The Will of Parties to Civil Law Relations in Polish Tax Law

• Autorzy: Antoni Hanusz

Warianty tytułu

Zasada autonomii woli stron stosunków cywilnoprawnych na gruncie polskiego prawa podatkowego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

Jedną z fundamentalnych reguł prawa cywilnego jest zasada autonomii woli stron stosunków cywilnoprawnych. Skuteczność dokonywanych w ramach tej zasady czynności cywilnoprawnych, oceniana na gruncie prawa podatkowego, zależy od wielu czynników. Dla oceny tej istotne jest przede wszystkim to, czy przepisy prawa podatkowego w konkretnym przypadku opierają się na pojęciach i instytucjach prawnych w znaczeniu nadawanym im w prawie cywilnym, czy też posługują się nimi w sposób właściwy wyłącznie dla stosunków prawnopodatkowych. Jednakże analiza prawna znaczenia treści czynności cywilnoprawnych na płaszczyźnie prawa podatkowego zawsze podporządkowana musi być zadaniom, jakie ustawodawca stawia regulacjom tej gałęzi prawa, nie zaś prawa cywilnego. Dość powszechnie przyjmuje się, że organy podatkowe mają prawo badać i oceniać treść bądź formę czynności cywilnoprawnych. Analiza ta powinna być z kolei dokonywana w zakresie wyznaczonym przez normy prawa podatkowego. Należy również pamiętać, że skutki określonych czynności cywilnoprawnych mają znaczenie dla organów podatkowych tylko wówczas, gdy są one objęte hipotezami norm prawnopodatkowych, a więc elementem danego prawnopodatkowego stanu faktycznego. Wydaje się jednak, że w obowiązujących przepisach regulujących postępowanie podatkowe brak jest wystarczających gwarancji przestrzegania przez organy podatkowe autonomii woli stron stosunków cywilnoprawnych. Obecna sytuacja prowadzić może w konsekwencji do ograniczania, a nawet eliminowania niektórych typów i rodzajów czynności cywilnoprawnych z obrotu gospodarczego. Dostatecznych gwarancji przestrzegania omawianej zasady udzielałoby natomiast z konieczności postępowanie przed sądem powszechnym, prowadzone w celu rozstrzygnięcia kwestii oceny rzeczywistego charakteru treści danego stosunku cywilnoprawnego jako zagadnienia wstępnego. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Tax regulations; Civil law; Legal regulations

PL

Prawo podatkowe; Prawo cywilne; Regulacje prawne

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius
• Rocznik: 2003/2004
• Tom: 50/51
• Strony: 75--86

Twórcy

autor

Antoni Hanusz

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• A. Kostecki: Związki prawa finansowego z prawem cywilnym. System instytucji prawno-finansowych PRL, Wrocław 1982,
• B. Brzeziński, M. Kalinowski: Glosa do wyroku NSA, passed on 7 Nov. 1991, S.A./Po1198/91, OSP1993, no. 10
• K. Ostrowski: Prawo finansowe. Zarys ogólny, Kraków 1970;
• M. Szubiakowski, M. Wierzbowski, A. Wiktorowska: Postępowanie administracyjne ogólne, podatkowe i egzekucyjne, Warszawa 1996
• NSA: tax duty and civil contract, "Monitor Podatkowy" 1995, no. 11,
• R. Mastalski, J. Zubrzycki: Ordynacja podatkowa. Komentarz, Wrocław 1998
• R. Mastalski: Interpretacja prawa podatkowego, Wrocław 1989.
• R. Mastalski: Problemy stosowania prawa podatkowego, "Edukacja Prawnicza" 1995, no. 3,
• S. Brzeszczyńska: Granice pomiędzy darowizną a nieodpłatnym świadczeniem w podatku dochodowym od osób fizycznych, "Monitor Podatkowy" 1997, no. 8,
• S. Rozmaryn: Prawo podatkowe a prawo prywatne w świetle wykładni prawa, Lwów 1939;
• S. Rudnicki: Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna, Warszawa 1998
• System instytucji prawa cywilnego, vol. I, Część ogólna, edited by S. Grzybowski, Wrocław 1985,
• ---