Financial-Economic Analysis of Fruit and Vegetable Producer Groups in Poland, and Conditions for the Functioning of Producer Groups

• Autorzy: Dagmara Stangierska , Dawid Olewnicki , Ewa Sabała

Warianty tytułu

Ocena sytuacji ekonomiczno-finansowej oraz analiza strategiczna działań grup producentów owoców i warzyw w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Poland occupies a high position in both global and European fruit and vegetable production. The large number of small-sized farms has been one of the problems of Polish agriculture for years. National and EU financial help has increased interest in associating producers into groups. The effective functioning of these groups is conditioned by many factors related to the specificity of horticultural production, legislation and the market situation. Organizations on the fruit and vegetable market show significant variation in functioning as well as in the production and economic results achieved. The aim of the article is to assess the financial and economic situation and provide strategic analysis of the conditions for the operation of fruit and vegetable producer groups in Poland. Research was conducted on the basis of data contained in the financial statements from 2016-2017 and the financial liquidity and profitability ratios calculated on their basis. A general assessment of the conditions needed for the functioning of producer groups is also presented in the paper. Low profitability and financial liquidity of producer groups were noted in the analyzed years. Key strategic factors for the functioning of producer groups included: the visible impact of financial assistance, the functioning of producer groups and economies of scale resulting from greater aggregation of competition, and the fact that farmers are still reluctant to associate and often have limited business competences to run producer groups. (original abstract)

Polska zajmuje wysokie miejsce w światowej i europejskiej produkcji owoców oraz warzyw. Jednym z problemów polskiego rolnictwa jest nadal, choć w nieco mniejszym stopniu rozdrobnienie. Pomoc krajowa i unijna sprawiła, że wśród producentów wzrosło zainteresowanie zrzeszaniem się w grupy producenckie. Ich funkcjonowanie uwarunkowane jest wieloma czynnikami związanymi ze specyfiką produkcji ogrodniczej, z obowiązującym prawodawstwem czy sytuacją rynkową. Organizacje na rynku owoców i warzyw wykazują znaczne zróżnicowanie w funkcjonowaniu jak również w osiąganych wynikach produkcyjno-ekonomicznych. Celem artykułu jest ocena sytuacji finansowo ekonomicznej oraz analiza strategiczna uwarunkowań działania grup producentów owoców i warzyw w Polsce. Dokonano jej na podstawie danych zawartych w sprawozdaniach finansowych wybranych grup z lat 2016-2017 oraz obliczonych na ich podstawie wskaźników finansowych płynności i rentowności. W opracowaniu przedstawiono także analizę strategiczną SWOT dla organizacji i grup producentów. W badanych latach odnotowano niską rentowność i płynność finansową badanych grup. Za kluczowe o znaczeniu strategicznym dla funkcjonowania omawianych podmiotów należy zaliczyć takie czynniki jak: widoczny wpływ pomocy finansowej na funkcjonowanie grup producenckich oraz korzyści skali wynikające z większej agregacji konkurencji z drugiej strony. Rolnicy nadal niechętnie się zrzeszają i często posiadają ograniczone kompetencje biznesowe do prowadzenia grup producenckich. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Production of fruits; Vegetables; Financial situation; Strategic analysis; Ratio analysis; Financial analysis

PL

Produkcja owoców; Warzywa; Sytuacja finansowa; Analiza strategiczna; Analiza wskaźnikowa; Analiza finansowa

