Znaczenie kategorii problemu w planowaniu rozwoju przedsiębiorstwa

• Autorzy: Jerzy Rokita , Krystyna Fabiańska

Warianty tytułu

The Importance of the Problem Category in Planning the Development of the Enterprise

Značenie kategorii problemy v planirovanii razvitiâ predpriâtiâ

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kształtowanie przemian strukturalnych w gospodarce polskiej jest zagadnieniem, którego rozwiązanie w znacznym stopniu uwarunkowane jest sprawnością działań rozwojowych podejmowanych przez przedsiębiorstwa. Procesy rozwojowe przedsiębiorstw to ciąg długotrwałych zmian ilościowych i jakościowych, przeobrażających strukturę wewnętrzną oraz sieć relacji łączących przedsiębiorstwo z otoczeniem. Sprawne realizowanie owych przeobrażeń zależy od stopnia ich przygotowania koncepcyjnego, a przede wszystkim od trafności antycypowania przyszłych warunków działania. W przygotowaniu procesów rozwojowych przedsiębiorstwa wiodącą rolę odgrywa planowanie strategiczne. Planowanie to ulegało w toku historycznej ewolucji wielu przemianom. W okresie powstawania miało raczej cechy defensywne i służyło głównie utrzymywaniu zdolności przystosowawczych przedsiębiorstwa do zmian zachodzących w otoczeniu. Wobec narastającej złożoności otoczenia oraz wzrostu szybkości i nowości dokonujących się w nim zmian owo defensywne planowanie przestawało być skuteczne. Zaczęto więc poszukiwać sposobów umożliwiających wyprzedzające rozpoznawanie przyszłych zmian otoczenia. W taki sposób planowanie strategiczne stało się antycypacyjnym i innowacyjnym, zdolnym do wyznaczania misji rozwojowej przedsiębiorstwa, polegającym na rozwiązywaniu problemów.(fragment tekstu)

EN

Making use of the problem category the authors explain the complexity of planning the development of the enterprise. The article includes both elements of theoretical synthesis and certain practical recommendations. Considering problems of development, as strategic ones, the authors distinguish problems of cognition, evaluation and realization. They view the specific character of planning the development in the sequential scheme and they distinguish prior and progressive sequences. In the former, two processes take place and these are non-decisional and decisional ones. The non-decisional process aims at getting to know the reality surrounding the enterprise and this is done through a search for solutions to cognitive problems: identificational, diagnostic and prognostic ones. On the basis of the recognized reality one can start on a decisional process. In its course, problems of evaluation are solved which consist in formulating and explaining the goals of activity. In the progressive sequence, only decisional processes take place in the course of which problems of realization are solved and these help to define the ways of practical activity. It is of cognitive and methodological significance to distinguish the above sequences. It is of cognitive importance because it accounts for the complexity of planning development; it is of methodological importance because it points at the principle of the primitive character of cognitive problems in the course of development planning. These problems which most generally concern the relation between the enterprise and its environment, are characterized not only by complexity but also by a variety of subjects. Hence, it is important for the planning practice in the enterprise to establish that in each problem of development one should notice (although in varying degrees) at least three complementary and elementary aspects: market, technological and organizational ones. Then, it is possible and useful to separate inter-related problems of the market, technology and organization. While solving these, one should take into consideration both social preferences and the economic criteria of the effectiveness of the undertaken projects. Broad understanding of the problems of the development of the enterprise which is presented in the article, allows for the interpretation of development planning as a process within which the solutions of market, technological and organizational problems are coordinated and integrated into one coherent whole.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój przedsiębiorstwa; Przedsiębiorstwo; Planowanie rozwoju przedsiębiorstwa

EN

Enterprise development; Enterprises; Enterprise development planning

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia
• Rocznik: 1988
• Tom: 22
• Strony: 191--201

Twórcy

autor

Jerzy Rokita

• Akademia Ekonomiczna w Katowicach

autor

Krystyna Fabiańska

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• 1. Bojarski W. W.: Podstawy analizy i inżynierii systemów. PWN, Warszawa 1984.
• 2. Chmielewski K.: Zarządzać strategicznie. "Zarządzanie" 1985, 1.
• 3. Fabiańska K., Rokita J.: Planowanie rozwoju przedsiębiorstwa. PWE,Warszawa 1986.