Problem równowagi organizacyjnej w zarządzaniu i kierowaniu oświatą

• Autorzy: Jerzy Tudrej

Warianty tytułu

The Problem of Organizational Balance in Managing and Running Education

Problema organizacionnogo ravnovesiâ v upravlenii i rukovodstve prosveŝeniem

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przed dokonaniem analizy problemu równowagi organizacyjnej w zarządzaniu i kierowaniu oświatą celowe jest wyjaśnienie, co rozumiemy pod pojęciem równowagi. Termin ten jest używany dość często, ale jak się wydaje, bywa różnie rozumiany. Na ogół znane są dwie interpretacje tego pojęcia. Równowagę organizacyjną można mianowicie przedstawić w ujęciu cybernetycznym (systemowym) lub w ujęciu motywacyjnym. Ujęcie cybernetyczne charakteryzuje się zdolnością systemu do funkcjonowania na zasadzie samoregulacji. Owa zdolność możliwa jest wskutek istnienia w systemie ujemnego sprzężenia zwrotnego •bądź większej liczby tego rodzaju sprzężeń. Ten rodzaj równowagi organizacyjnej zawiera w sobie ponadto tzw. stabilność i *ultra stabilność. Pierwsza z nich zachodzi wówczas, gdy sprzężenia zwrotne w systemie nie dopuszczają do zmiany jego stanu bez zmiany struktury. Natomiast z ultrastabilnością mamy do czynienia, gdy utrzymanie równowagi jest możliwe dopiero po wprowadzeniu zmian w strukturze systemu, zwiększających różnorodność jego reakcji na przypadkowe zakłócenia.(fragment tekstu)

EN

The author analyzes and evaluates the problem of organizational balance in managing and running education from both theoretical and practical points of view. In the theoretical part the author discusses two concepts: a cybernetic one - connected with the notion of homeostasis, and a motivational one - putting emphasis on establishing the conditions of such encouragement in relation to the members of the organization which would make them want to participate in an individual way in the realization of the goals of acivity set before the organization. The practical part of the paper concerns the formation of the relation of regulation (centralization) to self-regulation (decentralization) in the process of managing and running education. The point is that in given conditions a desired degree between regulation and self-regulation should be achieved both in the scale of a micro-object (eg. school) and macro-management (eg. the system of pedagogic control, system of payments, etc). So far, the tendencies to administra tive centralism have rather favoured deviation processes at the same time ham pering the proper organizational balance in managing and running education.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie oświatą; Równowaga; Oświata

EN

Management in education; Balance; Education system

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia
• Rocznik: 1988
• Tom: 22
• Strony: 247--256

Twórcy

autor

Jerzy Tudrej

• Instytut Kształcenia Nauczycieli

Bibliografia

• J. Kurnal: O koncepcjach równowagi w ogóle, a organizacyjnej w szczególności [w:] Procesy samoregulacji w oświacie. Problemy homeostazy społecznej. Praca zbior. pod red. M. Pęcherskiego i J. Tudreja. PWN, Warszawa 1983
• J. G. March, H. A. Simon: Teoria organizacji (tłum, z ang.). PWN, Warszawa 1964
• S. Kowalewski: Wybrane problemy zarządzania oświatą w świetle nowego ustawodawstwa i socjalistycznej odnowy i[w:] Doskonalenie nadzoru pedagogicznego. Praca zbiór, pod red. J. Tudreja, Ministerstwo Oświaty i Wychowania i Instytut Kształcenia Nauczycieli. Warszawa 1984.
• T. Wiloch: Samorządność szkolnictwa a nadzór pedagogiczny w socjalistycznym systemie oświaty. "Lubelski Rocznik Pedagogiczny" 1984, t. XII
• W. I. Lenin: Dzieła. T. 27, KiW, Warszawa 1954
• S. Kowalewski: Teoretyczne i społeczno-polityczne podłoże rozwoju szkoły usamorządowionej [w:] Uspołecznienie szkoły i zarządzania oświatą. Praca zbiór, pod red. J. Tudreja, Warszawa 1987
• T. Pszczołowski: Organizacja od dołu i od góry. WP, Warszawa 1978
• J. Szczepański: Od diagnoz do działań. "Rada Narodowa" 1987, 3 s.4
• H. Ulrich: Spojrzenie w przyszłość. Dokąd zmierza zarządzanie? "Problemy Organizacji" 1981, 4
• J. Reykowski: Czy socjalizm jest psychologicznym nieporozumieniem? "Nowe Drogi" 1987, 6, s.50-70
• O. Lange: Niektóre zagadnienia centralizacji i decentralizacji w zarządzaniu, "Materiały Prakseologiczne" 1962, s. 7-8
• J. Zieleniewski: Organizacja zespołów ludzkich. Wyd. V, PWN, Warszawa 1976.