Poradziecka oligarchizacja Ukrainy i Białorusi: procesy, mechanizmy, perspektywy

• Autorzy: Maxim Rust

Warianty tytułu

The Post-Soviet Oligarchisation of Ukraine and Belarus: Processes, Mechanisms, Perspectives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego artykułu jest porównanie i ocena reform oraz społeczno-politycznych zmian na Białorusi i Ukrainie w kontekście oligarchizacji systemu społeczno-politycznego. Porównanie właśnie tych dwóch państw podyktowane zostało zarówno podobnymi warunkami wyjściowymi do rozwoju systemu oligarchicznego po rozpadzie ZSRR, jak i faktem, że oligarchizacja miała w nich diametralnie różne skutki dla przebiegu transformacji ustrojowej. Szczególnie istotnym dla autora zagadnieniem jest rola oligarchizacji każdego z tych systemów w kształtowaniu relacji z Federacją Rosyjską. (fragment tekstu)

EN

In Eastern European countries, the issue of the oligarchisation of the political system is one of the most important factors infl uencing the process of systemic transformation. In Ukraine, the phenomenon of oligarchisation took on the classic post-Soviet form of infl uencing the political elite. In Belarus, its importance is smaller and of a diff erent character. When analysing the dynamics of the socio- -political development of both republics after 1991, the vision of Ukraine without oligarchs, or inversely - Belarus with the established oligarchic system is not so obvious. The main goal of this article is to compare and evaluate the reforms and socio-political changes in Belarus and Ukraine in the context of the role played by the oligarchisation of these countries. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kapitalizm oligarchiczny; Przekształcenia systemowe w gospodarce; Elita władzy; System polityczny

EN

Oligarchic capitalism; Systemic transformations in the economy; Power elite; Political system

• Czasopismo: Sprawy Międzynarodowe
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 4
• Strony: 39--65

