Standardy sprawiedliwości w polskim systemie opieki zdrowotnej : zagadnienia ekonomiczne i etyczne

• Autorzy: Mieczysław Gałuszka

Warianty tytułu

Justice Standards in Polish Health Care System : Ethical and Economical Issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podejmując dzisiaj problem sprawiedliwej medycyny można nawiązać do rozważań starożytnych filozofów. Wskażmy znaczenie sprawiedliwości jako cnoty: po pierwsze, społeczno-instytucjonalnej wynikającej z uregulowań prawnych dotyczących rozdziału ograniczonych dóbr medycznych; po drugie, cywilno-obywatelskiej dotyczącej naszego życia codziennego, w której partycypacji mają swój udział lekarze, którzy powinni się nią kierować w praktyce zawodowej. W obu interpretacjach sprawiedliwość może być traktowana jako fakt społeczny łatwo weryfikowalny poprzez ocenę dostępności i jakości usług medycznych. Za główne kwestie sprawiedliwości w opiece zdrowotnej można uznać: po pierwsze, równy dostęp do zasobów przedmiotowych opieki medycznej i realizacji praw obywateli w tym zakresie; po drugie, sprawiedliwości pod względem obciążeń finansowych ponoszonych na publiczną i indywidualną opiekę zdrowotną; po trzecie, wyrównanie warunków loterii życia, dotyczących niezasłużonych cech biologicznych bądź społecznych, w sytuacji niedoboru środków finansowych przeznaczonych na zdrowie. Wobec takiego obszaru sprawiedliwej opieki zdrowotnej kluczowym staje się pytanie: czy państwo może zarządzić sprawiedliwość w opiece zdrowotnej? Jeśli tak, to jakimi kryteriami będzie się posługiwało, dokonując alokacji deficytowych środków medycznych? (fragment tekstu)

EN

The article discusses some basic problems of the reforming of the Polish health care system. Health care is both an economical and a moral activity. The problem of justice concerns mainly the issue of an equal access to health care resources. Finding the just balance between public and individual spending on health care is also important. The author analyzes whether the health care in Poland is just and to what extent it complies with the international standards. The idea of benchmark of fairness was worked out as a result of international research for governments carrying out the health care reforms. The most important issues are: the problem of system responsiveness to the health care needs, the orientation towards the patient and subjective treatment of patients. The empirical data show that the Polish health care has problems with providing access to the basic and specialist medical services and - in public opinion - is not sensitive to people's needs. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Standardy; Sprawiedliwość; System opieki społecznej; Standardy opieki zdrowotnej; Reforma służby zdrowia

EN

Standards; Justice; Social services system; Healthcare standards; Health care reform

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2005
• Tom: 8
• Numer: nr 1
• Strony: 247--257

Twórcy

autor

Mieczysław Gałuszka

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Bibliografia

• C. Włodarczyk, Polityka zdrowotna w społeczeństwie demokratycznym, Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne "Vesalius", Łódź, Warszawa, Kraków 1996.
• C. Włodarczyk, S. Paździoch, Systemy zdrowotne. Zarys problematyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001;
• Ch. Ham, G. Robert, Reasonable Rationing. International Experience of Priority Setting in Health Care, Open University Press, Maidenhead, Philadelphia.
• E. Kocot, Wskaźniki oceny funkcjonowania systemów zdrowotnych - Koncepcja WHO, "Zdrowie Publiczne i Zarządzanie" 2003, t. 1, nr 1.
• E. Nord, World Health Report 2000. A Brief, Critical Consumer Guide, "Health Policy" 2002, nr 59.
• F. Diderichsen, Market Reforms in Health Care and Sustainability of the Welfare State: Lessons from Sweden, "Health Policy" 1995, No. 32,
• F.A. von Hayek, New Studies in Philosophy, Politics, Economics and the History of Ideas, The University of Chicago Press, Chicago 1978.
• Health Care Systems in Transition. Sweden, European Observatory on Health Care Systems, Copenhagen 2001.
• Jan Paweł II, Laborem exercens, [w:] Encykliki Ojca Świętego..., Znak, Kraków 1996.
• M. Gałuszka, Społeczne i kulturowe powinności medycyny. Tożsamość zawodowa i atrofia moralna, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław 2003,
• M. Jarosz, Psychologia lekarska, PZWL, Warszawa 1983.
• N. Daniels, J. Bryant, R.A. Castano, O.G. Dantes, K.S. Khan, S. Pannarunothai, Benchmarks of Fairness for Health Care Reform: a Policy Tool for Developing Countries, "Bulletin of the World Health Organization" 2000, nr 78 (6), s. 740-750.
• S. Kowalczyk, Idea sprawiedliwości społecznej a myśl chrześcijańska, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1998.
• S. Paździoch, System zdrowotny, [w:] A. Czupryna, A. Paździoch, A. Ryś, C. Włodarczyk (red.), Zdrowie Publiczne, t. 1, Uniwersyteckie Wydawnictwo "Vesalius", Kraków 2000,
• Strategia zmian w systemie opieki zdrowotnej. Szansa przezwyciężenia kryzysu, Zespół ds. Rozwiązań Systemowych w Ochronie Zdrowia, Warszawa 15 III 2004.
• The World Health Report 2000. Health Systems: Improving Performance, WHO 2000.
• W. Derczyński, Opinie o opiece zdrowotnej. Komunikat z badań, CBOS, BS/1/2004.