Wpływ pandemii COVID-19 na sytuację finansową i funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego

• Autorzy: Katarzyna Kostyk-Siekierska

Warianty tytułu

The Impact of the COVID-19 Pandemic on Local Government Entities Selected Problems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Recesja wywołana pandemią COVID-19 i lockdownem była głównym czynnikiem wpływającym na sytuację finansową jednostek samorządu terytorialnego w 2020 r. Epidemia postawiła przed jednostkami samorządu terytorialnego szereg wyzwań i spowodowała konieczność szybkiego dostosowania ich funkcjonowania do nowej rzeczywistości. Celem artykułu jest ocena wpływu pandemii na funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego (JST) i ich sytuację finansową. Przedstawiono problemy wynikające z wprowadzanego i zmienianego w wyniku pandemii ustawodawstwa dotyczącego funkcjonowania JST, a także wpływ pandemii na ich dochody i wydatki. Do oceny zmian sytuacji finansowej JST zastosowano metodę analizy porównawczej. Za podstawę analiz przyjęto wielkości dochodowe, wydatkowe oraz wynikowe za lata 2018-2020 oraz ich porównanie z planami. Głównym źródłem danych są wielkości zbiorcze dostępne na stronie www.mf.gov.pl, na które składają się zestawienia zbiorcze z wykonania budżetów JST po czterech kwartałach za lata 2018, 2019 i 2020, uzupełnione w niektórych kwestiach odwołaniem do sprawozdań z wykonania budżetów Rb27s (dochody) i Rb28s (wydatki). (abstrakt oryginalny)

EN

The recession caused by the COVID-19 pandemic and the lockdown was the main factor affecting the financial situation of local government units in 2020. The epidemic posed a number of challenges for local government units and resulted in the need to quickly adapt their functioning to the new reality. The aim of the article is to assess the impact of a pandemic on the functioning of local government units (LGUs) and their financial situation. The problems resulting from the legislation on the functioning of local government units introduced and changed as a result of the pandemic, as well as the impact of the pandemic on their financial situation are presented. The method of comparative analysis was used to assess changes in the financial situation of local government units. The basis for the analyzes was the income, expenditure and result figures for 2018-2020 and their comparison with the plans. The main source of data are the aggregate figures available at www.mf.gov.pl: collective statements on the implementation of local government budgets after four quarters of 2018, 2019 and 2020, supplemented in some matters with a reference to reports on the implementation of budgets Rb27s (income) and Rb28s (expenses). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Jednostki samorządu terytorialnego (JST); Sytuacja finansowa; Finanse publiczne; COVID-19

EN

Local government units; Financial situation; Public finance; COVID-19

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Rocznik: 2021
• Tom: 51
• Numer: nr 3
• Strony: 29--45

Twórcy

autor

Katarzyna Kostyk-Siekierska

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Folczak, P., Gołaszewski, M. (2020). O ile spadną dochody JST w związku z pandemią COVID-19? [online, dostęp: 2021-02-20]. Dostępny w Internecie: https://aesco.com.pl/dochody-jst-o-ile-spadna-w-zwiazkuz- pandemia-covid-19/.
• Gołaszewski, M. (2020). Wpływ załamania gospodarczego związanego z COVID-19 na finanse, sytuację zadłużeniową i płynnościową JST. [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: http://www.kongresadministracji. pl/wp-content/uploads/2020/06/Konsekwencje-zatrzymania-gospodarki-dla-finansowjst- KZAS-06.2020-3.pdf
• Gołaszewski, M. (2021). Samorządy z nadwyżką czy ukrytym deficytem? [online, dostęp: 2021-03-18]. Dostępny w Internecie: https://www.miasta.pl/aktualnosci/samorzady-z-nadwyzka-czy-ukrytym-deficytem.
• Izdebski, H. (2020). Tarcze Antykryzysowe - dokończenie budowy państwa PiS-u? Ustawodawstwo okresu pandemii a funkcjonowanie samorządu. [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https:// www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/10/Tarcze-Antykryzysowe-dokończenie-budowy-państwa- PIS-u.-Ustawodawstwo-okresu-pandemii-a-funkcjonowanie-samorzadu.pdf.
• Krawczyk, B (2020). Pandemia uderza w budżety samorządów. Przegląd Komunalny 1/2021 (352) [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https://portalkomunalny.pl/plus/?art=Pandemia-uderza-w- -budzety-samorzadow-26938.
• Ministerstwo Finansów. (2020). Sprawozdania budżetowe. Zestawienia zbiorcze. Bazy danych. Informacja roczna. [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https://www.gov.pl/web/finanse/sprawozdania- -budzetowe; https://www.gov.pl/web/finanse/zestawienia-zbiorcze3; https://www.gov.pl/web/finanse/bazy- -danych3; https://www.gov.pl/web/finanse/informacja-roczna3.
• Ministerstwo Finansów. (2018). Sprawozdania budżetowe. [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https://mf-arch2.mf.gov.pl/web/bip/ministerstwo-finansow/dzialalnosc/finanse-publiczne/budzety- jednostek-samorzadu-terytorialnego/sprawozdania-budzetowe.
• Nelicki, A. (2020). Wpływ ustawodawstwa okresu pandemii COVID-19 na finanse jednostek samorządu terytorialnego [online, dostęp: 2021-20-03]. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego. Dostępny w Internecie: https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/11/Wpływ-ustawodawstwa-okresu-pandemii- COVID-19-na-finanse-JST.pdf.
• Swianiewicz, P., Łukomska, J. (2020a). Finanse samorządu terytorialnego w dobie pandemii, Fundacja im. Stefana Batorego [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https://www.batory.org.pl/wp- -content/uploads/2020/11/Finanse-samorzadu-w-dobie-pandemii.pdf.
• Swianiewicz, P., Łukomska, J. (2020b). Ewolucja sytuacji finansowej samorządów terytorialnych w Polsce po 2014 roku Fundacja im. Stefana Batorego [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https:// www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/05/Ewolucja-sytuacji-finansowej-samorzadow_final.pdf.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. T.j. Dz.U. z 2009 r., nr 157, poz. 1240, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 374, z późń. zm.
• Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakazanych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 568, z późń. zm.
• Ustawa z dnia z 3 kwietnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19 w 2020 r. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 694, z późń. zm.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 695, z późń. zm.
• Ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 875, z późń. zm.
• Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1086, z późń. zm.
• Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1068.
• Ustawa z dnia 15 lipca 2020 r. o Polskim Bonie Turystycznym. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1262, z późń. zm.
• Ustawa z dnia 16 lipca 2020 r. o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1298.
• Ustawa z dnia 16 lipca 2020 r. o wsparciu rynku ubezpieczeń należności handlowych w związku z przeciwdziałaniem skutkom gospodarczym COVID-19. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1422.
• Ustawa z dnia 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1639.
• Ustawa z dnia 9 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 2255.
• Ustawa z dnia 21 stycznia 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. T.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 159.

Identyfikatory

DOI

10.25944/znmwse.2021.03.2945