Twórcy

autor

Maxim Rust

• "New Eastern Europe", Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego

Bibliografia

• Aslund A., Comparative oligarchy: Russia, Ukraine and the United States, Center for Social and Economic Research, Warsaw 2005 (Studia i Analizy, 296).
• Belkovskij S., Gosudarstvo i oligarhid, Sovet po nacional'noj strategii, Moskva 2003.
• Belkovskij S., Gosudarstvo i oligarhid: 10 let spustd, Fond Stanislava Belkovskogo, Moskva 2013.
• Beyond the Euromaidan. Comparative perspectives on advancing reform in Ukraine, ed. H. Hale, R. Orttung, Stanford University Press, Stanford 2016.
• Burov N., Belorusskad elita i Lukaśenko. Vozmożno li "otkrutit"' situaciu nazad?, "Naśe mnenie" [online], 18 VIII 2020 [dostęp: 22 X 2020]: <https://nmnby.eu/news/ analytics/7189.html>.
• Ćervonenko V., Karta oligarhov Ukrainy i ih vlidnie na vlast', "BBC News", 27 III 2015 [dostęp: 13 XI 2020]: <https://www.bbc.com/ukrainian/ukraine_in_russian/ 2015/03/150327_ru_s_oligarch_ukraine_map>.
• Chernenko D., Capital structure and oligarch ownership, "Economic Change and Restructuring" 2018, No. 1.
• Economic reform in Ukraine. The unfinished agenda, ed. A. Aslund, G. De Menil, M. E. Sharpe, Armonk, NY 2000.
• Glazunov V. V., Gegemonid oligarhii: sub"ektivnad sostavldusad, "Gumanitarnij visnik ZDIA" 2008, vip. 33.
• Golosov G. V., Sravnitelnad politologid, inu, Novosibirsk 2013.
• Governments are doing a poor job at fighting corruption across Europe and Central Asia, "Transparency International" [online, dostęp: 12 XII 2020]: <https://www.trans-parency.org/en/gcb/europe-and-central-asia/europe-central-asia-2016>.
• Hoffman D., Oligarhi. Bogatstvo i vlast v novoj Rossii, KoLibri, Moskva 2007.
• Ioffe G., Avtoritarizm bez oligarhii, "Pro et Contra" 2011, N 3-4.
• Kłysiński K., Wielki biznes na Białorusi: geneza, uwarunkowania i perspektywy, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2013 (Komentarze OSW, 113).
• Kokot M., Ukraina jest skazana na oligarchię. Do czego doprowadzi nowe rozdanie w Kijowie, "Gazeta Wyborcza" [online], 3 VIII 2019 [dostęp: 17 X 2020]: <https:// wyborcza.pl/7,75399,25044772,nowe-rozdanie-w-kijowie.html>.
• Kolodij A. F., "Oligarhi" j "oligarhid": Zmist pondtt ta ukrainska politićna dijsnist', "Naukovi zapiski. Politićni nauki" 2001, t. 19.
• Konończuk W., Fundament systemu. Starzy i nowi oligarchowie na Ukrainie, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2016 (Punkt Widzenia, 59).
• Korzov G., Oligarhićna priroda sućasnogo politićnogo reżimu v Ukraini, "Naukovi zapiski NU" 2008, N 3.
• Kowal P., Oligarchat i rewolucja (1991-2014). Przypadek Ukrainy, "Nowa Europa. Przegląd natoliński" 2017, nr 1 (7).
• Krukov O. I., Politiko-upravlinska elita Ukraini dk ćinnik derżavotvorennd, Vidavnictvo Nacional'noi akademii derźavnogo upravlinna, Kiiv 2006.
• Kudelia S., Corruption in Ukraine: Perpetuum mobile or the endplay of post-Soviet elites?, [w:] Beyond the Euromaidan. Comparative perspectives on advancing reform in Ukraine, ed. H. Hale, R. Orttung, Stanford University Press, Stanford 2016.
• Kuzio T., Ukraine. Democratization, corruption and the new Russian imperialism, Santa Barbara 2015.
• Lavrent'ev S. N., Latypov R. F., Neoprincipat kak model' politićeskogo reżima na post-sovetskom prostranstve, "Vlast'" 2014, t. 22, N 11.
• Lazarev E.A., Politićeskad korrupcia: ob″âsnââ prirodu postsovetskih transformacij, "Polis. Politićeskie issledovania" 2010, N 2.
• Linz J., Stepan A., Problems of democratic transition and consolidation. Southern Europe, South America, and post-communist Europe, Johns Hopkins University Press, Baltimore 1996.
• Matuszak S., Demokracja oligarchiczna. Wpływ grup biznesowych na ukraińską politykę, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2012 (Prace OSW, 42).
• Mączak A., Nierówna przyjaźń. Układy klientalne w perspektywie historycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2003.
• Medvedev R., Do harakteristiki sućasnoi rosijskoi oligarhii ta ii vzaemin z novim kerivnictvom Rosii - rosijska oligarhid u personalidh, "Universum. Zurnal politologii, futurologu, ekonomiki, nauki ta kul'turi" 2000, N 11-12.
• Mel'vil' A. U., Demokratićeskie tranzity. Teoretiko-metodologićeskie i prikladnye aspekty, Moskovskij obśestvennyj naućnyj fond, Moskva 1999.
• Michels R., Political parties. A sociological study of the oligarchical tendencies of modern democracy, Batoche Books, Kitchener Ontario 2001.
