System awansów naukowych w Polsce: ewolucja i aspekty instytucjonalne

• Autorzy: Marek Ratajczak

Warianty tytułu

The System of Academic Advancement in Poland: Evolution and Institutional Aspects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest prezentacja, w wymiarze historycznym, ewolucji systemu awansów naukowych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań z okresu po rozpoczęciu transformacji ustrojowej. Autor opracowania wykorzystuje elementy analizy i aparatu pojęciowego typowego dla ekonomii instytucjonalnej, zarówno w jej wariancie określanym czasem mianem starej ekonomii instytucjonalnej, jak i tak zwanej nowej ekonomii instytucjonalnej. Analiza zmian systemu awansów naukowych w Polsce w okresie od odzyskania niepodległości w 1918, a zwłaszcza w okresie po II wojnie światowej, wskazuje na wyraźnie ewolucyjny, a nie rewolucyjny charakter zmian, z występowaniem wyraźnego tzw. uzależnienia od ścieżki rozwoju oraz istotną rolą, obok instytucji formalnych związanych ze zmianami legislacyjnymi, instytucji nieformalnych z obszaru tradycji, zwyczaju czy dyskusji o reakcji na bodźce. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the paper is to present, from a historical perspective, the evolution of the system of ac-ademic advancement in Poland, with particular emphasis on solutions from the period following the start of the political transformation. The author uses elements of the analysis and conceptual apparatus typical for institutional economics, both in the variant sometimes referred to as the old institutional economics, and in the so-called new institutional economics. The analysis of changes in the system of academic advancement in Poland in the period after independence was regained in 1918, and especially in the period after World War II, shows that the changes were clearly evolutionary, rather than revolutionary. This occurred with clear path dependence and the important role, next to formal institutions related to legislative changes, of informal institutions in the area of tradition, custom and discussion about the response to incentives. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Pracownicy naukowi; Awans pracowniczy; Ekonomia instytucjonalna; Rozwój zawodowy pracownika

EN

Academic staff; Workers promotion; Institutional economics; Professional development of employees

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 2 Czasopisma naukowe wobec wyzwań ewaluacji nauk społecznych
• Strony: 297--315

Twórcy

autor

Marek Ratajczak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Antonowicz, D. (2015). Między siłą globalnych procesów a lokalną tradycją. Polskie szkolnictwo wyższe w dobie przemian. Toruń: Wyd. Nauk. UMK.
• Brzeziński, J.M. (2017). O poprawianiu (ale też i o psuciu) systemu przeprowadzania awansów naukowych w Polsce w latach 1990-2017. Nauka i Szkolnictwo Wyższe 2(50): 148-172.
• Brzeziński, J.M. (2015). O konieczności utrzymania habilitacji w Polsce. Nowotwory. Journal of Oncology 65(4): 292-297.
• Centralna Komisja do spraw Stopni i Tytułów (1991-2020), (2020). Warszawa: Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów.
• Izdebski, H., Zieliński, J.M. (2019). Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Komentarz. Wolters Kluwer.
• Kokowski, M. (2015). Jakiej naukometrii i bibliometrii potrzebujemy w Polsce. Polska Akademia Umiejętności - Prace Komisji Historii Nauki PAU 14: 135-184.
• Kokowski, M. (2015). Szkic aktualnej debaty nad naukometrią i bibliometrią w Polsce i zapomniane naukoznawstwo. Polska Akademia Umiejętności - Prace Komisji Historii Nauki PAU 14: 118-134.
• Kulczycki, E. (2017). Kariera drapieżnych czasopism - przypadek Anny O. Szust. Nauka 3: 71-83.
• North, D.C. (2007). Instytucje, ideologia i wyniki gospodarcze. Tłum. D. Milczarek-Andrzejewska. Warszawa: Forum Obywatelskiego Rozwoju.
• North, D.C. (1992). Institutions, Ideology and Economic Performance. Cato Journal 11(3): 477-496.
• Przeniosło, M. (2011). Habilitacje w II Rzeczypospolitej (na przykładzie matematyków). Rocznik Łódzki 58: 59-72.
• Przeniosło, M. (2017). Ścieżki awansu naukowego w II Rzeczypospolitej. Forum Akademickie 07/08.
• Śliwerski, B. (2018). Turystyka habilitacyjna Polaków na Słowację w latach 2005-2016. Studium krytyczne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Wiktor, J. (2019). Recenzja osiągnięć naukowych w postępowaniach awansowych - między jakością oceny a formalizmem rozstrzygnięć Ustawy 2.0. E-mentor 1(78): 4-10.
• Wojtczak, K. (2017). Habilitacje w Polsce Ludowej. Część 1. Warunki i przebieg habilitacji w prawie szkół wyższych. Studia Prawa Publicznego 1(17): 25-61.
• Wojtczak, K. (2018). Tytuł profesora w Polsce w latach 1920-1990. Część 2. Warunki nadawania tytułu profesora w prawie o stopniach i tytułach naukowych. Studia Prawa Publicznego 1(21): 31-52.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/rpeis.2021.83.2.19