Pandemia vs sztuka. Ekonomiczne, finansowe i prawne skutki pandemii COVID-19 na przykładzie Filharmonii Łódzkiej

• Autorzy: Małgorzata Kaczmarek

Warianty tytułu

COVID-19 vs Art. Economic, Financial, and Legal Consequences of the Pandemic Based on the Case Study of the Philharmonic Orchestra of Lodz

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest próba prześledzenia decyzji i działań podjętych przez instytucję artystyczną centralnej Polski - Filharmonię Łódzką - w odpowiedzi na rozporządzenia dotyczące funkcjonowania sektora kultury w Polsce w sytuacji pandemii COVID-19, w przedziale czasowym od marca do listopada 2020 roku. Zaproponowany zakres tematyczny: ujęcie repertuarowe, ujęcie ekonomiczno- finansowe i ujęcie prawne, oddaje płaszczyznę problemową zidentyfikowaną w kluczowych działach instytucji (dziale programowym, księgowym i prawnym). Dowodzi to kompleksowości zmian, jakie pandemia wymusiła na przykładowej instytucji sektora kultury w Polsce. Zaistniałe problemy badawcze zostały opracowane na podstawie analizy literatury tematycznej, analizy teoretycznej źródeł wtórnych (rządowych aktów prawnych, wewnętrznych zarządzeń i aktów legislacyjnych), wywiadów z kierownikami poszczególnych działów (badania empiryczne) oraz obserwacji własnych jako pracownika instytucji kultury (obserwacja uczestnicząca). Zastosowana metoda dialogowa opierała się na technice nieustrukturalizowanego wywiadu w formie indywidualnej, bezpośredniej rozmowy. Miała ona na celu próbę odniesienia się zarówno do osobistych refleksji, jak i grupowych (instytucjonalnych) doświadczeń, wynikających z nowego modelu funkcjonowania Filharmonii Łódzkiej w pandemii. (fragment tekstu)

EN

Since March 2020, cultural institutions have become a field of social, economic, and legal experiment in terms of content, management strategies, and ways to implement a new work model. The governmental regulations have put the flexibility and strength of so-far firm public sector structures, with its resources and finances, to the test. The wide scale of positive and negative consequences of the limited operations of cultural institutions during the COVID-19 pandemic shows well the complexity of managing change during uncertain times. The change has also become synonymous with moving activities to the Internet, which often is an ad hoc and last-resort measure. The scope of dilemmas and adaptations introduced in the economic and financial repertoire as well as the legal department of the Philharmonic Orchestra of Lodz may constitute an interesting case study of a cultural institution operating in an existing and much disintegrated economic and financial ecosystem. The aim of the work is to analyse the situation in the Philharmonic Orchestra of Lodz divided into three dimensions: legal, financial, and accounting. Each of them have generated new problem areas. The material for the study consists of interviews with the Philharmonic's heads of departments (interview disposition). In the interviews, both detrimental and valuable effects of the pandemic are presented, and a new approach to the problems described. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sztuka; Instytucje kultury; COVID-19; Zarządzanie kulturą; Pandemia

EN

Art; Cultural institutions; COVID-19; Cultural management; Pandemic

• Czasopismo: Zarządzanie w Kulturze
• Rocznik: 2021
• Tom: 22
• Numer: z. 2
• Strony: 139--156