• Michels R., Zur Soziologie des Parteiwesens in der modernen Demokratie. Untersuchun-gen uber die oligarchischen Tendenzen des Gruppenlebens, Leipzig 1911.
• Milliardery Belarusi: skolko ih i kto oni takie?, "Offshore View" [online, dostęp: 12 XII 2020]: <https://offshoreview.eu/2019/08/25/milliardery-belarusi-skolko-ih-i-kto-oni-takie/>.
• Myl'nikov P., Stab Viktora Babariko sozdaet partiu "Vmeste", "Deutsche Welle" [online], 31 VIII 2020 [dostęp: 5 XI 2020]: <https://www.dw.com/ru/shtab-viktora-babariko-sozdaet-partiju-vmeste/a-54775451>.
• Olszański T., Ćwierćwiecze niepodległej Ukrainy. Wymiary transformacji, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2017 (Prace OSW, 64).
• Oslund A., Oligarhid v sravnenii: Rossid, Ukraina i Soedinennye Staty, "Otećestvennye zapiski" 2005, N 1 (22).
• Paharev A. D., Politićni instituti i procesi v sućasnij Ukraini. Navćalnij posibnik, Institut politićnih i etnonacional'nih doslidźen' NAN Ukraini, Kiiv 2011.
• The Palgrave handbook of political elites, ed. H. Best, J. Higley, Palgrave Macmillan UK, 2018.
• Politićna korupcid: dk rozpiznati ta podolati Navćalno-metodićnij posibnik red. K. S. Davidenko, Kiiv 2016: <https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid= 07b443db-227a-4ac5-f14b-1d6671ef3106&groupId=252038> [dostęp: 9 XI 2020].
• Rovdo V., Specifika i evolucid politićeskogo reżima Respubliki Belarus', "Acta Slavica Iaponica" 2004, t. 21.
• Rozporządzenie Rady (jje) 2015/1948 z dnia 29 października 2015 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (we) nr 765/2006 dotyczącego środków ograniczających wobec Białorusi, Dz. Urz. UE, L 284/62, 30 X 2015: <https://eur-lex.europa.eu/eli/ reg/2015/1948/oj> [dostęp: 9 XI 2020].
• Rust M., Eastern Ukraine left in limbo, "New Eastern Europe" 2017, No. 3-4.
• Rust M., Gdy koszenie trawy nie wystarcza, "Nowa Europa Wschodnia" 2016, nr 6.
• Rust M., The need for a long-term approach to Belarus changes, Instytut Europy Środkowej, Lublin 2020 (IEŚ Policy Papers, 8).
• Rutland P., The political elite in post-Soviet Russia, [w:] The Palgrave handbook of political elites, ed. H. Best, J. Higley, Palgrave Macmillan UK, 2018.
• SchmitterP., Democratization: The role of elites, [w:] The Palgrave handbook of political elites, ed. H. Best, J. Higley, Palgrave Macmillan UK, 2018.
• Sehović V., "Belorusskie oligarhi": prizraki, rudimenty ili budusee?, "Eżednevnik" [online], 7 XII 2016 [dostęp: 25 X 2020]: <https://ej.by/news/economy/20i6/i2/07/ belorusskie-oligarhi-prizraki-mdimenty-ili-buduschee.html>.
• Sehović V., Sudba belorusskogo "krasnogo direktorata": ot rassveta do zakata, "Eżednevnik" [online], 5 III 2013 [dostęp: 21 X 2020]: <https://ej.by/news/ economy/2013/03/05/sud_ba_belorusskogo_krasnogo_direktorata_ot_rassveta_ do_zakata.html>.
• Sinkevich A., Privatisation in Belarus: current situation and prospects for the future, "Belarus Info Letter" 2013, issue 10 (40).
• Skorkin K., The demise of the counter-elite: How Zakharchenkos killing will change Donbas, "Carnegie" [online], 4 IX 2018 [dostęp: 21 IX 2020]: <https://carnegie.ru/commentary/77158>.
• Tomenko zadvldet, eto PR razblokirovala rabotu VR radi biznes-interesov Ahmetova, "UNIAN" [online], 13 II 2008 [dostęp: 12 V 2020]: <https://www.unian.net/politics/96154-tomenko-zayavlyaet-chto-pr-razblokirovala-rabotu-vr-radi-biznes-interesov-ahmetova.html>.
• Top-10 samyh skandalnyh i oskorbitelnyh vyskazyvanij Lukaśenko, "Eurapejskaa Belarus'" [online], 24 II 2012 [dostęp: 21 IX 2020]: <http://europeanbelarus.org/be/news/2012/2/24/3941/>.
• Top 200 uspeśnyh i vlidtelnyh biznesmenov Belarusi, "Eźednevnik" [online, dostęp: 12 XII 2020]: <https://ej.by/rating/business2018/>. Transparency International Ukraine, "Transparency International" [online, dostęp: 12 XII 2020]: <https://www.transparency.org/en/countries/ukraine>.
• Usov P., Oligarhid kak vozmożnoe politieeskoe budusee Belarusi, "Belorusskij partizan" [online], 18 VII 2018 [dostęp: 15 X 2020]: <https://belaruspartisan.by/politic/431792/>.
• Vakulcik: A mog byt' na meste Ciża, "Belorusskij partizan" [online], 15 III 2016 [dostęp: 11 XI 2020]: <https://belaruspartisan.by/politic/336585/>.
• Zlotnikov L., V petle populizma: ideologid, politika i ekonomika v nezavisimoj Belarusi, Enciklopediks, Minsk 2002.
• Zudin A.U., Oligarhid kak politieeskad problema rossijskogo postkommunizma, "Obśestvennye nauki i sovremennost'" 1999, Ns 1.
• Zdanov I., Akimenko U., Ukraina v XXI veke: vyzovy dla politieeskoj elity, "Zerkalo nedeli. Ukraina", 14-21 xi 2003.

Identyfikatory

DOI

10.35757/sm.2020.73.4.03