Ocena siły oddziaływania procesów objaśniających dla modeli przestrzennych

• Autorzy: Michał Bernard Pietrzak

Warianty tytułu

Assessment of the Impact of Explanatory Processes of the Spatial Model

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu będzie rozważenie istotnej kwestii w ekonometrii przestrzennej, dotyczącej prawidłowej interpretacji parametrów modeli ekonometrycznych z przestrzenną autoregresją. Problem ten rozpatrzony zostanie na przykładzie przestrzennego modelu regresji liniowej (SAR). Cel artykułu stanowić będzie również prezentacja proponowanych w literaturze miar średniego oddziaływania przestrzennego. Omówione zostaną takie miary jak: miara średniego całkowitego oraz pośredniego wpływu na obserwację, miara średniego całkowitego oraz pośredniego wpływu z obserwacji, a także miara średniego wpływu bezpośredniego. Po przedstawieniu powyższych zagadnień, wprowadzony zostanie autorski zestaw trzech miar pozwalających na interpretację siły- oddziaływania procesów w modelu SAR w postaci miary średniego wpływu bezpośredniego, pośredniego oraz rezydualnego. Użycie zestawu miar przedstawione zostanie na przykładzie analizy stopy bezrobocia w Polsce, w ramach której przeprowadzona zostanie estymacja modelu SAR. Warte podkreślenia jest. że proponowany zestaw miar może zostać wyznaczony również dla innych modeli przestrzennych. Przy znajomości empirycznej postaci modelu oraz macierzy sąsiedztwa wprowadzony zestaw miar znacznie upraszcza procedurę interpretacji modelu do wykorzystania jedynie trzech wartości. (abstrakt oryginalny)

EN

The objective of the paper is the consideration of the problems of adequate assessment of the impact of explanatory processes of the spatial model. It presents the measures of spatial impact that have already been discussed in subject literature and their extension. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zmienna objaśniająca; Ekonometria przestrzenna; Analiza przestrzenna; Stopa bezrobocia; Modele autoregresji; Modele ekonometryczne; Regresja liniowa

EN

Exogenous variable; Spatial econometrics; Spatial analysis; Unemployment rate; Autoregression models; Econometric models; Linear regression

• Czasopismo: Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 4/8
• Strony: 485--497

Twórcy

autor

Michał Bernard Pietrzak

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Abreu M., De Groot H. L. F., Florax R. J. G. M., (2004), Space and growth: a survey of empirical evidence and methods. Région et Développement, 21.
• Anselm L. (1988), Spatial Econometrics: Method and Models, Kluwer Academic Publishers, Netherlands.
• Anselm L., Florax, R. J. G. M., Rey, S. J. (eds.) (2004), Advances in Spatial Econometrics. Methodology, Tools and Applications, Springer-Verlag, Berlin.
• Arbia G. (2006), Spatial Econometrics, Springer-Verlag GmbH.
• Bivand R. (1981), Modelowanie geograficznych układów czasoprzestrzennych. PWN, Warszawa-Poznań
• Bivand R. S., Pebesma E. J., Gómez-Rubio V. (2008), Applied Spatial Data Analysies with R, Springer, New York.
• Clif A., Old J. (1973), Apatial Autocorrelation, Pion, London.
• Clif A., Old J. (1981), Apatial Processes, Models and Applications, Pion, London.
• Cressie N. A. C. (1993), Statistics for Spatial Data, John Wiley & Sons, New York.
• Getis A., Mur J.. Zoller H. (eds) (2004), Spatial Econometrics and Spatial Statistics, Palgrave Macmillan.
• Haining R. P. (2005), Spatial Data Analysis. Theory and Practice, Cambridge University Press, 3rd ed., Cambridge.
• Klaassen, Paelmck, Wagenaar (1982), Systemy przestrzenne, PWN, Warszawa
• Klaassen, Pealinck (1983), Ekonometria przestrzenna, PWN, Warszawa
• Kopczewska K (2006), Ekonometria i statystyka przestrzenna, CeDeWu, Warszawa.
• LeSage J. P., Pace R. K. (eds.) (2004), Advances in Econometrics: Spatial and Spatiotemporal Econometrics, Elsevier, Amsterdam.
• LeSage J.P, Pace R. K. (2009), Introduction to Spatial Econometrics, CRC Press.
• Muller-Frąezek L, Pietrzak M. B. (2011), Analiza stopy bezrobocia w Polsce z wykorzystaniem przestrzennego modelu MESS, Folia Oeconomica, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Schabenberger O., Gotway, C. A. (2005), Statistical Methods for Spatial Data Analysis, Texts in Statistical Science, Chapman & Hall CRC, Taylor &Francis Group, Boca Raton, London.
• Suchecki B. (2010), Ekonometria przestrzenna. Wydawnictwo C.H.Beck. Warszawa
• Szulc E. (2007), Ekonometryczna analiza wielowymiarowych procesów gospodarczych. Wydawnictwo UMK, Toruń 2007.
• Zeliaś A. (red) (1991), Ekonometria przestrzenna, PWE, Warszawa.