjnej w ramach paktu stabilności i wzrostu, Bruksela, dnia 20.3.2020 r., COM 2020 123 final.
• Komunikat Komisji, Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19(Dz.U. UE nr C/91 z 20.03.2020r.).
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku, Dz.U 1997 nr 78, poz. 483.
• Kosikowski C., Naprawa finansów publicznych w Polsce (przyczyny, metodo-logia, kierunki i propozycje), Wydawnictwo Temida 2, Białystok 2011.
• Księżopolski K. M., Bezpieczeństwo ekonomiczne, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2011.
• Leszczyński M., Bezpieczeństwo ekonomiczne w warunkach postępującej finansyzacji, "Studia i Prace WNEIZ US", 2016 nr 44/3.
• Ministerstwo Finansów, Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa za styczeń -grudzień 2020, Warszawa 10 lutego 2021r.
• Ministerstwo Finansów, Zadłużenie Sektora Finansów Publicznych IV kw./2020, Warszawa 31 marca 2021 r.
• N. Kieszek, Obligacje skarbowe okazały się najlepszą alternatywą dla lokaty w banku. W 2021 roku wysoka sprzedaż może się utrzymać, https://strefainwestorow.pl/artykuly/obligacje/20210120/obligacje-skarbowe-sprzedaz.
• Najwyższa Izba Kontroli, Zarządzanie długiem publicznym i płynnością jedno-stek sektora finansów publicznych, wyniki kontroli, KBF.430.004.2020.
• Oręziak L., Euro nowy pieniądz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
• Oręziak L., Finanse Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Owsiak S., Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• Pandemia COVID-19 dzień po dniu: 12-23 marca 2020, https://www.medexpress.pl/pandemia-covid-19-dzien-po-dniu-12-23-marca-2020/76910.
• Raczkowski K., Bezpieczeństwo finansowe, [w:] J. Płaczek (red.), Ekonomika bezpieczeństwa państwa w zarysie, Difin, Warszawa 2014.
• Raport zawierający diagnozę i prognozę globalnego kryzysu finansowo-gospodarczego zdeterminowanego przez pandemię koronawirusa w obszarze gospodarczym, społecznym, politycznym i geopolitycznym, red. P. Soroka i inni, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2021.
• Szubrycht T., Współczesne aspekty bezpieczeństwa państwa, "Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej", 2006 nr 4(167).
• Ustawa budżetowa na rok 2020 z dnia 14 lutego 2020 roku (Dz.U. 2020, poz. 571).
• Ustawa o finansach publicznych z 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz.U 2009 nr 157, poz. 240).
• Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2020, poz. 568 ze zm.).

Identyfikatory

DOI

10.33674/acta_120207