System opieki zdrowotnej i dostępność świadczeń zdrowotnych - wybrane aspekty

• Autorzy: Grzegorz Ciura

Warianty tytułu

A Review of Polish Health Care System and Availability of Medical Services

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

System opieki zdrowotnej jest ważnym elementem wpływającym na bezpieczeństwo zdrowotne społeczeństwa, a przez to na realizację jednej z podstawowych funkcji państwa - zapewnienia bezpieczeństwa obywateli. Od początku przemian ustrojowych w 1989 r. podjeto starania, aby poprawić działania służby zdrowia, zwiększyć efektywności systemu i stworzyć stabilne zasady finansowania publicznej opieki zdrowotnej. Pierwszym znaczącym krokiem w tych pracach było uchwalenie w 1991 r. ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Jednak zmiany w organizacji i finansowaniu opieki zdrowotnej wymagały bardziej radykalnych działań. Były to m.in. pilotażowe programy tzw. konsorcjów zdrowia1 oraz prace nad projektami ustaw o ubezpieczeniu zdrowotnym i o koszyku świadczeń gwarantowanych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Efektem tych poczynań była reforma systemu opieki zdrowotnej wprowadzona od 1 stycznia 1999 r. zmieniająca zasady organizacji i finansowania opieki zdrowotnej ze środków publicznych. Finansowanie budżetowe zastąpiono ubezpieczeniowo-budżetowym ze znaczącą przewagą segmentu ubezpieczeniowego, wprowadzono nowe instytucje ubezpieczeniowe (kasy chorych, związek kas chorych, urząd nadzoru nad ubezpieczeniami zdrowotnymi) przekształcone już w obecnej dekadzie w Narodowy Fundusz Zdrowia (dalej: NFZ lub Fundusz), zmieniono zasady finansowania świadczeń zdrowotnych. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie wybranych rozwiązań kształtujących system opieki zdrowotnej i zasady dostępu do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Ponieważ tematyka, którą należałoby poruszyć, jest bardzo obszerna i przekracza dopuszczalne rozmiary tego opracowania, autor skupia się tylko na wybranych elementach systemu nadal funkcjonujących, dokonując niekiedy krótkich opisów, jak poszczególne instytucje ubezpieczenia zdrowotnego - mające istotny wpływ na dostęp obywateli do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych - zmieniały się w czasie. Analizując przepisy prawa i dokumenty określające sytuację organizacyjno-finansową zarówno głównego płatnika systemu - NFZ, jak i publicznych zakładów opieki zdrowotnej, podjęto próbę wskazania najważniejszych barier systemowych w dostępie do świadczeń.(fragment tekstu)

EN

The article examines the availability of publicly financed health services in Poland, their scope and the relevant regulations on which the patients are granted access to those benefits. The barriers to medical services are discussed as well as the problems of the state-owned hospitals which, regardless of a 10-year long restructuring process, still incur significant financial losses.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Opieka zdrowotna; Świadczenia zdrowotne; Służba zdrowia; Reforma służby zdrowia

EN

Health care; Health care benefits; Health service; Health care reform

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 4 (20) Zdrowie Polaków
• Strony: 79--115

Twórcy

autor

Grzegorz Ciura

• Biuro Analiz Sejmowych

Bibliografia

• Informacja o wynikach kontroli działań administracji rządowej i samorządowej w tworzeniu i organizacji systemu ratownictwa medycznego w Polsce, NIK, Warszawa, 2007.
• J. Jakubaszko, A. Ryś, Ratownictwo medyczne w Polsce. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym, Zdrowie i Zarządzanie, Kraków 2002.
• Narodowy Fundusz Zdrowia, Sprawozdanie z działalności za 2008 rok, NFZ, Warszawa 2009.
• M. Pączkowska, Dostępność świadczeń zdrowotnych w opinii Polaków, CSIOZ, Warszawa 2009, s. 7.
• Zielona księga II. Raport. Finansowanie ochrony zdrowia w Polsce, Ministerstwo Zdrowia, Warszawa 2008.
• A. Fandrejewska, S. Szparkowska, Długi szpitali nie rosną, "Rzeczpospolita" z dn. 20 sierpnia 2009 r.
• Uchwała nr 58/2009 Rady Ministrów z 27 kwietnia 2009 r. w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą "Wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w działaniach stabilizujących system ochrony zdrowia".
• Ustawa z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2007 r. nr 14, poz. 89, ze zm.).
• Ustawa z 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. nr 45, poz. 391).
• Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 nr 164, poz. 1027 ze zm.).
• Ustawa z 15 kwietnia 2005 r. o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej (Dz.U. nr 78, poz. 684 ze zm.).
• Ustawa z 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. nr 191, poz. 1410 ze zm.).