Zarządzanie ryzykiem demograficznym wobec procesu starzenia się zasobów pracy

• Autorzy: Łukasz Jurek

Warianty tytułu

Managing Demographic Risk towards the Process of Workforce Aging

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dokonujące się współcześnie radykalne przeobrażenia demograficzne mają zasadniczy wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Wraz ze starzeniem się zasobu siły roboczej w gospodarce narodowej starzeje się także kadra pracownicza w podmiotach tworzących tę gospodarkę. Wzrost liczby starszych pracowników może stanowić źródło potencjalnych problemów, które zakłócają, a w skrajnych przypadkach wręcz destabilizują prowadzenie działalności biznesowej. Jest to nowe zagrożenie, które przyjęło się określać mianem ryzyka demograficznego. Celem artykułu jest po pierwsze, rozpoznanie świadomości ryzyka demograficznego w przedsiębiorstwach zlokalizowanych na terytorium Polski, a po drugie, zidentyfikowanie (potencjalnych) działań podejmowanych na rzecz zarządzania tym ryzykiem. Uzyskane wyniki badania własnego sugerują, że starzenie się zasobu siły roboczej w dużym stopniu jest ryzykiem nieuświadomionym. Tylko niewielka część respondentów spodziewa się wzrostu liczby starszych pracowników w ich firmie. Ponadto nie mają oni właściwego rozeznania na temat potencjalnych konsekwencji takiego wzrostu. W tych okolicznościach przeprowadzenie rzetelnej identyfikacji czy oceny ryzyka, a tym bardziej możliwość skutecznego sterowania nim, jest mocno ograniczone.(abstrakt oryginalny)

EN

The radical demographic changes that are taking place nowadays have a fundamental impact on enterprises. Along with the aging of the labour force in the economy, the workforce in enterprises is also aging. Increase in the number of older workers may be a source of potential problems that may disrupt and, in extreme cases, even destabilise the functioning of businesses. This is a new threat that is called the demographic risk. The aim of the article is to recognise the awareness of demographic risk in enterprises located in Poland and also to identify the (potential) methods of managing this risk. The results obtained suggest that aging workforce is an unrealized risk. Only a minority of respondents expect an increase in the number of older workers in their company. Moreover, they do not have a proper recognition of the potential consequences of such an increase. In such circumstances, the ability to identify or assess the risk, and thus the ability to control the risk, is very limited. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ryzyko; Przemiany demograficzne; Zatrudnienie ludzi starszych; Proces starzenia się ludności

EN

Risk; Demographic transformation; Employment of older people; Process of people ageing

