Resentymentalny racjonalizm w ocenie polskich czasopism naukowych: chaos, upolitycznienie i utowarowienie

• Autorzy: Mariusz Baranowski

Warianty tytułu

Resentment Rationalism in the Evaluation of Polish Scientific Journals: Chaos, Politicization and Commodification

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł ma na celu charakterystykę oceny polskich czasopism naukowych z zakresu humanistyki i nauk społecznych w szerszym kontekście krajowych reform nauki i szkolnictwa wyższego. W tym celu wprowadzono pojęcie resentymentalnego racjonalizmu, nawiązujące do pracy Maxa Schelera, by uwypuklić dezorganizację kolejnych prób przebudowy systemu nauki zakorzenionych w złych i atawistycznych namiętnościach. W konsekwencji przyjętej optyki badawczej wyłania się obraz chaotycznych, upolitycznionych i utowarowionych reform, które nie tylko nie korygują pozycji nauki polskiej, ale dodatkowo antagonizują środowisko badaczy, uniemożliwiając zajmowanie się jej ważnymi problemami strukturalnymi. (abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to characterize the evaluation of Polish scientific journals in the fields of the humanities and social sciences, in the broader context of national science and higher education reforms. For this purpose, the notion of resentment rationalism, referring to Max Scheler's work, was introduced to highlight the disorganization of successive attempts to rebuild the system of science rooted in evil and atavistic passions. As a consequence of the adopted research optics, what emerges is a picture of chaotic, politicized and commodified reforms, which fail to correct the position of Polish science and antagonize the community of researchers, by making it impossible to deal with important structural problems in this field. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Nauka; Czasopiśmiennictwo; Szkolnictwo wyższe; Racjonalizm; Reforma oświaty

EN

Science; Periodicals; Higher education; Rationalism; Educational system reforms

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 2 Czasopisma naukowe wobec wyzwań ewaluacji nauk społecznych
• Strony: 83--99

