Przemiany systemu edukacji a opór społeczny jako wyraz niepokojów wobec zmieniających się realiów

• Autorzy: Agata Rzymełka-Frąckiewicz

Warianty tytułu

Die Umwandlungen im Bereich des Bildungswesens vs. Kategorie Widerstand als Ausdruck der sozialen Unruhen angesichts der sich verändernden Realien

Transformation in Education System vs. the Notion of Social Resistance as an Expression of Anxieties in the Face of Transient Reality

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Próba choćby pobieżnego przedstawienia - naszkicowania - obecnej sytuacji w systemie szkolnictwa wymaga odniesienia się do dwóch kwestii: transformacji oraz oporu społecznego. Mimo upływu ponad dwudziestu lat od zmiany ustroju nadal nie możemy stanowczo stwierdzić, że transformacja w naszym kraju zakończyła się ani tym bardziej że zakończyła się pełnym sukcesem dla wszystkich uczestników tego procesu. Naszą rzeczywistość cechuje permanentna zmiana we wszystkich sferach życia. Coraz częściej nie mamy pewności, dokąd zmierzamy ani co chcemy osiągnąć, co z kolei jest spowodowane nieprzewidywalnością rezultatów kolejnych przemian. Jak pisze Andrzej Radziewicz-Winnicki - "możemy założyć, że wszelkie zjawiska dotyczące zmiany społecznej są nieuniknionym następstwem procesu ewolucyjnego. Wiąże się z tym faktem zanik wielu preferowanych dotychczas systemów wartości i dobrze znanych - ukształtowanych w przeszłości - systemów społecznych. Wartości i normy utracone zostają zastąpione innymi, bardziej adekwatnymi do wyłaniających się potrzeb i pojawiających się, odmiennych od tradycyjnych, różnych form życia. [...] Jak dalej pisze cytowany Autor - pojawia się więc podstawowy dylemat, a równocześnie potrzeba (która jest prawie niemożliwa do spełnienia) polegająca na pilnym uzyskaniu obiektywnych i jednoznacznie brzmiących rozstrzygnięć, determinujących nasze dalsze działania.(fragment tekstu)

EN

In the society dealing with the ramifications of an incomplete, despite the passing of almost thirty years, transformation process, social resistance of its citizens has become a way of voicing one's opinion in the face of uncertainties accompanying the innovative character of social reforms introduced. Oftentimes, regardless of a political faction currently wielding power, society expresses its fear and defiance towards changes being proposed. We are able to make similar observations as to the attempts of reforming education system in Poland(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Przemiany społeczne

EN

Education; Social change

• Czasopismo: Chowanna
• Rocznik: 2017
• Tom: 2(49)
• Strony: 109--122

Twórcy

autor

Agata Rzymełka-Frąckiewicz

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Bauman Z.: O edukacji. Rozmowy z Riccardo Mazzeo. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, 2012.
• Bielska E.: Koncepcje oporu we współczesnych naukach społecznych. Główne problemy, pojęcia, rozstrzygnięcia. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2013.
• Bilińska-Suchanek E.: Opór wobec szkoły. Dorastanie w perspektywie paradygmatu oporu. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2003.
• Kwieciński Z.: Demokracja jako wyzwania i zadania edukacyjne. W: Wychowanie obywatelskie. Studium teoretyczne, porównawcze i empiryczne. Red. Z. Melosik, K. Przyszczypkowski. Poznań- Toruń: Wydawnictwo Edytor, 1998.
• Marcin Król o demokracji i Europie. Wywiad. "Newsweek Polska" 2016, nr 29.
• Polacy o proponowanych zmianach w systemie edukacji. Komunikat z badań. Oprac. R. Boguszewski. Centrum Badania Opinii Społecznej. BS/178/2008. Warszawa, listopad 2008. http://www.cbos.pl/ SPISKOM.POL/2008/K_178_08.PDF [30.11.2017].
• Polacy o reformie systemu edukacji. Komunikat z badań. Centrum Badania Opinii Społecznej. Nr 16/2017. Oprac. R. Boguszewski, A. Głowacki. Warszawa, luty 2017. http://www.cbos.pl/SPISKOM. POL/2017/K_016_17.PDF [30.11.2017].
• Polacy o upowszechnieniu edukacji przedszkolnej i obniżeniu wieku szkolnego. Komunikat z badań. Centrum Badania Opinii Społecznej. BS/15/2009. Oprac. A. Gendźwiłł. Warszawa, styczeń 2009. http://www.cbos. pl/SPISKOM.POL/2009/K_015_09.PDF [30.11.2017].
• Polowczyk J.: Jak się sprawdziły prognozy Alvina Tofflera. Trzecia fala po przyboju. 18.10.2016. "Polityka Cyfrowa" - "Niezbędnik Inteligenta". http://www.polityka.pl/niezbednikinteligenta/1679026,1,jak-siesprawdzily- prognozy-alvina-tofflera.read [30.11.2017].
• Radziewicz -Winnicki A.: Oblicza zmieniającej się współczesności (szkice z pedagogiki społecznej, etnografii edukacyjnej i socjologii transformacji). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2001.
• Radziewicz -Winnicki A.: Żywiołowość otaczającej współczesności a szansa na homeostazę społeczną. Zielona Góra: Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2014.
• Reforma edukacji w opinii społecznej. Komunikat z badań. Centrum Badania Opinii Społecznej. BS/132/99. Oprac. B. Wciórka. Warszawa, sierpień 1999. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/1999/K_132_99.PDF [30.11.2017].
• Szymański M.J.: Edukacyjne problemy współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2014.
• Śliwerski B.: Edukacja (w) polityce, polityka (w) edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2015.
• Śliwerski B.: Problemy współczesnej edukacji. Dekonstrukcja polityki oświatowej III RP. Warszawa: Wydawnictwo WAiP, 2009.
• Śliwerski B.: Szkoła na witrażu zmian politycznych. Bez cenzury. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2012.
• Świda - Ziemba H.: Mentalność postkomunistyczna. "Kultura i Społeczeństwo" 1994, nr 1.
• Wciąż tkwimy w fabryce. Czy kapitalizm się skończy? Rozmowa z Alvinem Tofflerem, amerykańskim socjologiem i futurologiem. "Wprost" 2009, nr 4. https://www.wprost.pl/tygodnik/150621/Wciaz-tkwimy-wfabryce. html [13.12.2017].
• Wilk E.: Oświatowa kontrrewolucja. "Polityka" 2016, nr 27.