Czasopismo
Tytuł artykułu
Autorzy
Warianty tytułu
Some Remarks on Topicality of Socratic Ethics at a Time of Processes of Globalisation
Języki publikacji
Abstrakty
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest rozważenie możliwej aktualności projektu etyki Sokratejskiej w trwających dyskusjach na temat problemów i zagrożeń związanych z procesami globalizacyjnymi.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Wykazanie współmierności myśli Sokratesa z wyzwaniami globalizacji, które w znacznej mierze wydają się wykraczać poza zakres tematyki poruszanej przez Ateńczyka, jest problematyczne. Kompleksowa metoda badawcza będzie zatem łączyć aspekt: historyczno-filozoficznej analizy zachowanych przekazów na temat życia Sokratesa i jego działalności oraz analizy kontekstowej, pokazującej historyczno-kulturowe tło myśli Ateńczyka.
PROCES WYWODU: Przedstawiony zostanie zarys negatywnego aspektu Sokratejskiej metody dialektycznej, jak również historyczny oraz kulturowy kontekst filozofii mędrca. Aporetyczny i elenktyczny sens jego metody można uznać za trzecią drogę etyki, pozwalającą uniknąć dwóch skrajności stanowiących zagrożenie nie tylko dla czasów Grecji starożytnej, lecz również dla epoki współczesnej. Pierwsza to bezkrytyczna wiara w tradycję, prowadząca do absolutyzacji własnych wartości i uznania, że powinny być one narzucane innym, druga - relatywizm przeczący wszelkiemu możliwemu uniwersalizmowi w moralności.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Krytyczny projekt filozofii Sokratesa miał stanowić remedium na problemy etyczne, które można uznać za niezależne od zmiennych warunków historycznych. Negatywny wymiar metody Sokratejskiej stanowi jednak znaczną przeszkodę dla możliwości aplikacji tego typu dyskusji filozoficznej w warunkach współczesnego świata, w którym fundamentalne różnice kulturowe odgrywają znaczącą rolę.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wymagane są dalsze badania nad aplikacyjnym potencjałem etyki Sokratesa w kontekście problemów globalizacji. Przewodnim tematem przyszłych analiz na ten temat powinien być antropologiczny, a przede wszystkim pedagogiczny sens filozofii Sokratesa. (abstrakt oryginalny)
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Wykazanie współmierności myśli Sokratesa z wyzwaniami globalizacji, które w znacznej mierze wydają się wykraczać poza zakres tematyki poruszanej przez Ateńczyka, jest problematyczne. Kompleksowa metoda badawcza będzie zatem łączyć aspekt: historyczno-filozoficznej analizy zachowanych przekazów na temat życia Sokratesa i jego działalności oraz analizy kontekstowej, pokazującej historyczno-kulturowe tło myśli Ateńczyka.
PROCES WYWODU: Przedstawiony zostanie zarys negatywnego aspektu Sokratejskiej metody dialektycznej, jak również historyczny oraz kulturowy kontekst filozofii mędrca. Aporetyczny i elenktyczny sens jego metody można uznać za trzecią drogę etyki, pozwalającą uniknąć dwóch skrajności stanowiących zagrożenie nie tylko dla czasów Grecji starożytnej, lecz również dla epoki współczesnej. Pierwsza to bezkrytyczna wiara w tradycję, prowadząca do absolutyzacji własnych wartości i uznania, że powinny być one narzucane innym, druga - relatywizm przeczący wszelkiemu możliwemu uniwersalizmowi w moralności.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Krytyczny projekt filozofii Sokratesa miał stanowić remedium na problemy etyczne, które można uznać za niezależne od zmiennych warunków historycznych. Negatywny wymiar metody Sokratejskiej stanowi jednak znaczną przeszkodę dla możliwości aplikacji tego typu dyskusji filozoficznej w warunkach współczesnego świata, w którym fundamentalne różnice kulturowe odgrywają znaczącą rolę.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wymagane są dalsze badania nad aplikacyjnym potencjałem etyki Sokratesa w kontekście problemów globalizacji. Przewodnim tematem przyszłych analiz na ten temat powinien być antropologiczny, a przede wszystkim pedagogiczny sens filozofii Sokratesa. (abstrakt oryginalny)
RESEARCH OBJECTIVE: The main purpose of this paper is to consider the topicality of the Socratic ethical project in the context of the current debate on the problems and threats of globalisation processes.
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The idea that there is any kind of compatibility between Socrates' thought and the challenges brought on by globalisation, which seem to go far beyond the scope of his considerations, may be regarded as problematic. To give plausibility to this idea, a comprehensive research method will be used, which will combine the following aspects: a historical and philosophical analysis of accounts of Socrates' life and teaching; a contextual analysis to reveal the historical and cultural background of Socratic ethics.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: An outline of Socrates' dialectical method in its negative aspect as well as the historical and cultural context of his philosophy are given. The aporetic and elenctic elements of his method can be regarded as offering a third path for an ethics that wants to avoid the two extreme positions present not only in his own epoch but also today: 1) an uncritical trust in tradition, leading to the conviction about the power of one's own values and the right to impose them on others; and 2) relativism, denying the possibility of any universal approach to morality.