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 3
• Strony: 43--64

Twórcy

autor

Łukasz Jurek

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Aon. (2017). Zarządzanie ryzykiem i ubezpieczeniami w firmach w Polsce. Raport Aon Polska 2017/2018. Warszawa: Aon Polska.
• Aon. (2019). Zarządzanie ryzykiem i ubezpieczeniami w firmach w Polsce. Raport Aon 2019/2020. Warszawa: Aon Polska.
• Błędowski, P. (2013). Aktywność zawodowa osób w starszym wieku. W: M. Kiełkowska (red.), Rynek pracy wobec zmian demograficznych (s. 53-56). Warszawa: Instytut Obywatelski.
• Bortkiewicz, A., Makowiec-Dąbrowska, T. (2008). Wiek a zdolność do pracy. W: J. Kleer (red.), Konsekwencje ekonomiczne i społeczne starzenia się społeczeństwa (s. 138-167). Warszwa: Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus" przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk.
• Börsch-Supan, A., Düzgün, I., Weiss, M. (2008). Labour productivity in an aging society. W: D. Broeders, S. Eijffinger, A. Houben (red.), Frontiers in Pension Finance (s. 83-96). Cheltenham: Edward Elgar.
• van Dalen, H., Henkes, K., Schippers, J. (2010). Productivity of older workers: perceptions of employers and employees. Population and Development Review, 36(2), 309-330.
• EU-OSHA. (2017). Healthy workplaces for all ages: Healthy workplaces good practice awards 2016-2017. Luksemburg: Publications Office of the European Union. Pobrano z https://healthy-workplaces.eu/sites/default/files/publications/documents/Healthy_Workplaces_Good_Practice_Awards_2016_2017_booklet.pdf (04.2020).
• Fihel, A., Okólski, M. (2018). Przemiany cywilizacyjne, ludnościowe i starzenie się społeczeństwa. W: M. Okólski (red.), Wyzwania starzejącego się społeczeństwa. Polska dziś i jutro (s. 22-65). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Fisher, G., Chaffee, D., Sonnega, A. (2016). Retirement timing: A review and recommendations for future research. Work, Aging and Retirement, 2(2), 230-261.
• Gasińska, M. (2016). Ergonomia wobec osób w starszym wieku. Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula, 46(1), 161-182.
• Ilmarinen, J. (2001). Aging workers. Occupational and Environmental Medicine, 58(8), 546-552.
• IPSOS. (2020). Global attitudes toward work and retirement. Pobrano z https://www. ipsos.com/sites/default/files/ct/publication/documents/2020-04/global_attitudes_ toward_work_and_employment_-_rapport_complet.pdf (26.10.2020).
• Jajuga, K. (red.). (2005). Teoretyczne podstawy zarządzania ryzykiem. Warszawa: PWN.
• Jurek, Ł. (2012). Ekonomia starzejącego się społeczeństwa. Warszawa: Difin.
• Jurek, Ł. (2020). Starzenie się zasobu siły roboczej: studium demograficzno-ekonomiczne. W: A. Dolińska, R. Jończy (red.), Procesy migracyjne w południowo-zachodniej Polsce w kontekście sytuacji na rynku pracy. Wybrane zagadnienia (s. 124-162). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• Kotowska, I. (2008). Zmiany aktywności zawodowej a proces starzenia się ludności. W: P. Szukalski, J.T. Kowalewski (red.), Pomyślne starzenie się w perspektywie nauk o pracy i polityce społecznej (s. 146-178). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kryńska, E. (2015). Srebrny rynek pracy, czyli o sposobach podtrzymywania i przywracania aktywności zawodowej starzejących się zasobów pracy. Polityka Społeczna, 42(7), 10-16.
• Litwiński, J., Sztanderska, U. (2010). Wstępne standardy zarządzaniem wiekiem w przedsiębiorstwach. Warszawa: PARP. Pobrano z https://www.parp.gov.pl/files/74/87/110/10073.pdf (04.2020).
• Mącik, R. (2014). Ankiety internetowe w percepcji osób korzystających i niekorzystających z nich w pracy zawodowej. Studia Ekonomiczne, 195, 125-139.
• Rosner, A., Stanny, M. (2008). Demograficzne aspekty zasobów pracy w Polsce do 2030 r. Polityka Społeczna, 35(1), 1-5.
• Rosset, E. (1959). Proces starzenia się ludności. Studium demograficzne. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Gospodarcze.
• Sipurzyńska-Rudnicka, K. (2018). Przyszłość demograficzna Polski a rynek pracy. Wrocławskie Studia Politologiczne, 24, 104-118.
• Skirbekk, V. (2004). Age and Individual Productivity. A Literature Survey. Vienna Yearbook of Population Research, 2, 133-153.
• Slowey, M., Zubrzycki, T. (2018). Living longer, learning longer - Working longer? Implications for new workplace dynamics. Dublin: Dublin City University.
• Strack, R., Baier, J., Fahlander, A. (2008). Managing demographic risk. Harvard Business Review, 86(2), 119-128.
• Szukalski, P. (2011). Starzenie się ludności-wyzwanie XXI wieku. W: P. Szukalski (red.), I. Oliwińska, E. Bojanowska, Z. Szweda-Lewandowska, To idzie starość - polityka społeczna a przygotowanie do starzenia się ludności Polski (s. 5-26). Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Szumlicz, T. (2012). O (nie)podwyższaniu wieku emerytalnego w systemie zabezpieczenia emerytalnego. Polemika i głos w dyskusji. Wiadomości Ubezpieczeniowe, 2, 3-7.
• Urbaniak, B. (2007). Trudności pracowników w wieku 45+ i ich problemy. Polityka Społeczna, 1, 10-14.
• Vickerstaff, S., Baldock, J., Cox, J., Keen, L. (2004). Happy retirement? The impact of employers' policy and practice on the process of retirement. Bristol: Policy Press.
• Wagner, A. (1984). Aspects of Demographic Unemployment. W: G. Steinmann (red.), Economic Consequences of Population Change in Industrialized Countries (s. 295- 302). Berlin: Springer-Verlag.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.31743/ppe.12688