Rodzina współczesna : (przegląd zagadnień)

• Autorzy: Małgorzata Adamska-Chudzińska

Warianty tytułu

Contemporary Family : Review of Issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Współczesne teorie socjologii rodziny charakteryzuje krytyczne podejście do wcześniejszych teorii ewolucjonistycznych oraz wykorzystanie pewnych aspektów teorii funkcjonalnych, Najnowsze teoretyczne koncepcje odrzucają "przyrodniczą zasadę" ewolucji, która nie mogła znaleźć zastosowania do świata ludzi i ich wytworów, a tym samym do rozwoju rodziny. Zarzucony został Morganowski pogląd, że rozwój ludzkości i różnych form organizacji życia rodzinnego zdeterminowany mógł być postępem produkcyjnym (zależy od przeobrażeń narzędzi pracy). Natomiast właściwa teoriom funkcjonalnym teza, ujmująca rodzinę jako zespół ludzi organizujących wewnętrzne formy życia społeczno-kulturowego nakierowane na zaspakajanie podstawowych potrzeb czy też jako "jedność współdziąłających ze sobą osobowości", znalazła w pewnym stopniu odzwierciedlenie w koncepcjach współczesnych. 0 ile jednak funkcjonaliści traktowali ten aspekt jako pierwszorzędny dla rozwoju rodziny, dzisiaj ma on znaczenie raczej akcydentalne. Oprócz przeważających badań wewnątrzrodzinnych funkcjonalizm obejmował także - chociaż na mniejszą skalę - analizę interakcji rodziny z zewnętrznymi, szerszymi strukturami społecznymi. Były to jednak pierwsze próby nieuwzględniające wszystkich punktów stycznych pomiędzy rodziną a środowiskiem zewnętrznym. Mimo to zwrócenie uwagi na fakt, że rodzina odgrywa istotną rolę w całokształcie kultury danego społeczeństwa uznać można za symptom przejścia do nowych, teoretycznych konstrukcji w odniesieniu do rodziny Dlatego też trudno byłoby przeprowadzić ostrą linię demarkacyjną pomiędzy teoriami funkcjonalnymi a współczesnymi.(fragment tekstu)

EN

In the frist part of the article the author includes a short presentation of modern theories of family (C. Levi-Strauss, G. Tillion, T. Parsons) and the results of the Polish investigations of the family. Next, the author draws attention to some aspects of the functioning of a modern family which are consequencies of socio-economic transformations. The author has identified a group of consequencies which bring about crisis of a family. They include the fact that women are professionally active, financial situation, possession of a flat or a house, instability of a family, drug taking, decreased number of children in a family, abortion issue and families with "tube babies". On the other hand the author has also stressed the importance of functional effects and in particular intensification of those functions which are crucial for a contemporary family. In the final part the author attempts to answer the question if a family is a thing of the past or if it a new chance for a contemporary man. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rodzina; Socjologia rodziny

EN

Family; Sociology of the family

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie
• Rocznik: 1991
• Numer: nr 331
• Strony: 115--131

Twórcy

autor

Małgorzata Adamska-Chudzińska

• Akademia Ekonomiczna w Krakowie

Bibliografia

• C. Levi-Strauss, Rodzina, "Odra" 1987, nr 3 i 4.
• F. Adamski, Socjologia małżeństwa i rodziny, Warszawa 1984.
• T. Parsons, R. F. Bales, Family Socialization and Interaction Process, Glencoe 1964.
• G. P. Murdock, Social structure, New York 1965.
• Z. Tyszka, Socjologia rodziny, Warszawa 1979.
• B. Łobodzińska, Rodzina w Polsce, Warszawa 1974.
• D. Markowska, A. Dodziuk-Lityńska, Współczesna rodzina w Polsce, Warszawa 1975. J. Turowski, struktura i funkcje rodziny a teoria rodziny nuklearnej, w: Przemiany rodziny polskiej, praca zbiorowa J. Komorowskiej, IW CRZZ, Warszawa 1975.
• M. Iłowiecki, Probówkowe dzieci, "Odra" 1987, nr 3.
• M. Ziemska, Wpływ przemian funkcji rodziny na socjalizację dzieci, w: Rodzina i dziecko, praca zbiorowa pod red. M. Ziemskiej, PWN, Warszawa 1986.
• J. Rostowski, Zarys psychologii małżeństwa, Warszawa 1988.
• B. Łobodzińska, Rodzina w Polsce, Interpress, Warszawa 1974.