RESEARCH RESULTS: The critical project of Socrates philosophy was supposed to be a remedy to ethical problems regardless of historically changing conditions in which those problems were formulated. However, the negative dimension of the Socratic method is a considerable obstacle if we want to apply this form of philosophical discussion in a world like ours, where fundamental cultural differences play a significant role.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Further research on the applicability of Socratic ethics in the context of globalisation is required. Future considerations should focus on anthropological and, above all, pedagogical dimensions of Socrates' philosophy. (original abstract)
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The idea that there is any kind of compatibility between Socrates' thought and the challenges brought on by globalisation, which seem to go far beyond the scope of his considerations, may be regarded as problematic. To give plausibility to this idea, a comprehensive research method will be used, which will combine the following aspects: a historical and philosophical analysis of accounts of Socrates' life and teaching; a contextual analysis to reveal the historical and cultural background of Socratic ethics.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: An outline of Socrates' dialectical method in its negative aspect as well as the historical and cultural context of his philosophy are given. The aporetic and elenctic elements of his method can be regarded as offering a third path for an ethics that wants to avoid the two extreme positions present not only in his own epoch but also today: 1) an uncritical trust in tradition, leading to the conviction about the power of one's own values and the right to impose them on others; and 2) relativism, denying the possibility of any universal approach to morality.
RESEARCH RESULTS: The critical project of Socrates philosophy was supposed to be a remedy to ethical problems regardless of historically changing conditions in which those problems were formulated. However, the negative dimension of the Socratic method is a considerable obstacle if we want to apply this form of philosophical discussion in a world like ours, where fundamental cultural differences play a significant role.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Further research on the applicability of Socratic ethics in the context of globalisation is required. Future considerations should focus on anthropological and, above all, pedagogical dimensions of Socrates' philosophy. (original abstract)
Słowa kluczowe
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
181--201
Opis fizyczny
Twórcy
autor
- Uniwersytet Śląski w Katowicach
Bibliografia
- Aristophanes (1982). Clouds. W A. Sommerstein (Ed. & Trans.), The Comedies of Aristophanes, Vol. 3. Warminster: Aris&Phillips.
- Burnet, J. (Ed.) (1900-1907). Platonis opera, Vol. 1-4. Oxford: Clarendon Press.
- Burnet, J. (1924). Greek Philosophy. Part 1: Thales to Plato. London: Macmillan and Co.
- Cicero (1965). Tusculanae disputationes: Libri III-V. W M. Pohlenz (Ed.), M Tulli Ciceronis scripta quae manserunt omnia, Fasc. 44. Stutgardiae: Teubner.
- Diels, H., & Kranz, W. (Eds.). (1985). Die Fragmente der Vorsokratiker Griechisch und Deutsch (Bd. 1-2). Zürich: Weidmann.
- Gass, H.M. (1929). The Greeks as Humanists. The Sewanee Review, 2(37), 146-158.
- Guthrie, W.K.C. (1975). A History of Greek Philosophy, Vol. 4. London-New York-Melbourne: Cambridge University Press.
- Guthrie, W.K.C. (2000). Sokrates (K. Łapiński & S. Żuławski, Tłum., Tłum.). Warszawa: Aletheia.
- Hackforth, R. (1933). Socrates. Philosophy, 31(8), 259-272.
- Hartman, E.M. (2000). Socratic Ethics and Challenge of Globalization. Business Ethics Quarterly, 1(10), 211-220. https://doi.org/10.2307/3857707
- Jaeger, W. (1964). Paideia (M. Plezia, Tłum.), T. 2. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
- Jodłowska, B. (2012). Pedagogika sokratejska. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Jones, H.S. & Powell, J.E (Eds.). (1942). Thucydidis historiae, Vol. 1-2. Oxford: Oxford University Press.
- Kiepas, A. (2009). Globalizacja - problemy i dylematy racjonalności. W T. Czakon (Red.), Filozofia wobec globalizacji (s. 97-109). Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek.
- Krokiewicz, A. (2000). Zarys filozofii greckiej. Warszawa: Aletheia.
- Ksenofont (1967). Pisma sokratyczne. (L. Joachimowicz, Tłum.). Warszawa: PWN.
- Ksenofont (1967). Wspomnienia o Sokratesie. W Ksenofont, Pisma sokratyczne (L. Joachimowicz, Tłum.) (s. 15-237). Warszawa: PWN.
- Liddel, H.G., Scott, R., Jones, H.S., &McKenzie, R. (1996). A Greek-English Lexicon: With a Revised Supplement. Oxford: Clarendon Press.
- Nehamas, A. (1992). What Did Socrates Teach and to Whom Did He Teach It? The Review of Metaphysics, 2(46), 279-306.
- Platon (2005a). Teajtet. W Platon, Dialogi (W. Witwicki, Tłum)., T. 2 (s. 327-430). Kęty: Antyk.
- Platon (2005b). Gorgiasz. W Platon, Dialogi (W. Witwicki, Tłum.) T. 1 (s. 339-452). Kęty: Antyk.
- Platon (2005c). Eutyfron. W Platon, Dialogi (W. Witwicki, Tłum.) T. 1 (s. 513-537). Kęty: Antyk.
- Platon (2005d). Obrona Sokratesa. W Platon, Dialogi (W. Witwicki, Tłum.), T. 1 (s. 551-583). Kęty: Antyk.
- Ross, W.D. (Ed.). (1970). Aristotle's metaphysics, Vol. 1-3. Oxford: Clarendon Press.
- Singer, P. (2006). Jeden świat. Etyka globalizacji (C. Cieśliński, Tłum.). Warszawa: Książka i Wiedza.
- Smith, N.D. (2001). Some Thoughts about the Origins of " Greek Ethics". The Journal of Ethics, 1(5), 3-20. https://doi.org/10.1023/A:1011460723395
- Tukidydes (2004). Wojna peloponeska, T. 2 (K. Kumaniecki, Tłum,). Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
- Xenophon (1992). Memorabilia. W E.C. Marchant & O.J. Todd (Eds. & Trans.), Xenophon Memorabilia, Oeconomicus, Symposium, Apology (s. 1-359). Cambridge-London: Harvard University Press.
- Zacher L.W. (2009). Modele dyskursów globalizacyjnych. W T. Czakon (Red.), Filozofia wobec globalizacji (s. 13-25). Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171630002
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.