Twórcy

autor

Mariusz Baranowski

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Ajdukiewicz, K. (1965). Język i poznanie. Tom 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Akademickość polskich miast (2019). Raport. J. Nowak, M. Wieteska (red.). Warszawa: Polski Instytut Ekonomiczny. http://pie.net.pl/wp-content/uploads/2019/06/PIE-Raport_Akademicko%C5%9B%C4%87.pdf
• Arboledas-Lérida, L. (2020). Capital and the Scientific Endeavour. An Appraisal of Some Marxist Contributions to the Debate on the Commodification of Science. Critique 48(4): 321-367. doi:10.1080/03017605.2020.1850631
• Baranowski, M. (2017). Education in times of uncertainty. Uncertainty in education: a critical approach, [w:] A. Odrowąż-Coates, S. Goswami (eds.), Symbolic Violence in Socio-Educational Contexts: A Post-Colonial Critique. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej: 63-72.
• Baranowski, M. (2019a). Sociology of knowledge in times determined by knowledge. Society Register 3(1): 7-22. doi:10.14746/sr.2019.3.1.01
• Baranowski, M. (2019b). O potrzebie krytycznej teorii społeczeństwa. Przegląd Krytyczny 1(1): 8-16. doi:10.14746/pk.2019.1.1.01
• Baranowski, M. (2020). A contribution to the critique of worthless education: between critical pedagogy and welfare sociology. Globalisation, Societies and Education 18(4): 391-405. doi:10.1080/14767724.2020.1732195
• Bourdieu, P. (2009). Rozum praktyczny. O teorii działania. Tłum. J. Stryjczyk. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Bourdieu, P., Wacquant, L.J.D. (2001). Zaproszenie do socjologii refleksyjnej. Tłum. A. Sawicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Brzeziński, J. (2000). Poznanie naukowe - poznanie psychologiczne, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne: 333-354.
• Chalmers, A. (1997). Czym jest to, co zwiemy nauką? Tłum. A. Chmielewski. Wrocław: Wydawnictwo Siedmioróg.
• Chawla, D.S. (2021). Hundreds of 'predatory' journals indexed on leading scholarly database. Nature, February 8. doi:10.1038/d41586-021-00239-0
• Czapliński, P. (2019). Uniwersytet antyludowy. Kultura i Rozwój 7: 1-9. doi:10.7366/KIR.2019.7.07
• Elias, N. (2010). Czym jest socjologia? Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Espeland, W.N., Sauder, M. (2016). Engines of Anxiety: Academic Rankings, Reputation, and Accountability. New York: Russell Sage Foundation.
• Fromm, E. (2017). Rewolucja nadziei. W stronę uczłowieczonej technologii. Kraków: Wydawnictwo vis-à-vis/Etiuda.
• Gadd, E. (2020). University rankings need a rethink. Nature 587: 523. doi:10.1038/d41586-020-03312-2
• Graeber, D. (2016). Utopia regulaminów. O technologii, tępocie i ukrytych rozkoszach biurokracji. Tłum. M. Jedliński. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Grudniewicz, A., Moher, D., Cobey, K.D. et al. (2019). Predatory journals: no definitione, no defence. Nature 576: 210-212. doi:10.1038/d41586-019-03759-y
• Hobsbawm, E. (2013). Jak zmienić świat? Marks i marksizm 1840-2011. Tłum. S. Szymański. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Illouz, W. (2010). Uczucia w dobie kapitalizmu. Tłum. Z. Simbierowicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Jałochowski, M. (2020). Uczelnie - plantacja cherlawych paprotek. Gazeta Wyborcza, 5 lutego 2020: 14.
• Karas, E. (2019). Fake news and the ritualization of the self. Society Register 3(2): 109-121. doi:10.14746/sr.2019.3.2.07
• Karoński, M. (2015). Polska nauka czy nauka w Polsce? Nauka 3: 25-33.
• Klauziński, S. (2016). Reforma Gowina straszy małe uczelnie. Duże śpią spokojnie. Gazeta Wyborcza, 9 listopada 2016. <https://wyborcza.pl/7,75398,20954043,reforma-gowina-straszy-male-uczelnie-duze-spia-spokojnie.html>.
• Klebaniuk, J. (2012). Profesor Stapel na dopingu. O upiększaniu psychologii społecznej. Psychologia Społeczna 7(22): 213-217.
• Klementewicz, T. (2019). Niewolnicy Elseviera. Konsensus Waszyngtoński w naukach społecznych? Studia Krytyczne 8: 13-41.
• Klementewicz, T. (2020a). Elsevier's slaves: the Washington Consensus in the social sciences? Society Register 4(4): 183-208. doi:10.14746/sr.2020.4.4.09
• Klementewicz, T. (2020b). Humanistyka po deformie Gowina. Przegląd 30.11-6.12.2020.
• Kmita, J. (1975). Wykłady z logiki i metodologii nauk. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kozyr-Kowalski, S. (2005). Uniwersytet a rynek. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Krzemiński, I. (2019). Destrukcja nauki i uniwersytetu. Rzeczpospolita, 25 marca 2019. <https://www.rp.pl/Publicystyka/303259918-Destrukcja-nauki-i-uniwersytetu.html>.
• Kulikowski, K., Antipow, E. (2020). Niezamierzone konsekwencje punktozy jako wartości kulturowej polskiej społeczności akademickiej. Studia Socjologiczne 3(238): 207-236. doi:10.24425/sts.2020.132476
• Leszczyński, A. (2019). Lista czasopism naukowych: polityczne wpisy, kurioza, pomyłki i błędy. OKO.press, 7 sierpnia 2019. <https://oko.press/lista-czasopism-naukowych-polityczne-wpisy-kurioza-pomylki-i-bledy/?fbclid=IwAR0htIFIfQ18kGxuW0VJ4JY-HRykoriq_2Dw9q2Ag6H24iYmJbZG8q2KWAM>.
• Leszczyński, A. (2020). Bodnar broni naukowców przed Gowinem: "Będą oceniani według zasad, których nie znali". OKO.press, 19 lutego 2020.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/rpeis.2021.83.2.6