The Role of Agribusiness in Polish Economy : an Analysis Based on the Input-Output Tables

• Autorzy: Łukasz Ambroziak

Warianty tytułu

Znaczenie agrobiznesu w gospodarce polski : analiza z wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of this paper is to evaluate changes in the role of agribusiness in the Polish economy, the relationships between various spheres of agribusiness and its links with othersectors of the national economy. The research was conducted on the basis of the input-output tables for 2005, 2010, and 2015 published by Statistics Poland. The analysis also confirmed most of the relationships formulated so far between the agribusiness development path and the level of economic development of a given country. From 2005-2015, the share of agri -business in creating the gross value added of the Polish economy decreased, similarly as the role of internal turnover in the material supply of agriculture, while the food sector became the leading link in the agri-food sector. The agri -business sector also showed strong links with the other sectors of the economy. The changes in the food economy were caused by the intensified relations of this sector with the other countries, which translated into benefits from the international division of labor. (original abstract)

Celem artykułu jest ocena zmian znaczenia agrobiznesu w gospodarce Polski, zależności pomiędzy poszczególnymi sferami agrobiznesu oraz jego powiązań z pozostałymi działami gospodarki narodowej. Badanie przeprowadzono na podstawie tablic przepływów międzygałęziowych z lat 2005, 2010 i 2015, opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny. Przeprowadzona analiza potwierdziła większość dotychczas sformułowanych zależności między ścieżką rozwoju agrobiznesu a poziomem rozwoju gospodarczego danego kraju. W latach 2005-2015 zmalał udział agrobiznesu w tworzeniu wartości dodanej brutto polskiej gospodarki, przemysł spożywczy stał się wiodącym ogniwem sektora rolno-spożywczego oraz zmalało znaczenie obrotu wewnętrznego w zaopatrzeniu materiałowym rolnictwa. Sektor agrobiznesu wykazywał też silne powiązania z pozostałymi działami gospodarki. Do zmian w gospodarce żywnościowej przyczyniła się intensyfikacja powiązań tego sektora z zagranicą. Pozwoliło to odnieść korzyści wynikające z międzynarodowego podziału pracy. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Agrobusiness; Agriculture; Food industry; Input-output tables

PL

Agrobiznes; Rolnictwo; Przemysł spożywczy; Tablice przepływów międzygałęziowych

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 3
• Strony: 3--28

Twórcy

autor

Łukasz Ambroziak

• Institute of Agricultural and Food Economics - National Research Institute (IAFE-NRI) in Warsaw, Poland