Twórcy

autor

Małgorzata Kaczmarek

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Bombola P. (2014), Uogólniona niepewność zewnętrzna i wewnętrzna, "Economics and Management", Vol. 1.
• Grzesik K. (2015), Niepewność jako architekt kontekstu podejmowanych decyzji menedżerskich, "Marketing i Rynek", nr 5.
• Higgins Ch. (2020), "We could go to the wall in 12 weeks" - are we just going to let classical music die?, "The Guardian", https://www.theguardian.com/music/2020/jun/09/we-could-go-to-the-wall-in-12-weeks-why-isnt-classical-music-putting-up-a-fight-coronavirus [odczyt: 3.11.2020].
• Kaczmarek S., Posłuszna J. (2018), Marzenia a rzeczywistość - kariery współczesnych muzyków, "Annales", Vol. 31, No. 1, file:///C:/Users/user/Downloads/142-1-1355-1-10-20190720.pdf [odczyt: 3.11.2020].
• Karpińska A., Smól M., Gruszka-Dobrzyńska E. (2020), Muzycy w czasach COVID-19, "Ruch Muzyczny", https://ruchmuzyczny.pl/article/186 [odczyt: 3.11.2020].
• Komunikatu Wojewody Łódzkiego z dnia 11.03.2020 r., https://www.lodzkie.eu/page/85,komunikaty-urzedowe.html [odczyt: 3.11.2020].
• Koźmiński A.K. (2004), Zarządzanie w warunkach niepewności. Podręcznik dla zaawansowanych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kraśnicka T. (red.) (2010), Przywództwo a konkurencyjność organizacji przedsiębiorczych, Katowice: AEK.
• Kuc B.B. (2019), Przywództwo w warunkach ryzyka, niepewności i chaosu, Warszawa: Ementon.
• Penc J. (2010), Menedżerowie i organizacje jutra. Praktyka kierowania w społeczeństwie wiedzy, Szczytno: WSPol.
• Penc J. (2011), Zachowania organizacyjne w przedsiębiorstwie. Kierowanie twórczego nastawienia i aspiracji, Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer.
• Raport Kultura, https://oees.pl/wp-content/uploads/2020/10/raport_kultura_2310.pdf [odczyt: 20.11.2020].
• Raport Biznes. Co dalej w biznesie? Jak pandemia zmieniła zarządzania firmami i ludźmi, https://oees.pl/wp-content/uploads/2020/11/raport_biznes_final_25.11.pdf [odczyt: 27.11.2020].
• Raynor W.E. (2008), Paradoks strategii. Na czym polega?, https://www.cxo.pl/news/Paradoks--strategii-Na-czym-polega,324518.html [odczyt: 27.11.2020].
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. 2020 poz. 433), https:// isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200000433 [odczyt: 3.11.2020].
• Szulborska-Łukaszewicz J. (2009), Kultura to proces dochodzenia do wartości, "Zarządzanie w Kulturze", t. 10, s. 345-353.
• Szulborska-Łukaszewicz J. (2009), Zarządzanie kulturą, czyli dwa plus dwa równa się osiem, [w:] E. Kocój, J. Szulborska-Łukaszewicz, A. Kędziora (red.), Zarządzanie w sektorze kultury.
• Między teorią a praktyką, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 15-30.
• Varbanova L. (2015), Zarządzanie strategiczne w kulturze, Warszawa: NCK.
• Urbanowska-Sojkin E. (2017), Wybory strategiczne - u podstaw "bezwładności" przedsiębiorstw w warunkach niepewności, "Organizacja i Kierowanie", nr 2.
• Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. 2020 poz. 374 ze zm.), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/ DocDetails.xsp?id=WDU20200000374 [odczyt: 3.11.2020].
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1320), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200001320 [odczyt: 3.11.2020].
• Zieleniewski J. (1979), Organizacja i zarządzanie, Warszawa: PWN.
• Metropolitan Opera. Wypowiedź Petera Gelba z 23 września 2020 roku, https://www. metopera.org/discover/video/?videoName=peter-gelb-on-the-202021-and-202122- seasons&videoId=6193797225001 [odczyt: 3.11.2020].
• Muzyka w czasach pandemii - czego (nie) nauczył nas COVID-19?, IV Konwencja Muzyki Polskiej organizowana przez IMIT, https://www.youtube.com/watch?reload=9&v=RBAv rKF0Kw8&feature=youtu.be [odczyt: 7.11.2020].
• "Wiosła Kultury" - debata organizowana przez Monopolis i Gazetę Wyborczą, https://e-teatr. pl/lodz-jaka-bedzie-kultura-po-pandemii-4282 [odczyt: 3.11.2020].
• https://www.gov.pl/web/koronawirus/4-etap-odmrazania [odczyt: 13.11.2020].
• https://www.gov.pl/web/kultura/ponad-dwa-tysiace-podmiotow-otrzyma-pomoc-z-funduszu- -wsparcia-kultury [odczyt: 13.11.2020].
• https://www.gov.pl/web/kultura/wytyczne-dla-organizatorow-imprez-kulturalnych-i-rozrywkowych-w-trakcie-epidemii-wirusa-sars-cov-2-w-polsce [odczyt: 3.11.2020].
• https://lodz.wyborcza.pl/lodz/7,35136,25917384,odmrazanie-kultury-a-koronawirus-kiedy-otworza-sie-muzea-biblioteki.html [odczyt: 3.11.2020].
• https://nck.pl/dotacje-i-stypendia/dotacje/programy-dotacyjne-nck/kultura-w-sieci/aktualnosci/kultura-w-sieci-wyniki-naboru- [odczyt: 13.11.2020].
• https://www.pulshr.pl/prawo-pracy/rzad-przygotowuje-ustawe-o-statusie-artysty-zawodowego,74648.html [odczyt: 13.11.2020].
• https://www.rmf24.pl/raporty/raport-koronawirus-z-chin/polska/news-iii-etap-odmrazania--gospodarki-sprawdz-liste-obostrzen,nId,4493147 [odczyt: 13.11.2020].
• https://tvn24.pl/biznes/z-kraju/odmrazanie-gospodarki-drugi-etap-zmiany-w-handlu-uslugach--od-4-maja-4569461 [odczyt: 13.11.2020].
• https://zdrowie.wprost.pl/koronawirus/10378036/zasada-ddm-w-walce-z-wirusami-na-czym--polega.html [odczyt: 13.11.2020].
• Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego, https://nowewyrazy.uw.edu.pl/haslo/donejt.html [odczyt: 20.11.2020].
• https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks--at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020 [odczyt: 3.11.2020].
• https://www.berliner-philharmoniker.de/news/detail/jetzt-online-die-saison-202021/, wiadomość z 20 kwietnia 2020 roku [odczyt: 3.11.2020].
• http://operalovers.pl/metropolitan-opera-odwoluje-spektakle-do-konca-sezonu/ [odczyt: 3.11.2020].

Identyfikatory

DOI

10.4467/20843976ZK.21.015.13769