Kryzys więzi międzyludzkich jako kryzys kultury emocjonalnej

• Autorzy: Irena Przybylska

Warianty tytułu

A Crisis of Interpersonal Bonds as a Crisis of Emotional Culture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jakkolwiek zdefiniujemy relację między ludźmi (więź, bliskość, czysta relacja, intymność), aby mogła ona trwać, niezbędne jest zaangażowanie, które łączy się z rosnącym współcześnie ryzykiem odrzucenia i obawą przed końcem relacji. "Odwołanie" zaangażowania jest coraz częściej możliwe, a nawet uprawomocnione. Skoro - jak pisze Bauman - ponowoczesny byt jest ciągłym poszukiwaniem, to każda relacja może ograniczać szanse na "spełnienie powołania - urzeczywistnienie potencjału" i kolejną próbę dokończenia konstrukcji tożsamości. Filozof dodaje, iż "Nieobecność struktur społecznych, jakie wyznaczałyby raz na zawsze (to znaczy, praktycznie biorąc, na okres realizacji »projektu życiowego«) ramy tego, co możliwe, ale zarazem byłyby wsparciem dla wysiłków skierowanych na realizację którejkolwiek z obranych możliwości, jest bodaj najdobitniejszą cechą wyróżniającą byt ponowoczesny", byt, którego struktura i zmienne ramy działania potęgują "elastyczność" (konieczność bycia elastycznym) w pracy, wykształceniu, zachowaniu oraz w interesujących nas tu relacjach międzyludzkich (we wchodzeniu, w utrzymywaniu i rezygnowaniu z relacji). (fragment tekstu)

EN

The article attempts to describe the symptoms of the crisis of interpersonal bonds in the perspective of the crisis of emotional culture. The core of the analyzes of the causes and symptoms of the crisis of interpersonal ties are the concepts related to the emotional turn and the discursive dimension of affective life. The crisis of emotional culture is described in the text in the light of progressive individualization and diminishing intimacy, which supersedes the commonality of goals and attitudes. The main thesis of the text is that the invasiveness of expert discourses and consumer culture leads to the wind-down of emotional culture, rationalization of the private sphere and breaking axio-normative constraints that regulate social attitudes, also in the dimension of creating and maintaining interpersonal bonds. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Więzi społeczne; Relacje międzyludzkie

EN

Social bond; Interpersonal relations

• Czasopismo: Chowanna
• Rocznik: 2020
• Tom: 2(55) Myślenie zmiany
• Strony: 1--14

Twórcy

autor

Irena Przybylska

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Adamczyk M.: Wprowadzenie do teorii kapitału społecznego. Lublin 2013.
• Bauman Z.: Ponowoczesne wzory osobowe. "Studia Socjologiczne" 2001, nr 1 (200), s. 7-31.
• Bauman Z.: Razem, osobno. Przeł. T. Kunz. Kraków 2003.
• Bauman Z., Leoncini T.: Płynne pokolenie. Z włoskiego przeł. S. Żuchowski. Warszawa 2018.
• Beck U., Beck-Gernsheim E.: The Normal Chaos of Love. Cambridge 1995.
• Cassirer E.: Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury. Przeł. A. Staniewska. Przedmową poprzedził B. Suchodolski. Wyd. 2. Warszawa 1977.
• Giddens A.: Konsekwencje nowoczesności. Przekł. E. Klekot. Kraków 2008.
• Giddens A.: Nowoczesność i tożsamość. "Ja" i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Tłum. A. Szulżycka. Wyd. 2. Warszawa 2010.
• Giddens A.: Przemiany intymności: seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. Przeł. A. Szulżycka. Warszawa 2006.
• Giddens A.: Socjologia. Współpr. Ph.W. Sutton. Tłum. O. Siara, A. Szulżycka, P. Tomanek. Warszawa 2012.
• Giza-Poleszczuk A.: Rodzina a system społeczny. Reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej. Warszawa 2005.
• Grochalska M.: Kobiety w związkach jako ofiary dyskursu "szczęśliwej rodziny". W: Zagadnienia małżeństwa i rodzin w perspektywie feministyczno-genderowej. Red. K. Slany. Kraków 2013, s. 143-156.
• Habermas J.: Teoria działania komunikacyjnego. T. 2: Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego. Przeł. A.M. Kaniowski. Przekł. Przejrzał M.J. Siemek. Warszawa 2002.
• Hochschild A.R.: The Commercialization of Intimate Life: Notes from Home and Work. Berkeley-Los Angeles 2003.
• Hochschild A.R.: "Rent a Mom" and Other Services: Markets, Meanings and Emotions. "International Journal of Work Organisation and Emotion" 2005, vol. 1, no. 1. https://doi.org/10.1504/IJWOE.2005.007328.
• Hochschild A.R.: Zarządzanie emocjami. Komercjalizacja ludzkich uczuć. Tłum. J. Konieczny. Warszawa 2009.
• Illouz E.: Uczucia w dobie kapitalizmu. Przeł. Z. Simbierowicz. Z oryginałem porównał J. Niżnik. Zredagowała, indeks osób i postaci wraz z notą biograficzną przygotowała E. Nowakowska-Sołtan. Warszawa 2010.
• Jamieson L.: Intimacy: Personal Relationships in Modern Societies. Cambridge-Malden 1998.
• Markus H.R., Kitayama S.: Culture and the Self: Implications for Cognition, Emotion, and Motivation. "Psychological Review" 1991, vol. 98, no. 2, s. 224-253.
• Marody M.: Jednostka po nowoczesności: perspektywa socjologiczna. Wyd. 2, dodruk. Warszawa 2016.
• McNair B.: Porno? Chic!: How Pornography Changed the World and Made It a Better Place. Abingdon-New York 2012.
• Sandholtz K. et al.: Beyond Juggling, Rebalancing Your Busy Life. W: Born to Buy: the Commercialized Child and the New Consumer Culture. Ed. J.B. Schor. New York 2004.
• Weeks J.: The World We Have Won: The Remaking of Erotic and Intimate Life Since 1945. London-New York 2007.

Identyfikatory

DOI

10.31261/CHOWANNA.2020.55.03