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 25 (74)
• Strony: 84--97

Twórcy

autor

Dagmara Stangierska

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Poland

autor

Dawid Olewnicki

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Poland

autor

Ewa Sabała

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Poland

Bibliografia

• Bednarski L. Analiza finansowa w przedsiębiorstwie. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 2007
• Bieniek-Majka M. Korzyści i bariery tworzenia grup producentów owoców i warzyw. Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy (4), 2011, s. 11-19
• Boguta W. Grupy i organizacje producentów owoców i warzyw. Przewodnik praktycznego stosowania obowiązującego prawa (według stanu na dzień 01 września 2004 roku). Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Lublinie, 2004.
• Chlebicka A., Fałkowski J., Wołek T. Powstawanie grup producentów rolnych a zmienność cen. FAPA. Warszawa. 2008
• Domagalska-Grędys M., Czynniki kształtujące zmianę dochodu współpracujących gospodarstw grup producenckich z województwa podkarpackiego. Rocz. Nauk Roln. 97, 4, 2010, s.45-53
• Dyktus J., Gaertner M., Malik B. Sprawozdawczość i analiza finansowa. Difin, 2017
• Gąsior R., Nowak A. Integracja pozioma producentów rolnych - możliwości i bariery. Acta Oeconomia (51), 2017
• Hardaker J.B., Huirne R.B.M., Anderson J.R., Lien G. Coping with Risk in Agriculture. CABI Publushing. Wallingford, 2004
• Kania J., Musiał W. Dodawanie wartości w łańcuchach dostaw żywności-studium przypadku. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 19(6), 2017, s.105-110
• Klepacki B., Krajewski J. Wykorzystanie środków pomocowych unii europejskiej w rozwoju infrastrtury logistycznej grup producenckich w ogrodnictwie. Roczniki Naukowe SERIA XVII (5), 2015, s. 136-140.
• Leszko D. Organizacja unijnego rynku owoców i warzyw oraz konieczność dostosowania w Polsce. FAPA. Warszawa, 2000
• Lipińska I.. Rola integracji poziomej w ograniczaniu występowania ryzyka produkcyjnego w kontekście reformy wspólnej polityki rolnej - aspekty prawne i ekonomiczne. Roczniki Naukowe SERIA XVI (5), 2014, s.139-145.
• Malinger J. Wynikiekonomiczneuznanychorganizacjiproducentówjabłek z powiatugrójeckiego. Roczniki Naukowe SERIA, XVIII(1), 2016, s. 169-173.
• Małysz J. Integracja w Agrobiznesie. W: A. Woś (red.) Encyklopedia Agrobiznesu, Fundacja Innowacja. Warszawa, 1998 s. 389-391.
• Martyniuk T. Przychody jako kategoria prawa bilansowego. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 54. 2010, s.117-128.
• Olewnicki D., Jabłońska L., Marzec M., Znaczenie logistyki w grupach i organizacjach producentów owoców na przykładzie powiatów grójeckiego i rawskiego. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 18(5), 2016.
• Olewnicki D. Rybak J. Rodzaje uprzedzeń właścicieli gospodarstw ogrodniczych do zrzeszania się w grupy producentów - przykład gminy Błędów Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 101, 2013, s. 129-138.
• Sobczak W., Jabłońska L., Dziedzic A. Wybrane problemy funkcjonowania grup producentów owoców z regionu grójeckiego i rawskiego. Journal of Agribusiness and Rural Development, (03, 29), 2013.
• Stefko O. Płynność finansowa gospodarstw ogrodniczych a zmiany zachodzące na rynku międzynarodowym. Problems of World Agriculture/Problemy Rolnictwa Światowego, 16, 2016, s. 325-334.
• Szałata Ł., Zwoździak, J. Analiza SWOT jako podstawowe narzędzie w zarządzaniu środowiskiem. Rocznik Ochrona Środowiska (Annual Set The Environment Protection), 13, 2011, s. 1105-1114.
• Załuska K.. Grupy wstępnie uznane i organizacje producentów na rynku owoców i warzyw w Polsce, Europie i na świecie. W: ABC organizacji i funkcjonowania grup producenckich. CDR w Brwinowie oddział w Radomiu, 2010.
• Zmarlicki K., Brzozowski P., Karmańska M. Analiza efektów ekonomicznych związanych z przynależnością do grupy producenckiej. W: Monitoring i prognozowanie uwarunkowań ekonomicznych produkcji roślin ozdobnych. Instytut Ogrodnictwa. Skierniewice. 2013.

Identyfikatory

DOI

10.22630/PEFIM.2021.25.74.7