Bibliografia

• Ambroziak, Ł. (2017). Przemysł spożywczy w Polsce - analiza z wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych. Paper presented during the IAFE-NRI seminar. 21.04.2017 r., Warszawa.
• Ambroziak, Ł. (2018a). Changes in the Export of Polish Food Industry Products: on the Issues of Domestic and Foreign Value Added. Globalisation Business, No. 3, pp. 114-122.
• Ambroziak, Ł. (2018b). Wartość dodana w handlu zagranicznym nowych państw członkowskich Unii Europejskiej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• Ambroziak, Ł. (2018c). Zmiany w polskim eksporcie produktów przemysłu spożywczego według pochodzenia wartości dodanej. Studia Ekonomiczne, Vol. 352, pp. 9-21.
• ARR (2017). Ile polskiego genu w polskim przemyśle motoryzacyjnym. Warszawa: ARR.
• Baer-Nawrocka, A., Mrówczyńska-Kamińska, A. (2015). Sytuacja dochodowa a przepływy materiałowe w rolnictwie w krajach Unii Europejskiej. Problemy Rolnictwa Światowego, Vol. 15(XXX), Issue 3, pp. 5-16.
• Baer-Nawrocka, A., Mrówczyńska-Kamińska, A. (2019). Materiałochłonność i importochłonność w rolnictwie Unii Europejskiej w świetle przepływów międzygałęziowych. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics, No. 1(358), pp. 3-21. https://doi.org/ 10.30858/zer/104514.
• Bartkowiak, R. (2008). Historia myśli ekonomicznej. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Czyżewski, A. (1995). Rozwój rolnictwa i agrobiznesu w skali krajowej i lokalnej. Poznań: ODR.
• Czyżewski, A., Grzelak, A. (2012). Możliwości wykorzystania statystyki bilansów przepływów międzygałęziowych, Przegląd Statystyczny, No. 1, pp. 173-190.
• Czyżewski, A., Kryszak, L. (2016). Współzależności międzygałęziowe w sektorze rolnym w świetle modelu input-output a poziom finansowego wsparcia rolnictwa w wybranych krajach. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, Vol. 16(XXXI), Issue 2, pp. 55-65.
• Davis, J. H., Goldberg, R.A. (1957). A Concept of Agribusiness. Boston: Harvard University Graduate School of Business Administration.
• Góral, J., Mrówczyńska-Kamińska, A., Klimkowski, C. (2017). Sektorowe przepływy międzygałęziowe a implikacje rozwojowe polskiego rolnictwa. Monografie Programu Wieloletniego 2014-2019, No. 71. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Leontief, W. (1936). Quantitative Input-Output Relations in the Economic System of the United States. Review of Economics and Statistics, 18(3), pp. 105-125.
• Leontief, W. (1941). The Structure of American Economy 1919-29. An Empirical Application of Equilibrium Analysis. New York: Oxford University Press.
• Marczewski, K. (1990). Nakładochłonność krajowa i zagraniczna składników popytu końcowego w latach 1980-1990. In: J. Kotyński (ed.), Kraje Europy Środkowo-Wschodniej w handlu międzynarodowym. Modele i prognozy (p. 252-266). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Marczewski, K., Wysocka, A. (2000). Dostosowania strukturalne polskiej gospodarki i handlu zagranicznego do członkostwa w Unii Europejskiej: Badanie za pomocą modelu przepływów międzygałęziowych. In: J. Kotyński (ed.), Korzyści i koszty członkostwa w Unii Europejskiej. Vol. 1 (pp. 96-139). Warszawa: IKCHZ.
• Miller, R.E., Blair, P.D. (2009). Input-Output Analysis; Foundations and Extensions. (2nd ed.). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Mrówczyńska-Kamińska, A. (2009). Przepływy materiałowe w rolnictwie w krajach Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, Vol. 9(XXIV), pp. 128-139.
• Mrówczyńska-Kamińska, A. (2010). Tworzenie i rozdysponowanie produkcji rolnej na tle związków z gospodarką narodową (sektorowa analiza porównawcza rolnictwa w Polsce i Niemczech). Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, No. 1(322), pp. 9-25.
• Mrówczyńska-Kamińska, A. (2012). Produkcyjna i dochodotwórcza rola agrobiznesu w gospodarce narodowej w Polsce i Niemczech. Journal of Agribusiness and Rural Development, Vol. 2(24), pp. 179-189.
• Mrówczyńska-Kamińska, A. (2013). Znaczenie agrobiznesu w gospodarce narodowej w krajach Unii Europejskiej. Gospodarka Narodowa, No. 3(259), pp. 79-100.
• Mrówczyńska-Kamińska, A. (2015). Gospodarka żywnościowa w krajach Unii Europejskiej. Kierunki rozwoju, przepływy i współzależności. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
• Mrówczyńska-Kamińska, A., Czyżewski, B. (2011). Zaopatrzenie materiałowe rolnictwa w Polsce i Niemczech w świetle bilansów przepływów międzygałęziowych. Roczniki Naukowe SERiA, Vol. XIII, Issue 3, pp. 215-220.
• Mrówczyńska-Kamińska, A., Poczta, W. (2009). Przepływy materiałowe w sektorze rolno-żywnościowym w Polsce w świetle modelu przepływów międzygałęziowych. Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, Ekonomika Rolnictwa, Vol. 96, Issue 3, pp. 9-19.
• Plich, M. (2002). Budowa i zastosowanie wielosektorowych modeli ekonomiczno-ekologicznych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Poczta, W., Mrówczyńska-Kamińska, A. (2004a). Agrobiznes w Polsce jako subsystem gospodarki narodowej. Poznań: Wydawnictwo Akademii Rolniczej.
• Poczta, W., Mrówczyńska-Kamińska, A. (2004b). Tworzenie i rozdysponowanie produkcji przemysłu spożywczego na tle związków z gospodarką. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, No. 1015, Vol. 2, Agrobiznes 2004: sytuacja agrobiznesu w Polsce po przystąpieniu do Unii Europejskiej, pp. 177-184.
• Przybyliński, M. (2012). Metody i tablice przepływów międzygałęziowych w analizach handlu zagranicznego Polski. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Statistics Poland (2009). Bilans przepływów międzygałęziowych w bieżących cenach bazowych w 2005 r. Warszawa: GUS.
• Statistics Poland (2014). Bilans przepływów międzygałęziowych w bieżących cenach bazowych w 2010 r. Warszawa: GUS.
• Statistics Poland (2019). Bilans przepływów międzygałęziowych w bieżących cenach bazowych w 2015 r. Warszawa: GUS.
• Szajner, P., Szczepaniak, I. (2020). Ewolucja sektora rolno-spożywczego w warunkach transformacji gospodarczej, członkostwa w UE i globalizacji gospodarki światowej. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej / Problems of Agricultural Economics, No. 4(365) (Special Issue), pp. 61-85. https://doi.org/10.30858/zer/128631.
• Szczepaniak, I. (2019). Rola importu w zaopatrzeniu surowcowym sektora produkcji żywności w Polsce. Przemysł Spożywczy, 8, pp. 6-10. DOI 10.15199/65.2019.8.1.
• Szczepaniak, I., Drożdż, J. (2021). Sytuacja produkcyjno-ekonomiczna przemysłu spożywczego w latach 2015-2019. In: M. Podstawka (ed.), Ocena sytuacji ekonomiczno-produkcyjnej rolnictwa i gospodarki żywnościowej w latach 2015-2020 (pp. 118-145). Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Woś, A. (1973). Rolnictwo w bilansie przepływów międzygałęziowych. Zagadnienia Ekonomiki Rolnictwa, No. 1, pp. 3-20.
• Woś, A. (1979). Związki rolnictwa z gospodarką narodową. Warszawa: PWRiL.
• Woś, A. (1996). Podstawy agrobiznesu. Warszawa: Wydawnictwo Prywatnej Wyższej Szkoły Businessu i Administracji.
• Woś, A., Zegar, J.S. (1983). Gospodarka żywnościowa. Problemy ekonomiki i sterowania. Warszawa: PWE.
• Wyżnikiewicz, B. (1974). Paradoks Leontiefa w Polsce. Wiadomości Statystyczne, No. 10.
• Zalewski, A. (1989). Problemy gospodarki żywnościowej w Polsce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Identyfikatory

DOI

10.30858/zer/138427