Życie wśród innych jako wyzwanie. Rola kształcenia ogólnego

• Autorzy: Agnieszka Piejka

Warianty tytułu

Living Among Others as a Challenge. The Role of General Education

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Obcowanie z innością jest wpisane w kondycję współczesnego człowieka. Na co dzień napotyka on na odmienność w bardzo różnych przejawach - kulturowym, religijnym, związanym z tożsamością płciową i seksualnością, wiekiem, chorobą czy niepełnosprawnością. Sytuacje takie nie są dla jednostki łatwe. Na to, co jest obce, inne, często reagujemy lękiem, niepewnością, a czasem jawną wrogością. Celem rozważań podjętych w niniejszym artykule jest ukazanie roli edukacji w przygotowaniu człowieka do życia wśród innych; stworzenie podstaw, by potrafił w refleksyjny, krytyczny i odpowiedzialny sposób odnosić się do Innego. W artykule autorka odwołuje się do idei kształcenia ogólnego, ukierunkowanego na rozwijanie takich cech i predyspozycji, jak: krytyczne myślenie, namysł nad sobą, empatia, wyobraźnia, odpowiedzialność obywatelska. Wskazuje na starożytne tradycje, z których wyrasta ta idea. Uzasadnia dlaczego kształcenie ogólne pełni zasadniczą rolę w przygotowaniu człowieka do spotkania Innego i dlaczego powinno być zobowiązaniem, które podejmą wszyscy - a nie tylko wybrani - nauczyciele i edukatorzy. (abstrakt oryginalny)

EN

Communing with otherness is a part of the contemporary human condition. Every day he encounters otherness in very different manifestations - cultural, religious, related to gender identity and sexuality, age, illness or disability. Such situations are not easy for the individual. We often react to what is foreign, different, with fear, uncertainty, and sometimes outright hostility. The aim of the considerations undertaken in this article is to show the role of education in preparing a person to live among others; laying the foundations for the ability to relate to the Other in a reflective, critical and responsible way. In this article I refer to the idea of general education aimed at developing such qualities and predispositions as critical thinking, self-reflection, empathy, imagination, and civic responsibility. I point to the ancient traditions from which this idea grows. I justify why general education has an essential role in preparing people to meet the Other and why it should be a commitment that all - not just a select few - teachers and educators will make. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kształcenie; Edukacja na rzecz pokoju; Wychowanie; Kultura

EN

Learning; Education for peace; Parenting; Culture

• Czasopismo: Społeczeństwo i Polityka
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 2(67)
• Strony: 99--110

Twórcy

autor

Agnieszka Piejka

• Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie

Bibliografia

• Arystoteles (2011), Polityka, Piotrowicz L. (przekł.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Bauman Z. (2016), Obcy u naszych drzwi, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Beck U. (2006), Cosmopolitan Vision, Polity, Cambridge.
• Cabedo-Mas A. (2017), The role of the arts in education for peacebuilding, diversity and intercultural understanding: A comparative study of educational policies in Australia and Spain, "International Journal of Education & the Arts", Vol. 18, No. 11.
• Delors J. (1998), Edukacja. Jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Wydawnictwa UNESCO, Warszawa.
• Godwin K.A. (2015), The Worldwide Emergence of Liberal Education, International Higher Education, No. 71.
• Jaeger W. (2001), Paideia: formowanie człowieka greckiego, Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Joseph P.B. (2019), Cultivating Moral Imagination Through Teacher Education, https://www.researchgate.net/profile/Pamela-Joseph-3/publication/334044874_Cultivating_Moral_Imagination_Through_Teacher_Education/links/5f6297fd4585154dbbd73d33/Cultivating-Moral-Imagination-Through-Teacher-Education.pdf [dostęp: 6.05.2021].
• Kester K. (2020), The United Nations and Higher Education: Peacebuilding, Social Justice and Global Cooperation for the 21st Century, Information Age Publishing, Charlotte NC.
• Lederach J.P. (2005), The Moral Imagination. The Art. and Soul of Building Peace, Oxford University Press, Oxford.
• Lovlie L., Standish P. (2002), Bildung and the idea of a liberal education, "Journal of Philosophy of Education", Vol. 36, No. 3.
• Marek Aureliusz (2020), Rozmyślania (do siebie samego), Czarna Owca, Warszawa.
• Millican J. (Ed.) (2018), Universities and Conflict. The Role of Higher Education in Peacebuilding, Routledge, New York.
• Newman T. (2020), Collaboration is uncomfortable, "The International Journal of Art and Design Education", Vol. 39, Iss. 4.
• Nussbaum M.C. (2008), W trosce o człowieczeństwo. Klasyczna obrona reformy kształcenia ogólnego, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.
• Nussbaum M.C. (2018), Nowa nietolerancja religijna, Fundacja Kultura Liberalna, Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
• Piejka A. (2019), Edukacja jako źródło szans i możliwości budowania pokoju, (w:) Galwas P., Kozłowski P., Prandecki K. (red.), Czy świat należy urządzić inaczej. Schyłek i początek, Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus" przy Prezydium PAN, Warszawa.
• Piejka A. (2017), Kultura pokoju jako wyzwanie edukacyjne, Wydawnictwo ChAT, Warszawa. Wojnar I. (red.) (2006), Edukacyjna kultura przyszłości, Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus" przy Prezydium PAN, Warszawa.
• Wojnar I. (2014), Obszary humanistycznego zaniepokojenia, Przyszłość. Świat - Europa - Polska. Biuletyn Komitetu Prognoz "Polska 2000 Plus" przy Prezydium PAN, nr 1.
• Wojnar I. (2015), Poetyka własnego życia, Przyszłość. Świat - Europa - Polska. Biuletyn Komitetu Prognoz "Polska 2000 Plus" przy Prezydium PAN, nr 1.
• Wojnar I. (2016), Humanistyczne przesłanki niepokoju, Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.34765/sp.0221.a06